FAQ

Τι είναι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ);

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) είναι ένα διεθνές Δικαστήριο που εδρεύει στο Στρασβούργο της Γαλλίας.
Ανήκει στο Συμβούλιο της Ευρώπης που συμμετέχουν όλα τα κράτη της Ευρώπης πλην Λευκορωσίας. Απαρτίζεται από 47 Δικαστές, όσα και είναι και τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης που έχουν υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Οι δικαστές δεν εκπροσωπούν το κράτος τους αλλά είναι ανεξάρτητοι.

Τι παραβιάσεις εξετάζει το ΕΔΔΑ;

Το ΕΔΔΑ εφαρμόζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ). Η Σύμβαση αυτή προστατεύει μεταξύ άλλων και το δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμα να μην υφίσταται κάποιος βασανιστήρια, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση, το δικαίωμα στην ελευθερία και στην ασφάλεια, το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, το τεκμήριο της αθωότητας, το δικαίωμα του κατηγορουμένου να έχει το δικηγόρο του, να έχει διευκολύνσεις στην υπεράσπισή του, να εξετάζει μάρτυρες, το δικαίωμα στην οικογενειακή και στην ιδιωτική ζωή, το δικαίωμα στην ελευθερία στη θρησκεία, στη συνείδηση, στη σκέψη, στην ελευθερία της έκφρασης, στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, το δικαίωμα στο γάμο, το δικαίωμα στην ισότητα, το δικαίωμα στην απόλαυση της ιδιοκτησίας και της περιουσίας κ.α.

Το Δικαστήριο του Στρασβούργου έχει απλώσει μια σημαντική και ουσιαστική ασπίδα προστασίας αυτών των δικαιωμάτων μέσα από την πλούσια νομολογία του.

Πώς μπορώ να προσφύγω στο ΕΔΔΑ;

Πρέπει να είστε φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εταιρία, σωματείο, ένωση προσώπων) και ταυτόχρονα θύμα της παραβίασης δικαιώματος που καταγγέλλετε. Οφείλετε επίσης να έχετε εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα στη χώρα σας, δηλαδή να έχετε προσφύγει μέχρι και το εθνικό ανώτατο Δικαστήριο (Άρειος Πάγος, Συμβούλιο Επικρατείας κλπ.), στα οποία πρώτα πρέπει να καταγγείλετε την παραβίαση σε βάρος σας. Από τότε που θα καθαρογραφεί η αμετάκλητη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχετε 6 μήνες προθεσμία να υποβάλετε την προσφυγή σας. Η προθεσμία αυτή θα γίνει 4 μήνες μόλις τεθεί σε εφαρμογή το 15ο Πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ. Το Δικαστήριο δεν επιλαμβάνεται υποθέσεων αυτεπαγγέλτως. Είναι αρμόδιο για την εξέταση αιτιάσεων παραβίασης της Σύμβασης κατόπιν άσκησης ατομικών προσφυγών.

Για να προσφύγω χρειάζομαι έξοδα, παράβολα, χαρτόσημα;

Για να ασκήσετε προσφυγή δεν χρειάζονται έξοδα (ούτε παράβολα, ούτε χαρτόσημα, ούτε ένσημα κλπ.). Η διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου είναι δωρεάν αφού το ΕΔΔΑ δεν επιβαρύνει τον προσφεύγοντα με έξοδα. Τα μόνα έξοδά σας είναι τα έξοδα αποστολής της προσφυγής και της αλληλογραφίας με το Δικαστήριο (συνήθως μέσω συστημένων επιστολών) και η αμοιβή του δικηγόρου σας.

Ποιος είναι ο αντίδικός μου στο ΕΔΔΑ;

Είναι μόνον το κράτος κατά του οποίου στρέφεται η προσφυγή και ποτέ δεν είναι ο ιδιώτης που ήταν αντίδικος στα εθνικά δικαστήρια. Η προσφυγή πρέπει να στρέφεται απαραίτητα κατά ενός ή περισσοτέρων Κρατών που έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση. Σε περίπτωση που η προσφυγή στρέφεται κατά τρίτου Κράτους ή ιδιώτη, τότε απορρίπτεται ως απαράδεκτη.

