Απαγόρευση μετατροπής δημοσίου κτιρίου σε τόπο λατρείας θρησκευτικής ομάδας. Δικαιολογημένη η απαγόρευση λόγω παραβιάσεων της πολεοδομικής νομοθεσίας.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Παντελίδου κατά Ελλάδας της 10.10.2019 (αριθ. 36267/19)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Μετατροπή δημόσιας ιδιοκτησίας σε τόπο λατρείας και δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία. Η προσφεύγουσα, η οποία είναι μέλος της εκκλησίας των «Γνήσιων Ορθοδόξων Χριστιανών» ισχυρίστηκε ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα της στην θρησκευτική ελευθερία, διότι απαγορεύτηκε στην θρησκευτική κοινότητα της, να χρησιμοποιεί κατά παράβαση των πολεοδομικών διατάξεων ένα δημόσιο κτίριο ως τόπο λατρείας της.
Το Στρασβούργο επισήμανε ότι το δημόσιο συμφέρον της ορθολογικής αστικής ανάπτυξης δεν μπορούσε να αντικατασταθεί από τις λειτουργικές ανάγκες μιας θρησκευτικής κοινότητας που είχε αυθαίρετα σφετεριστεί τη δημόσια περιουσία για να εγκαταστήσει και να λειτουργήσει έναν τόπο λατρείας κατά παράβαση του σχετικού σχεδίου αστικής ανάπτυξης.
Συνεπώς, λαμβανομένου υπόψη του περιθωρίου εκτίμησης των κρατών όσον αφορά τον περιφερειακό και πολεοδομικό σχεδιασμό, το Δικαστήριο έκρινε ότι το επίμαχο μέτρο ήταν κατ’ αρχήν δικαιολογημένο και ανάλογο προς τον επιδιωκόμενο σκοπό (πρόληψη των δημοσίων αναταραχών και της προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων). Απαράδεκτη προσφυγή.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 9
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα, Αικατερίνη-Βεατρίκη Παντελίδου, είναι υπήκοος της Ελλάδας που γεννήθηκε το 1951 και ζει στην Αθήνα.
Τον Σεπτέμβριο του 2016 η εκκλησία των «Γνήσιων Ορθοδόξων Χριστιανών» (που ακολουθεί το Ιουλιανό ημερολόγιο) χρησιμοποίησε έναν δημόσιο χώρο πρασίνου που ανήκε στο ελληνικό ναυτικό και τον μετέτρεψε σε τόπο λατρείας.
Τον Νοέμβριο του 2016 η αστυνομία εκκένωσε τις εγκαταστάσεις για την κατασκευή του Μουσουλμανικού Τζαμιού της Αθήνας, έργο που μόλις είχε αρχίσει. Η πρόσβαση στην εκκλησία στην οποία συμμετείχε η κα Παντελίδου απαγορεύτηκε.
Τον Δεκέμβριο του 2016 η προσφεύγουσα και άλλοι υποστηρικτές της κοινότητάς της κατέθεσαν Αίτηση Ακύρωσης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας την απέρριψε.
Η εκκλησία κατεδαφίστηκε τον Αύγουστο του 2018.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 9 (δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας)
Στην απόφασή του, το Συμβούλιο της Επικρατείας επισήμανε ότι η εκκλησία των «Γνήσιων Ορθοδόξων Χριστιανών» εγκαταστάθηκε και λειτούργησε σε δημόσια ιδιοκτησία, σε ένα κτίριο που είχε ανεγερθεί από το Εθνικό Ναυτικό και ότι οι χώροι αυτοί είχαν καταληφθεί αυθαίρετα από άγνωστους ανθρώπους μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου 2016. Επιπλέον, ορισμένες από τις εγκαταστάσεις του Εθνικού Ναυτικού είχαν ήδη απαλλοτριωθεί από το κράτος με σκοπό την κατασκευή του Τζαμιού της Αθήνας, σύμφωνα με το νόμο.
Ενώ ήδη είχαν αρχίσει εργασίες για κατασκευή Τζαμιού η παραπάνω εκκλησία μετέτρεψε το κτίριο σε εκκλησιαστικό χώρο, παραβιάζοντας τις διατάξεις που διέπουν το πολεοδομικό καθεστώς της περιοχής.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το δημόσιο συμφέρον της ορθολογικής αστικής ανάπτυξης δεν μπορούσε να αντικατασταθεί από τις λειτουργικές ανάγκες μιας θρησκευτικής κοινότητας που είχε αυθαίρετα σφετεριστεί τη δημόσια περιουσία για να εγκαταστήσει και να λειτουργήσει έναν τόπο λατρείας ασυμβίβαστο με το σχέδιο αστικής ανάπτυξης.
Συνεπώς, λαμβανομένου υπόψη του περιθωρίου εκτίμησης που διαθέτουν τα κράτη στον τομέα του πολεοδομικού σχεδιασμού και της ανάπτυξης, το Δικαστήριο έκρινε ότι το επίδικο μέτρο δικαιολογείται κατ’ αρχήν και είναι ανάλογο προς τον επιδιωκόμενο σκοπό.
Επομένως, η προσφυγή ήταν προδήλως αβάσιμη (άρθρο 35 παρ. 3 (α) και άρθρο 4 της Σύμβασης).
