Αποκλεισμός πολιτικού κόμματος από κρατική χρηματοδότηση. Μη παραβίαση απαγόρευσης διακρίσεων

ΑΠΟΦΑΣΗ

Demokrat Parti κατά Τουρκίας της 30.09.2021 (αρ. 8372/10)

Βλ. εδώ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Άρνηση του Υπουργείου Οικονομικών να καταβάλει στο προσφεύγον πολιτικό κόμμα κρατική χρηματοδότηση για το έτος 2006, μετά την κατάργηση της εθνικής νομοθεσίας που επέτρεπε σε κόμματα που είχαν λάβει λιγότερο από το 7% των ψήφων και εκπροσωπούνταν στην Εθνοσυνέλευση από τουλάχιστον τρία μέλη να λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση. Το πολιτικό κόμμα που είχε λάβει το 5,18% των ψήφων, ισχυρίστηκε ότι είχε διαφορετική μεταχείριση στην άσκηση των πολιτικών δικαιωμάτων ή δραστηριοτήτων του σε σχέση με άλλα κόμματα, κατά την έννοια του άρθρου 14 σε συνδυασμό με το άρθρο 11 της ΕΣΔΑ.

Το Δικαστήριο επανέλαβε ότι μια διαφορετική μεταχείριση θα μπορούσε να εγείρει ένα ζήτημα από την άποψη της απαγόρευσης των διακρίσεων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 14 της Σύμβασης, μόνο εάν τα πρόσωπα που υποβλήθηκαν σε διαφορετική μεταχείριση βρίσκονταν σε παρόμοια κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία και τις συνθήκες υπό το συγκεκριμένο πλαίσιο.

Στην παρούσα υπόθεση, επισήμανε ότι το κόμμα (Demokrat Parti) δεν υπέστη διαφορετική μεταχείριση – σε σχέση με άλλο πολιτικό κόμμα σε παρόμοια κατάσταση – ως προς την άσκηση των δικαιωμάτων του  ή τις πολιτικές του δραστηριότητες, σύμφωνα με τους σκοπούς του άρθρου 14 σε συνδυασμό με το άρθρο 11 της ΕΣΔΑ, λόγω της άρνησης καταβολής της επίδικης δημόσιας χρηματοδότησης για το 2006.

Μη παραβίαση της ΕΣΔΑ.

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 11

Άρθρο 14

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Η προσφεύγουσα ένωση, Demokrat Parti («Δημοκρατικό Κόμμα»), είναι ένα πολιτικό κόμμα που έχει την έδρα του στην Άγκυρα. Στο ετήσιο συνέδριό του το 2009, το πολιτικό κόμμα Anavatan Partisi («ANAP») αποφάσισε να συγχωνευθεί με το προσφεύγον κόμμα, με το όνομα του τελευταίου, δηλαδή, Δημοκρατικό Κόμμα.

Τον Μάρτιο του 2006 το ANAP υπέβαλε αίτηση στο Υπουργείο Οικονομικών για δημόσια χρηματοδότηση για το έτος 2006. Την επόμενη ημέρα, το Υπουργείο Οικονομικών απέρριψε αυτό το αίτημα, υποστηρίζοντας ότι το άρθρο 16 του Νόμου για τα Πολιτικά Κόμματα (νόμος αρ. 2820) – βάσει του οποίου το αιτούν μέρος μπορούσε προηγουμένως να επιλεχθεί για δημόσια χρηματοδότηση – είχε καταργηθεί στις 7 Μαΐου 2005 με το άρθρο 1 του νόμου αριθ. 5341.

Η προσφεύγουσα ένωση άσκησε αίτηση ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου της Άγκυρας, το οποίο ακύρωσε την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών τον Ιούλιο του 2006. Ωστόσο, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο αναίρεσε την τελευταία απόφαση τον Οκτώβριο του 2008, θεωρώντας ότι η προσφεύγουσα ένωση δεν δικαιούται δημόσια χρηματοδότηση για το 2006.

Με βάση τα άρθρα 11 (ελευθερία συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι) και 14 (απαγόρευση των διακρίσεων), το προσφεύγον κόμμα ισχυρίστηκε ότι υπήρξε παραβίαση του δικαιώματός του στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και ότι υπέστη διακρίσεις, δεδομένου ότι η εν λόγω χρηματοδότηση είχε χορηγηθεί σε άλλα πολιτικά κόμματα. Υποστήριξε, επίσης, ότι αυτή η διάκριση είχε προκαλέσει ανισότητα μεταξύ των διαφόρων πολιτικών κομμάτων που συμμετέχουν στην προεκλογική εκστρατεία.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι υπήρχαν δύο συστήματα δημόσιας χρηματοδότησης για τα πολιτικά κόμματα στο σχετικό εσωτερικό δίκαιο.

Το πρώτο σύστημα αφορούσε πολιτικά κόμματα που είχαν λάβει μέρος στις πιο πρόσφατες κοινοβουλευτικές  εκλογές και είχαν συγκεντρώσει τουλάχιστον το 7% των ψήφων. Στην προκειμένη περίπτωση, αν και το προσφεύγον κόμμα είχε λάβει μέρος στις νομοθετικές εκλογές στις 3 Νοεμβρίου 2002, έλαβε το 5,18% των ψήφων, και έτσι δεν κατάφερε να φτάσει το εθνικό όριο που απαιτείται για την εκπροσώπηση στην Εθνοσυνέλευση. Έτσι, το κόμμα δεν πληρούσε τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να του χορηγηθεί η δημόσια χρηματοδότηση που προβλέπεται στο πρώτο αυτό σύστημα.

