Καταδίκη της Ρωσίας για πρακτικές κατά την σύγκρουση με την Γεωργία. Επιδίκαση 129.827.500 ευρώ για ηθικές βλάβες θυμάτων!
ΑΠΟΦΑΣΗ
Γεωργία κατά Ρωσίας (ΙΙ) της 28.04.2023 (αρ. προσφ. 38263/08)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στην υπόθεση Γεωργία κατά Ρωσίας (ΙΙ) (αρ. προσφ. 38263/08) το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέτασε το ζήτημα της δίκαιης ικανοποίησης (άρθρο 41).
Υπήρχαν ισχυρισμοί της γεωργιανής κυβέρνησης για διοικητικές πρακτικές εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας που συνεπάγονται διάφορες παραβιάσεις της Σύμβασης, σε σχέση με την ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Γεωργίας και Ρωσικής Ομοσπονδίας τον Αύγουστο του 2008. Στην απόφαση του Τμήματος Μείζονος Συνθέσεως σχετικά με το ζήτημα της δίκαιης ικανοποίησης, το Δικαστήριο έκρινε:
– ότι είχε δικαιοδοσία σύμφωνα με το άρθρο 58 της ΕΣΔΑ να ασχοληθεί με τις αξιώσεις της αιτούσας κυβέρνησης για δίκαιη ικανοποίηση βάσει του άρθρου 41, παρά την παύση της συμμετοχής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και ότι η αποτυχία συνεργασίας της εναγόμενης κυβέρνησης δεν αποτέλεσε εμπόδιο στην εξέτασή τους·
– ότι το άρθρο 41 της Σύμβασης ήταν εφαρμοστέο στην παρούσα υπόθεση όσον αφορά τα θύματα της δολοφονίας αμάχων σε γεωργιανά χωριά στη Νότια Οσετία και στη «ουδέτερη ζώνη», τα θύματα της πυρπόλησης και λεηλασίας σπιτιών στην «ουδέτερη ζώνη», τα θύματα της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης και αυθαίρετης κράτησης γεωργιανών αμάχων που κρατούνται από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο υπόγειο του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων της Νότιας Οσετίας, τα θύματα βασανιστηρίων γεωργιανών αιχμαλώτων πολέμου που κρατούνται από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας μεταξύ 8 και 17 Αυγούστου 2008, τα θύματα της αποτροπής της επιστροφής γεωργιανών υπηκόων στις αντίστοιχες εστίες τους στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία, και τα θύματα της αποτυχίας της εναγόμενης κυβέρνησης να συμμορφωθεί με την διαδικαστική υποχρέωση για τη διενέργεια κατάλληλης και αποτελεσματικής έρευνας για τους θανάτους που έλαβαν χώρα συνέβη κατά την ενεργό φάση των εχθροπραξιών ή μετά την παύση των εχθροπραξιών·
– ότι το εναγόμενο κράτος έπρεπε να πληρώσει την αιτούσα κυβέρνηση εντός τριών μηνών 3.250.000 ευρώ για ηθική βλάβη που υπέστη μια ομάδα τουλάχιστον 50 θυμάτων της δολοφονίας αμάχων σε γεωργιανά χωριά στη Νότια Οσετία και στη «ζώνη ανάσχεσης» και την παράλειψη συμμόρφωσης της εναγόμενης κυβέρνησης με τη διαδικαστική τους υποχρέωση να προβούν σε επαρκή και αποτελεσματική έρευνα για αυτές τις δολοφονίες·
– ότι το εναγόμενο κράτος έπρεπε να πληρώσει την αιτούσα κυβέρνηση εντός τριών μηνών, 2.697.500 ευρώ για ηθική βλάβη που υπέστη μια ομάδα τουλάχιστον 166 θυμάτων της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης και αυθαίρετη κράτηση γεωργιανών αμάχων που κρατούνται από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο υπόγειο του Υπουργείου Εσωτερικών της Νότιας Οσετίας στο Τσινβάλι περίπου μεταξύ 10 και 27 Αυγούστου 2008·