Χρειάζομαι δικηγόρο για την προσφυγή και τις διαδικασίες στο ΕΔΔΑ;

Στο αρχικό στάδιο δεν απαιτείται και άρα ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφύγει ο ίδιος, απευθείας. Είναι όμως αναγκαίος ο δικηγόρος στο στάδιο που κοινοποιείται η προσφυγή στο εγκαλούμενο κράτος για να κάνει παρατηρήσεις. Αν δεν έχει οικονομική δυνατότητα ο προσφεύγων μπορεί να χορηγηθεί δικαστική αρωγή σε αυτό το στάδιο της δίκης, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο. Επειδή η φόρμα για την προσφυγή χρειάζεται εξοικείωση, έχει σχετική δυσκολία η συμπλήρωσή της και χρειάζεται και γνώση της νομολογίας του ΕΔΔΑ αναμφίβολα καλύτερο είναι να ανατεθεί εξ υπαρχής σε δικηγόρο η υπόθεση για καλύτερα αποτελέσματα.

Σε ποια γλώσσα κάνω την προσφυγή;

Στην εθνική μου γλώσσα ή στα Αγγλικά ή στα Γαλλικά που είναι οι επίσημες γλώσσες του Δικαστηρίου. Στο στάδιο όμως μετά την κοινοποίηση της προσφυγής στο εγκαλούμενο κράτος για παρατηρήσεις απαιτείται η αλληλογραφία και οι παρατηρήσεις να συντάσσονται στα Αγγλικά ή στα Γαλλικά.

Υπάρχει διαδικασία προσωρινών μέτρων στο ΕΔΔΑ; Εφαρμόζονται οι αποφάσεις για προσωρινά μέτρα;

Αναμφίβολα μπορεί ο προσφεύγων να προσφύγει στη διαδικασία προσωρινών μέτρων. Το ΕΔΔΑ μάλιστα επιλαμβάνεται άμεσα και μπορεί να υπάρξει σχετική απόφαση ταχύτητα. Ίσως και σε δύο μέρες. Σε περίπτωση που κάνει δεκτό το αίτημα για προσωρινά μέτρα το Δικαστήριο ζητά από το Κράτος να λάβει προσωρινά μέτρα έως ότου αποφανθεί επί της ουσίας της υπόθεσης. Τις περισσότερες φορές ζητά από το Κράτος να μην απελάσει κάποιον σε κράτος όπου θα μπορούσε να καταδικαστεί σε θάνατο ή να υποβληθεί σε βασανιστήρια. Τα Κράτη συμμορφώνονται σχεδόν πάντα με τις υποδείξεις του Δικαστηρίου σχετικά με τα ασφαλιστικά μέτρα. Ωστόσο, κάποιες φορές ορισμένα Κράτη δεν συμμορφώνονται. Αυτά διατρέχουν τον κίνδυνο να καταδικαστούν από το Δικαστήριο για αθέτηση των υποχρεώσεών τους κατά το άρθρο 34.

Χρειάζεται να πάω στο Στρασβούργο για να καταθέσω την προσφυγή μου;

Η προσφυγή στέλνεται μόνο μέσω συστημένης επιστολής ή μέσω courier. Δεν χρειάζεται να ταξιδέψετε στο Στρασβούργο ή να στείλετε δικηγόρο για να την καταθέσει.

Όταν δικάζει το ΕΔΔΑ πρέπει να εμφανιστώ εγώ ή ο δικηγόρος μου στο Στρασβούργο;

Η διαδικασία κατά κανόνα είναι γραπτή. Δεν χρειάζεται να πάει ο προσφεύγων με/ή τον δικηγόρο του στο Στρασβούργο ούτε για να καταθέσει την προσφυγή ούτε για την εκδίκασή της. Η εκδίκαση της υπόθεσης γίνεται σε Συμβούλιο και όχι σε ανοικτή ακροαματική διαδικασία. Το ΕΔΔΑ μπορεί να αποφασίσει ότι θα εκδικαστεί η υπόθεση στο ακροατήριο, οπότε καλεί τον προσφεύγοντα να εκπροσωπηθεί στο Στρασβούργο. Ακροαματική διαδικασία γίνεται σε υποθέσεις που μπορεί να αλλάξουν την νομολογία του Δικαστηρίου.

Ποια είναι η διαδικασία συνοπτικά στο Δικαστήριο του Στρασβούργου;

Τα στάδια της διαδικασίας στο ΕΔΔΑ είναι βασικά δύο μετά την παραλαβή της προσφυγής από την Γραμματεία του Δικαστηρίου. Η εξέταση του παραδεκτού και της ουσίας της προσφυγής. Μία προσφυγή μπορεί να ακολουθήσει διαφορετικές διαδρομές κατά την εξέτασή της.

Η Μονομελής Σύνθεση θα κηρύξει την προσφυγή απαράδεκτη, όπου αυτό είναι προφανές. Η απόφαση αυτή δεν επιδέχεται άσκηση κανενός ενδίκου μέσου.

