Όταν οι μυστικές παρακολουθήσεις υπόπτων παραβιάζουν τα όρια της δίκαιης δίκης
ΑΠΟΦΑΣΗ
Grba κατά Κροατίας της 23.11.2017 (αρ. 47074/12)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Αστυνομική παγίδευση καταγγέλλει ο προσφεύγων, ο οποίος ήταν ύποπτος από τις αρχές για τη παραχάραξη νομισμάτων. Στο πλαίσιο αυτό ο εισαγγελέας ενέκρινε την παρακολούθηση των τηλεφωνικών του συνομιλιών, αλλά και την παρακολούθηση του ιδίου από μυστικούς αστυνομικούς καθώς και την αγορά από τους τελευταίους παραχαραγμένων νομισμάτων. Ο προσφεύγων συνελήφθη και καταδικάστηκε, αν και ο ίδιος δήλωσε αθώος για τις περισσότερες από τις πράξεις που του αποδόθηκαν. Βασιζόμενος στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης) και στο άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, της οικίας και της αλληλογραφίας), διαμαρτυρήθηκε ιδιαίτερα για την παγίδευση του από αστυνομικούς και για τη παράνομη μυστική παρακολούθησή του. Τελικά το Στρασβούργο έκρινε ότι συντελέστηκε οι καταγγελλόμενες παραβιάσεις των άρθρων 6 και 8 της ΕΣΔΑ.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 6§1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης) της ΕΣΔΑ
Άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, της οικίας και της αλληλογραφίας)
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων, Zoran Grba, είναι υπήκοος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, ο οποίος γεννήθηκε το 1965 και ζει στο Σαράγεβο. Η υπόθεση αφορούσε την καταγγελία του σχετικά με αστυνομική παγίδευση.
Τον Ιούλιο του 2008 ένας εισαγγελέας από το δικαστήριο της Πούλα (Κροατία) ενέκρινε τη λήψη ειδικών ερευνητικών μέτρων εναντίον του κ. Grba – ο οποίος ήταν ύποπτος για την παροχή πλαστών τραπεζογραμματίων στην Κροατία – όπως η παρακολούθηση του τηλεφώνου του, η μυστική παρακολούθηση χρησιμοποιώντας μυστικούς αστυνομικούς και η διενέργεια εικονικής αγοράς. Το Νοέμβριο του 2008, η χρήση τέτοιων μέτρων επεκτάθηκε για ένα ακόμα μήνα με δικαστική εντολή. Σε τέσσερις περιπτώσεις μεταξύ Αυγούστου και Νοεμβρίου 2008 ο κ. Grba πώλησε συνολικά πάνω από 800 πλαστά χαρτονομίσματα αξίας 100 ευρώ σε μυστικούς αστυνομικούς. Συνελήφθη τον Νοέμβριο του 2008 και κρατήθηκε προσωρινά με την κατηγορία της παραχάραξης νομισμάτων. Κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των διαδικασιών, δήλωσε αθώος όσον αφορά τις τρεις περιπτώσεις δήθεν πώλησης παραχαραγμένων χαρτονομισμάτων, αλλά παραδέχτηκε ότι ήταν υπεύθυνος για το γεγονός ότι «ενέδωσε» στην αστυνομία την τελευταία φορά τον Νοέμβριο του 2008.
Τον Μάιο του 2009 κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε κάθειρξη πέντε ετών και έξι μηνών. Την ίδια στιγμή το δικαστήριο διέταξε την απέλασή του από την Κροατία. Ο κ. Grba αμφισβήτησε την απόφαση ενώπιον του περιφερειακού δικαστηρίου υποστηρίζοντας, ειδικότερα, ότι οι περιστάσεις της παγίδευσής του από την αστυνομία δεν είχαν εξεταστεί σωστά. Το περιφερειακό δικαστήριο ακύρωσε την απόφαση και παρέπεμψε την υπόθεση για επανεξέταση. Τον Απρίλιο του 2010, το δικαστήριο τον καταδίκασε και πάλι και του επιδίκασε την ίδια ποινή. Ο κ. Grba αμφισβήτησε και πάλι την απόφαση, ιδίως υποστηρίζοντας ότι οι εντολές για τη χρήση των εν λόγω μέτρων δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένες και ότι δεν υπήρχε λόγος να συνεχιστεί η αγορά των χαρτονομισμάτων μετά την πρώτη παράνομη συναλλαγή. Το περιφερειακό δικαστήριο επιβεβαίωσε την απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου. Όλα τα ένδικα μέσα που άσκηση ο προσφεύγων απορρίφθηκαν.
Βασιζόμενος στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης) και στο άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, της οικίας και της αλληλογραφίας), ο κ. Grba διαμαρτυρήθηκε ιδιαίτερα για την παγίδευσή του από αστυνομικούς και για την παράνομη μυστική παρακολούθησή του.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Παραβίαση του άρθρου 8
Παραβίαση του άρθρου 6 παρ. 1, όσον αφορά την ένσταση του κ. Grba για παγίδευση
Δίκαιη ικανοποίηση: 1.500 ευρώ για ηθική βλάβη και 6.800 ευρώ για δικ. έξοδα και δαπάνες(επιμέλεια echrcaselaw.com).