– ότι το εναγόμενο κράτος έπρεπε να καταβάλει στην αιτούσα Κυβέρνηση, εντός τριών μηνών, 640.000 ευρώ για ηθική βλάβη που υπέστη ομάδα ατόμων τουλάχιστον 16 θυμάτων βασανιστηρίων Γεωργιανών αιχμαλώτων πολέμου που κρατούνται από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο Τσκινβάλι μεταξύ 8 και 17 Αυγούστου 2008·
– ότι το εναγόμενο κράτος έπρεπε να πληρώσει την αιτούσα κυβέρνηση εντός τριών μηνών, 115.000.000 ευρώ για ηθική βλάβη που υπέστη μια ομάδα τουλάχιστον 23.000 θυμάτων της αποτροπής της επιστροφής Γεωργιανών υπηκόων στα αντίστοιχα σπίτια τους στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία· και
– ότι το εναγόμενο κράτος έπρεπε να πληρώσει την αιτούσα κυβέρνηση εντός τριών μηνών, 8.240.000 ευρώ για ηθική ζημία που υπέστη μια ομάδα τουλάχιστον 412 θυμάτων από την παράλειψη της εναγόμενης κυβέρνησης να συμμορφωθεί με τη διαδικαστική της υποχρέωση να διεξαγάγει επαρκή και αποτελεσματική έρευνα για τους θανάτους που σημειώθηκαν κατά την ενεργό φάση των εχθροπραξιών.
Το Δικαστήριο απέρριψε επίσης, με 9 ψήφους έναντι 8, το υπόλοιπο των αξιώσεων της αιτούσας Κυβέρνησης για δίκαιη ικανοποίηση.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 41
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η κύρια απόφαση στην παρούσα υπόθεση εκδόθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2021. Δεδομένου ότι το ερώτημα της εφαρμογής του άρθρου 41 της Σύμβασης δεν ήταν έτοιμο για απόφαση, το Δικαστήριο επιφυλάχθηκε και κάλεσε την προσφεύγουσα και την εναγόμενη κυβέρνηση να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το θέμα.
Στην απόφασή του Γεωργία κατά Ρωσίας (II), που εκδόθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2021, το Δικαστήριο έκρινε:
(α) ότι υπήρξε διοικητική πρακτική αντίθετη με τα άρθρα 2 (δικαίωμα στη ζωή) και 8 (δικαίωμα στο σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) της Σύμβασης και του άρθρου 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου(προστασία της περιουσίας) όσον αφορά τη δολοφονία αμάχων και την πυρπόληση και τη λεηλασία σπιτιών σε χωριά της Γεωργίας στη Νότια Οσετία και στην «ουδέτερη ζώνη» και ότι αυτή η διοικητική πρακτική ήταν επίσης αντίθετη με το άρθρο 3 της Σύμβασης (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείριση) λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα των καταχρήσεων που διαπράχθηκαν, οι οποίες θα μπορούσαν να ταξινομηθούν ως απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση λόγω των συναισθημάτων αγωνίας που υπέστησαν τα θύματα, τα οποία, επιπλέον, είχαν στοχοποιηθεί ομαδικώς·
(β) ότι υπήρχε διοικητική πρακτική αντίθετη προς το άρθρο 3 όσον αφορά τις προϋποθέσεις με τις οποίες οι Γεωργιανοί άμαχοι είχαν κρατηθεί από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο υπόγειο του «Υπουργείου Εσωτερικών της Νότιας Οσετίας» στο Τσκινβάλι περίπου μεταξύ 10 και 27 Αυγούστου 2008 και τις ταπεινωτικές πράξεις στις οποίες είχαν εκτεθεί·
(γ) ότι υπήρξε διοικητική πρακτική αντίθετη προς το άρθρο 5 (δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια) όσον αφορά την αυθαίρετη κράτηση γεωργιανών αμάχων από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο υπόγειο του Υπουργείου Εσωτερικών της Νότιας Οσετίας στο Τσινβάλι μεταξύ 10 και 27 Αυγούστου 2008
δ) ότι υπήρξε διοικητική πρακτική αντίθετη προς το άρθρο 3 όσον αφορά τα βασανιστήρια Γεωργιανών αιχμάλωτων πολέμου που κρατήθηκαν από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο Τσινβάλι μεταξύ 8 και 17 Αυγούστου 2008;
(ε) ότι υπήρχε διοικητική πρακτική αντίθετη με το άρθρο 2 του 4ου πρωτοκόλλου (ελευθερία μετακίνησης) όσον αφορά την αδυναμία των γεωργιανών υπηκόων να επιστρέψουν στις αντίστοιχες οικίες τους στην Νότια Οσετία και Αμπχαζία·
στ) ότι η Ρωσική Ομοσπονδία δεν συμμορφώθηκε με τη διαδικαστική της υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 2 της Σύμβασης για τη διεξαγωγή κατάλληλης και αποτελεσματικής έρευνας για τα γεγονότα που είχαν λάβει χώρα μετά την παύση των εχθροπραξιών (από την ημερομηνία της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός της 12ης Αυγούστου 2008) και κατά τη διάρκεια της ενεργού φάσης των εχθροπραξιών (8 έως 12 Αυγούστου 2008)· και
(ζ) ότι η Ρωσική Ομοσπονδία δεν συμμορφώθηκε με τις υποχρεώσεις της βάσει του άρθρου 38 της Σύμβασης.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Όσον αφορά τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου να χειριστεί την υπόθεση, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι το εναγόμενο κράτος είχε πάψει να είναι μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης στις 16 Μαρτίου 2022 και είχε επίσης πάψει να είναι Μέρος της Σύμβασης στις 16 Σεπτεμβρίου 2022.
Ήταν προφανές από τη διατύπωση του άρθρου 58 (καταγγελία) της Σύμβασης (ιδίως το δεύτερο και τρίτο εδάφιο) ότι ένα κράτος που έπαψε να είναι συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση δυνάμει του γεγονότος ότι είχε πάψει να είναι μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, δεν απελευθερωνόταν από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση σε σχέση με οποιαδήποτε πράξη πραγματοποιήθηκε πριν από την ημερομηνία κατά την οποία είχε παύσει να είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση. Στην προκειμένη περίπτωση, τα πραγματικά περιστατικά που προκάλεσαν τις παραβιάσεις που διαπιστώθηκαν στην κύρια απόφαση είχαν εκτελεστεί πριν από τις 16 Σεπτεμβρίου 2022. Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο είχε δικαιοδοσία για την αντιμετώπιση των αξιώσεων για δίκαιη ικανοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης στην παρούσα υπόθεση.
Όσον αφορά τις συνέπειες της μη συμμετοχής της εναγόμενης κυβέρνησης στην διαδικασία, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι η παύση της ιδιότητας μέλους ενός Συμβαλλόμενου Μέρους από το Συμβούλιο της Ευρώπης δεν το απάλλαξε από το καθήκον του να συνεργάζεται με τα όργανα της Σύμβασης. Το εν λόγω καθήκον συνέχιζε να υφίσταται για όσο διάστημα το Δικαστήριο παρέμενε αρμόδιο να χειρίζεται προσφυγές που προκύπτουν από πράξεις ή παραλείψεις ικανές που συνιστούν παραβίαση της Σύμβασης, υπό την προϋπόθεση ότι είχαν λάβει τόπο πριν από την ημερομηνία κατά την οποία το εναγόμενο κράτος έπαυσε να είναι συμβαλλόμενο μέρος της ΕΣΔΑ.
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Η προσφεύγουσα κυβέρνηση υπέβαλε αξιώσεις για δίκαιη ικανοποίηση για τα ακόλουθα άτομα αναφορικά με την ηθική βλάβη:
(α) για 116 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής της δολοφονίας αμάχων σε χωριά της Γεωργίας της Νότια Οσετία και στη «ζώνη απομόνωσης» (120.000 ευρώ ανά θύμα).
(β) για 26 φερόμενα θύματα βιασμού ή άλλων μορφών απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης (70.000 ευρώ ή 30.000 ευρώ ανά θύμα, αντίστοιχα).
(γ) για 1.408 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής πυρπόλησης και λεηλασίας σπιτιών στην «ουδέτερη ζώνη» (40.000 ευρώ ανά θύμα)·
(δ) για 552 άτομα που φέρεται να είχαν χάσει την περιουσία τους «ως αποτέλεσμα της ένοπλης σύγκρουσης και την επακόλουθη κατοχή γεωργιανού εδάφους» μέσω απροσδιόριστων πράξεων, όχι ως αποτέλεσμα πυρπόλησης και λεηλασιών (45.000 ευρώ ανά θύμα).
(ε) για 179 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης και αυθαίρετης κράτησης γεωργιανών αμάχων που κρατούνται από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο υπόγειο του «Υπουργείου Εσωτερικών της Νότιας Οσετίας» στο Τσκινβάλι περίπου μεταξύ 10 και 27 Αυγούστου 2008 (30.000 ευρώ ανά θύμα).
(στ) για 91 φερόμενα θύματα απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης και αυθαίρετης κράτησης σε άλλους χώρους κράτησης (26.000 ευρώ ανά θύμα).
(ζ) για 44 κρατούμενους, ως φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής βασανιστηρίων Γεωργιανών αιχμαλώτων πολέμου από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο Τσινβάλι μεταξύ 8 και 17 Αυγούστου 2008 (100.000 ευρώ ή 180.000 ευρώ ανά θύμα, ανάλογα με το αν είχε επιζήσει από την κράτησή του ή όχι).
(η) για 31.105 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής αποτροπής της επιστροφής Γεωργιανών υπηκόων στα αντίστοιχα σπίτια τους στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία (μεταξύ 10.000 και 35.000 ευρώ ανά θύμα, ανάλογα με το αν τα σπίτια τους είχαν καταστραφεί κατά τη διάρκεια των ένοπλων συγκρούσεων ή όχι) και
(θ) για 723 φερόμενα θύματα της παράλειψης του εναγόμενου κράτους να συμμορφωθεί με τη διαδικαστική του υποχρέωση να διενεργεί επαρκή και αποτελεσματική έρευνα για τους θανάτους που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της ενεργούς φάσης των εχθροπραξιών ή μετά την παύση των εχθροπραξιών (35.000 ευρώ ανά θύμα).
Το Δικαστήριο σημείωσε αρχικά ότι οι αξιώσεις δίκαιης ικανοποίησης της αιτούσας Κυβέρνησης σύμφωνα με τα σημεία (β), (δ) και (στ) παραπάνω δεν αφορούσε καμία από τις παραβάσεις που διαπιστώθηκαν στην κύρια απόφαση. Ενώ το δικαστήριο είχε κρίνει στην κύρια απόφαση ότι τα συναισθήματα αγωνίας και έντασης που υπέστησαν τα θύματα της δολοφονίας αμάχων και της πυρπόλησης και λεηλασίας σπιτιών σε χωριά της Γεωργίας στη Νότια Οσετία και στην ουδέτερη ζώνη μετά την παύση των εχθροπραξιών ισοδυναμούσαν με απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση σε αντίθεση με το άρθρο 3, δεν είχε διαπιστώσει ότι είχε υπάρξει διοικητική πρακτική αντίθετη προς το άρθρο 3 όσον αφορά οποιαδήποτε από τις εικαζόμενες πράξεις βιασμού ή άλλης κακομεταχείρισης πολιτών σε εκείνα τα χωριά στα οποία είχε αναφερθεί η αιτούσα κυβέρνηση στον ισχυρισμό της στο σημείο (β). Όσον αφορά τον ισχυρισμό σύμφωνα με το στοιχείο δ), το Δικαστήριο δεν βρήκε στην κύρια απόφαση ότι υπήρχε διοικητική πρακτική αντίθετη προς το άρθρο 8 και/ή το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου όσον αφορά την πυρπόληση και λεηλασία σπιτιών μετά την παύση των εχθροπραξιών. Τέλος, ως προς την αξίωση υπό το στοιχείο στ), το Δικαστήριο δεν διαπίστωσε ότι υπήρχε διοικητική πρακτική αντίθετη με τα άρθρα 3 και/ή 5 της Σύμβασης σχετικά με την κράτηση αμάχων σε οποιοδήποτε μέρος εκτός από το υπόγειο του Υπουργείου Εσωτερικών της Νότιας Οσετίας στο Τσκινβάλι μεταξύ περίπου 10 και 27 Αυγούστου 2008. Συνεπώς, όσον αφορά αυτά τα φερόμενα θύματα, οι προσφεύγουσες κυβερνήσεις δεν είχαν το δικαίωμα να υποβάλουν αξίωση βάσει του άρθρου 41 της Σύμβασης.
Αντίθετα, οι αξιώσεις των στοιχείων α), γ), ε), ζ), η) και θ) σχετίζονται με το διατακτικό της κύριας απόφασης.
Σύμφωνα με τη μεθοδολογία που εφαρμόστηκε στην υπόθεση Γεωργίας κατά Ρωσίας (Ι) (δίκαιη ικανοποίηση) (§§ 68-71), το Δικαστήριο εξέτασε τους καταλόγους που υπέβαλε η προσφεύγουσα Κυβέρνηση των φερόμενων θυμάτων των παραβιάσεων που διαπιστώθηκαν στην κύρια απόφαση προκειμένου να βεβαιωθεί ότι τα πραγματικά περιστατικά που κατέθεσε η προσφεύγουσα κυβέρνηση ήταν εύλογα και ότι οι ισχυρισμοί τους ήταν επαρκώς τεκμηριωμένοι. Στο πλαίσιο αυτής της εξέτασης, το Δικαστήριο στήριξε τα πορίσματά του στα έγγραφα που του υποβλήθηκαν μόνο από την αιτούσα κυβέρνηση, το περιεχόμενο της οποίας έπρεπε να θεωρηθεί ως μη αμφισβητούμενο ελλείψει τυχόν εγγράφων ή σχόλιων που υποβλήθηκαν ως απάντηση από την εναγόμενη Κυβέρνηση.