Η Τριμελής Επιτροπή θα αποφανθεί σχετικά με υπόθεση, η οποία εγείρει ζητήματα για τα οποία υφίσταται πάγια νομολογία.

Το (επταμελές) Τμήμα θα κοινοποιήσει την υπόθεση στο εγκαλούμενο Κράτος για παρατηρήσεις. Σε αυτήν την περίπτωση θα γίνει ανταλλαγή παρατηρήσεων μεταξύ των μερών.

Το Δικαστήριο αποφασίζει στη συνέχεια αν είναι απαραίτητη η διεξαγωγή ακροαματικής διαδικασίας, κάτι που λαμβάνει χώρα σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Τέλος, το Τμήμα εκδίδει απόφαση η οποία δεν καθίσταται αμετάκλητη παρά μόνο αφού περάσει η προθεσμία των 3 μηνών εντός της οποίας ο προσφεύγων ή η Κυβέρνηση μπορούν να ζητήσουν την παραπομπή της υπόθεσης ενώπιον του (δεκαεπταμελούς) Τμήματος Ευρείας Σύνθεσης για επανεξέταση. Εάν η παραπομπή γίνει δεκτή από το Συμβούλιο του Τμήματος Ευρείας Σύνθεσης, η υπόθεση εξετάζεται εκ νέου, ενδεχομένως και με τη διενέργεια ακροαματικής διαδικασίας. Η υπόθεση που εκδίδει το Τμήμα Ευρείας Σύνθεσης είναι αμετάκλητη.

Πώς εκδίδεται μια απόφαση;

Η απόφαση του ΕΔΔΑ εκδίδεται μέσω διαδικτύου στον ιστότοπο του Δικαστηρίου και κοινοποιείται επίσης και στον προσφεύγοντα.

Αν χάσω μια υπόθεση στο ΕΔΔΑ καταδικάζομαι σε δικαστική δαπάνη;

Αν απορριφθεί για οποιονδήποτε λόγο η προσφυγή σας ποτέ δεν θα καταδικαστείτε σε δικαστική δαπάνη, αντίθετα αν γίνει δεκτή η προσφυγή σας καταδικάζεται σε καταβολή των εξόδων σας το κράτος εναντίον του οποίου στρέφεστε, εφόσον βεβαίως έχουν προσκομιστεί στο ΕΔΔΑ νόμιμα παραστατικά.

Αν γίνει δεκτή η προσφυγή μου ποιο είναι το όφελός μου; Μπορεί να ξαναδικαστεί η υπόθεση στη χώρα μου;

Σε αυτή την περίπτωση επιδικάζει το ΕΔΔΑ ένα χρηματικό ποσό στον προσφεύγοντα (αποζημίωση ή χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή και τα δύο) και έξοδα. Ένα άλλο σημαντικό όφελος και σημαντικότερο είναι ότι ανάλογα με την εθνική νομοθεσία μπορώ να γίνει ξαναδικαστεί η υπόθεσή μου στα εθνικά δικαστήρια (αναψηλάφηση ή επανάληψη διαδικασίας). Στην Ελλάδα γίνεται επανάληψη διαδικασίας στις ποινικές υποθέσεις, στις διοικητικές υποθέσεις, στο Συμβούλιο τις Επικρατείας και στις υποθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με όσα ορίζει η νομοθεσία.

Αν μου επιδικαστεί αποζημίωση πότε θα την εισπράξω και πώς;

Την εισπράττετε από το κράτος που καταθέτει συνήθως το επιδικασθέν ποσό στον τραπεζικό σας λογαριασμό εντός προθεσμίας τριών μηνών από την ημέρα που η απόφαση θα καταστεί αμετάκλητη.

Αν δεν γίνει δεκτή η προσφυγή από το ΕΔΔΑ υπάρχει άλλο διεθνές δικαστήριο για να προσφύγω για την υπόθεσή μου;

Στην περίπτωση αυτή έχετε άλλη μία ευκαιρία. Μπορείτε να προσφύγετε στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ που εδρεύει στη Γενεύη της Ελβετίας. Η Επιτροπή αυτή εφαρμόζει την διεθνή σύμβαση του ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ (ΔΣΑΠΔ). Στην Επιτροπή αυτή δεν υπάρχει ακροαματική διαδικασία και η προθεσμία είναι πέντε (5) έτη από την έκδοση της αμετάκλητης απόφασης του εθνικού δικαστηρίου. Μπορείτε να προσφύγετε τόσο εάν απορρίφθηκε η προσφυγή σας από το ΕΔΔΑ ως απαράδεκτη όσο και εάν απερρίφθη επί της ουσίας.

ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες