Η εκτέλεση αμετάκλητων αποφάσεων αναγκαίος όρος για τη δίκαιη δίκη

ΑΠΟΦΑΣΗ:

Chengelyan κ.α. κατά Βουλγαρίας της 12.04.2016 (αριθμός προσφ. 47405/07)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Η μη εκτέλεση της αμετάκλητης δικαστικής απόφασης αποτελεί παράβαση της δίκαιης δίκης και η μη απόδοση του ακινήτου στους ενάγοντες σε εκτέλεση δικαστικής απόφασης συνιστά παραβίαση του δικαιώματος ιδιοκτησίας τους. Οι αιτούντες δήλωσαν ότι τα εθνικά δικαστήρια αγνόησαν την δεσμευτική ισχύ της αποφάσεως του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου του Οκτωβρίου 1998. Επιπλέον, καταγγέλλουν, μεταξύ άλλων, την παράβαση του άρθρου 1 του Πρωτοκόλλου 1 ( προστασία της ιδιοκτησίας).

ΣΧΟΛΙΟ-ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ:

Η απόφαση αυτή είναι εξαιρετικά χρήσιμη στην πράξη αφού αφορά τις ανεκτέλεστες δικαστικές αποφάσεις, που δυστυχώς είναι πολλές και αποπνέουν ένα αίσθημα αδικίας για τον νικήσαντα διάδικο. Η μη εκτέλεση αμετάκλητων αστικών δικαστικών αποφάσεων στοιχειοθετεί παραβίαση της δίκαιης δίκης, δεδομένου ότι η δίκαιη δίκη ολοκληρώνεται με την εκτέλεση της απόφασης. Εφόσον η εκτέλεση της απόφασης αφορά ακίνητη περιουσία παραβιάζεται παράλληλα και το δικαίωμα στην ιδιοκτησία.

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ:

Άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη) της ΕΣΔΑ.

Άρθρο 1 Πρώτου Πρωτοκόλλου (δικαίωμα στην ιδιοκτησία ) της ΕΣΔΑ.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ:

Οι προσφεύγοντες είναι 7 Βούλγαροι υπήκοοι Η υπόθεση αφορούσε την καταγγελία των προσφευγόντων ότι η τελική απόφαση η οποία ήταν υπέρ τους, και η οποία έδινε εντολή για την επιστροφή των περιουσιών τους, δεν είχε τηρηθεί από τα εθνικά δικαστήρια. Οι πρόγονοι των προσφευγόντων κατείχαν ένα οικόπεδο στο παλιό τμήμα της Φιλιππούπολης με ένα διώροφο σπίτι χτισμένο σε αυτό, το οποίο είχε απαλλοτριωθεί το 1966 και οι πρόγονοι των προσφευγόντων είχαν λάβει αποζημίωση για αυτό. Μετά την έκδοση Πράξης Αποκατάστασης το 1992, ορισμένοι από τους προσφεύγοντες υπέβαλαν αίτημα για ανάκληση της απαλλοτρίωσης. Αρχικά ο δήμαρχος δεν έκανε δεκτή την αίτησή τους, και η απόφαση αυτή επικυρώθηκε από το περιφερειακό δικαστήριο. Ωστόσο, σε μια αμετάκλητη απόφαση του Οκτωβρίου 1998, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση, κρίνοντας ότι η απαλλοτρίωση και η μετέπειτα χρήση της ιδιοκτησίας ήταν κατά παράβαση του νόμου. Στη συνέχεια, οι προσφεύγοντες επέστρεψαν στο δήμο την αποζημίωση που έλαβαν από τους προγόνους τους. Συντάχθηκε επίσης συμβολαιογραφική πράξη στην οποία καταγράφονταν τα ονόματα των προσφευγόντων ως ιδιοκτητών του ακινήτου.

Οι προσφεύγοντες όμως δεν μπορούσαν να ανακτήσουν το ακίνητο, το οποίο χρησιμοποιούνταν από το δήμο. Μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες διαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας, άσκησαν προσφυγή κατά του δήμου. Η προσφυγή τους απορρίφθηκε με αμετάκλητη απόφαση του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, τον Ιούνιο του 2007, η οποία διαπίστωσε ότι η απόφαση του 1998 ήταν ανοιχτή για έμμεσο δικαστικό έλεγχο, ιδίως επειδή ο δήμος δεν είχε συμμετάσχει στις προηγούμενες διαδικασίες και ως εκ τούτου δεν δεσμεύονταν από την απόφαση αυτή.

Επικαλούμενοι το άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη), οι προσφεύγοντες κατήγγειλαν ότι τα εθνικά δικαστήρια αγνόησαν τη δεσμευτική ισχύ της απόφασης του Ανωτάτου Διοικητικού Δικαστηρίου του Οκτωβρίου του 1998. Επίσης, κατήγγειλαν, ιδίως, τη παραβίαση του άρθρου 1 του Πρωτοκόλλου 1 (προστασία της ιδιοκτησίας).

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η μη εκτέλεση της ανωτέρω αστικής απόφασης παραβιάζει το δικαίωμα δίκαιης δίκης (άρθρο 6 § 1) και το δικαίωμα ιδιοκτησίας των προσφευγόντων (άρθρο 1 του πρώτου πρόσθετου πρωτοκόλλου), επιφύλαξε να εκδώσει νεώτερη απόφαση για την αποζημίωση τους και κατέβαλε ποσό 2.000 ευρώ σε κάθε μία από αυτές για τη ζημία τους και ποσό 5.645,35 ευρώ από κοινού σε όλους τους αιτούντες όσον αφορά τις δικαστικές δαπάνες και τις δαπάνες τους.