Όσον αφορά τη λίστα με τα 116 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής της δολοφονίας αμάχων στα Γεωργιανά χωριά στη Νότια Οσετία και στην «ουδέτερη ζώνη» (βλ. σημείο (α) παραπάνω), αυτή η πρακτική περιγράφηκε στην κύρια απόφαση ως συνεπές μοτίβο εκ προθέσεως δολοφονίας αμάχων (κυρίως γεωργιανούς) σε γεωργιανά χωριά στη Νότια Οσετία και στη «ζώνη προστασίας» τις εβδομάδες μετά την παύση των ενεργών εχθροπραξιών στις 12 Αυγούστου 2008. Οι κύριοι δράστες ήταν οι δυνάμεις της Νότιας Οσετίας, συμπεριλαμβανομένης μιας σειράς παράτυπων πολιτοφυλακών, που είχαν ακολουθήσει τις εντολές των ρωσικών δυνάμεων.. Από τα στοιχεία που υπέβαλε η προσφεύγουσα κυβέρνηση προέκυψε ότι μόνο 50 από τα 116 άτομα που αναφέρονται στον κατάλογο είχαν σκοτωθεί σε τέτοιες συνθήκες. Τα υπόλοιπα 66 άτομα είχαν χάσει τη ζωή τους σε αεροπορικές επιθέσεις ή επιθέσεις πυροβολικού από ρωσικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια της πενθήμερης ένοπλης σύγκρουσης (8-12 Αυγούστου 2008), ή από νάρκες ξηράς μετά την παύση των εχθροπραξιών. Για λόγους δίκαιης ικανοποίησης, το Δικαστήριο θεώρησε ότι τουλάχιστον 50 υπήκοοι Γεωργίας είχαν πέσει θύματα αυτής της διοικητικής πρακτικής, για την οποία η Ρωσική Ομοσπονδία είχε κριθεί υπεύθυνη. Το Δικαστήριο είχε επίσης διαπιστώσει στην κύρια απόφαση ότι η Ρωσική Ομοσπονδία δεν συμμορφώθηκε με τη διαδικαστική της υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 2 της Σύμβασης για τη διεξαγωγή κατάλληλης και αποτελεσματικής έρευνας για τις εν λόγω δολοφονίες. Αξιολογώντας σε δίκαιη βάση, το Δικαστήριο έκρινε εύλογο να επιδικάσει στην προσφεύγουσα Κυβέρνηση κατ’ αποκοπή ποσό των 3.250.000 ευρώ για κάθε ηθική βλάβη που υπέστη αυτή η κατηγορία θυμάτων.
Η προσφεύγουσα κυβέρνηση ζήτησε επίσης δίκαιη ικανοποίηση με σκοπό την αποζημίωση 1.408 φερόμενων θυμάτων της διοικητικής πρακτικής πυρπόλησης και λεηλασίας σπιτιών στη «ζώνη προστασίας» (βλ. σημείο (γ) παραπάνω). Στην παρούσα υπόθεση, το Δικαστήριο σημείωσε ότι το υλικό που υπέβαλε η προσφεύγουσα κυβέρνηση δεν του επέτρεψε να αποδείξει ότι τα σπίτια που φέρεται να πυρπολήθηκαν ή λεηλατήθηκαν ανήκαν στα πρόσωπα που περιλαμβάνονται στον κατάλογο ή αποτελούσαν την κατοικία τους κατά την έννοια του άρθρου 8. Καθώς το Δικαστήριο είχε ήδη επισημάνει στην υπόθεση Γεωργία κατά Ρωσίας (Ι) (δίκαιη ικανοποίηση) (§§ 55 και 57), την εφαρμογή του άρθρου 41 της Σύμβασης απαιτούσε την ταυτοποίηση των μεμονωμένων θυμάτων και την παροχή από την προσφεύγουσα κυβέρνηση όλων των σχετικών πληροφοριών.
Όσον αφορά τη λίστα με τα 179 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης και αυθαίρετης κράτησης γεωργιανών αμάχων που κρατούνται από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο υπόγειο του «Υπουργείου Εσωτερικών της Νότιας Οσετίας» στο Τσκινβάλι μεταξύ περίπου 10 και 27 Αυγούστου 2008 (βλ. σημείο ε) ανωτέρω), το Δικαστήριο έκρινε, για τους σκοπούς της δίκαιης ικανοποίησης, ότι τουλάχιστον 166 Γεωργιανοί υπήκοοι είχαν πέσει θύματα αυτής της διοικητικής πρακτικής, για την οποία η Ρωσική Ομοσπονδία είχε κριθεί υπεύθυνη. Κρίνοντας σε δίκαιη βάση, το Δικαστήριο έκρινε εύλογο να επιδικάσει στην προσφεύγουσα κυβέρνηση ένα κατ’ αποκοπή ποσό 2.697.500 ευρώ για ηθική βλάβη που υφίστανται αυτή η κατηγορία θυμάτων.
Όσον αφορά τα 44 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής βασανιστηρίων Γεωργιανών κρατουμένων πόλεμου που κρατούνταν από τις δυνάμεις της Νότιας Οσετίας στο Τσκινβάλι μεταξύ 8 και 17 Αυγούστου 2008 (βλ. σημείο ζ ανωτέρω), το Δικαστήριο έκρινε, για λόγους δίκαιης ικανοποίησης, ότι τουλάχιστον 16 Γεωργιανοί υπήκοοι είχαν πέσει θύματα αυτής της διοικητικής πρακτικής, για την οποία η Ρωσική Ομοσπονδία κρίθηκε υπεύθυνη. Αξιολογώντας σε δίκαιη βάση, το Δικαστήριο έκρινε εύλογο να επιδικάσει στην προσφεύγουσα κυβέρνηση κατ’ αποκοπή ποσό 640.000 για ηθική βλάβη που υπέστη αυτή η κατηγορία θυμάτων.
Περνώντας στη λίστα με τα 31.105 φερόμενα θύματα της διοικητικής πρακτικής αποτροπής της επιστροφής Γεωργιανών υπηκόων στα αντίστοιχα σπίτια τους στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία (βλ. σημείο (η) παραπάνω), το Δικαστήριο σημείωσε ότι, για λόγους δίκαιης ικανοποίησης, τουλάχιστον 23.000 Γεωργιανοί υπήκοοι ήταν θύματα αυτής της διοικητικής πρακτικής, για την οποία είχε διαπιστωθεί ότι η Ρωσική Ομοσπονδία ήταν υπεύθυνη. Το Δικαστήριο, κάνοντας την αξιολόγησή του σε δίκαιη βάση, έκρινε εύλογο να επιδικάσει στην προσφεύγουσα κυβέρνηση κατ’ αποκοπή ποσό 115.000.000 ευρώ για ηθική βλάβη.
Τέλος, όσον αφορά τον κατάλογο των 723 φερόμενων θυμάτων της μη συμμόρφωσης του εναγόμενου κράτους στην διαδικαστική υποχρέωση για τη διενέργεια κατάλληλης και αποτελεσματικής έρευνας για τους θανάτους που έλαβαν χώρα κατά την ενεργό φάση ή μετά την παύση των εχθροπραξιών (βλ. σημείο (i) παραπάνω), το δικαστήριο έκρινε ότι τουλάχιστον 412 γεωργιανοί υπήκοοι είχαν πέσει θύματα αυτής της διοικητικής πρακτικής, για την οποία κρίθηκε υπεύθυνη η Ρωσική Ομοσπονδία. Το Δικαστήριο, αξιολογώντας σε δίκαιη βάση, έκρινε λογικό να επιδικάσει στην προσφεύγουσα κυβέρνηση ένα κατ’ αποκοπή ποσό 8.240.000 ευρώ για ηθική βλάβη που υπέστη αυτή η κατηγορία θυμάτων.
Άρθρο 46
Το Δικαστήριο σημείωσε ότι το άρθρο 46 απαιτούσε από την Επιτροπή Υπουργών να θεσπίσει αποτελεσματικούς μηχανισμούς για την εφαρμογή των αποφάσεων του Δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων κατά κράτους που είχε πάψει να είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση. Παρατήρησε σχετικά ότι η Επιτροπή Υπουργών συνέχισε να εποπτεύει την εκτέλεση των αποφάσεων του Δικαστηρίου κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και ότι η Ρωσική Ομοσπονδία ήταν υποχρεωμένη, σύμφωνα με το άρθρο 46 § 1 της Σύμβασης, για την εφαρμογή τους, παρά τη διακοπή της ένταξής της στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
Μειοψηφούσες απόψεις
Οι δικαστές Bošnjak, Pastor Vilanova, Wojtyczek, Serghides, Chanturia, Jelić, Sabato και Schembri Orland εξέφρασαν κοινή εν μέρει αντίθετη γνώμη, η οποία επισυνάπτεται στην απόφαση (επιμέλεια :echrcaselaw.com).