Το δεύτερο σύστημα δημόσιας χρηματοδότησης προέβλεπε ότι η χρηματοδότηση αυτή χορηγούνταν σε   πολιτικά κόμματα τα οποία είχαν λάβει λιγότερο από το 7% των ψήφων και εκπροσωπούνταν στην Εθνοσυνέλευση από τουλάχιστον τρία μέλη μετά τη μεταφορά των αιρετών μελών στους καταλόγους άλλων πολιτικών κομμάτων. Το προσφεύγον κόμμα πληρούσε αυτά τα κριτήρια και ως συνέπεια είχε λάβει δημόσια χρηματοδότηση  μέχρι το 2005, όταν το άρθρο 16 του νόμου αριθ. 2820, που προέβλεπε αυτό το σύστημα χρηματοδότησης, καταργήθηκε. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Υπουργός Οικονομικών αρνήθηκε να χορηγήσει το 2006 τη δημόσια χρηματοδότηση η οποία είχε  καταβληθεί προηγουμένως στο αιτούν μέρος. Το Δικαστήριο επανέλαβε ότι μια διαφορετική μεταχείριση θα μπορούσε να εγείρει ένα ζήτημα από την άποψη της απαγόρευσης των διακρίσεων όπως προβλέπεται στο άρθρο 14 της Σύμβασης μόνο εάν τα πρόσωπα τα οποία υποβλήθηκαν σε διαφορετική μεταχείριση βρίσκονταν σε παρόμοια κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που χαρακτήρισαν τις συνθήκες τους στο συγκεκριμένο πλαίσιο.

Στην προκειμένη περίπτωση, το προσφεύγον κόμμα δεν είχε λάβει χρηματοδότηση από το εναγόμενο κράτος για το 2006. Ισχυρίστηκε ότι το Genç Parti (το Κόμμα Νέων) είχε λάβει δημόσια χρηματοδότηση, έχοντας συγκεντρώσει το 7% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2002, ακόμη και όταν το κόμμα αυτό δεν είχε εκπροσώπους στην Εθνοσυνέλευση. Αντιθέτως, το προσφεύγων κόμμα δεν είχε λάβει δημόσια χρηματοδότηση, αν και είχε περισσότερους από τρεις αντιπροσώπους στην Εθνοσυνέλευση.

Έχοντας εξετάσει όλα τα επιχειρήματα που προέβαλαν τα μέρη και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται, ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις για δημόσια επιχορήγηση, το Δικαστήριο σημείωσε ότι το Κόμμα Genç είχε λάβει δημόσια χρηματοδότηση επειδή είχε συγκεντρώσει το 7% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2002. Το όριο του 7% των ψήφων ήταν επαρκές για να χορηγηθεί κρατική χρηματοδότηση αλλά ανεπαρκές για να καταλάβει θέση στην Εθνοσυνέλευση, δεδομένου ότι ήταν χαμηλότερο από το ελάχιστο επίπεδο εκλογικής υποστήριξης που απαιτείται. Ως εκ τούτου, μπορούσε για να λάβει δημόσια χρηματοδότηση, σύμφωνα με την τότε ισχύουσα νομοθεσία, αντίθετα με αυτό που είχε ισχυριστεί το προσφεύγον κόμμα, ότι δηλαδή δεν μπόρεσε να εκλέξει εκπροσώπους στην Εθνική Συνέλευση.

Αντίθετα, το υποψήφιο κόμμα είχε συγκεντρώσει το 5,18% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές  της 3ης Νοεμβρίου 2002. Το όριο του 5,18% των εκφρασμένων ψήφων ήταν ανεπαρκές για να χορηγηθεί δημόσια χρηματοδότηση και δεν επαρκούσε, ώστε να εκλέξει  εκπροσώπους στην Εθνοσυνέλευση, καθώς το ποσοστό αυτό ήταν χαμηλότερο από το ελάχιστο επίπεδο εκλογικής υποστήριξης που απαιτείται. Συνεπώς, καθώς  το ποσοστό των ψήφων που έλαβε το προσφεύγον κόμμα ήταν χαμηλότερο από το απαιτούμενο όριο 7%, κρίθηκε ότι δεν θα μπορούσε να θεωρείται επιλέξιμο για δημόσια χρηματοδότηση, όπως αυτή χορηγήθηκε στο Genç Parti, το οποίο είχε συγκεντρώσει το 7% των ψήφων. Κατά συνέπεια, το προσφεύγον κόμμα δεν ήταν σε ανάλογη ή σχετικά παρόμοια με εκείνη του Genç Parti.

Επιπλέον, η προσεκτική εξέταση των εγγράφων της δικογραφίας δεν επέτρεψε στο Δικαστήριο να κρίνει ότι άλλο πολιτικό κόμμα σε ανάλογη ή σχετικά παρόμοια κατάσταση με αυτήν του προσφεύγοντος κόμματος είχε λάβει τη δημόσια οικονομική ενίσχυση, η οποία δεν του χορηγήθηκε για το έτος 2006. Επιπλέον, το προσφεύγον κόμμα δεν υπέβαλε κανένα πραγματικό ή νομικό επιχείρημα ικανό να υποστηρίξει έναν τέτοιο ισχυρισμό.

Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το προσφεύγον κόμμα δεν είχε διαφορετική μεταχείριση στην άσκηση των πολιτικών δικαιωμάτων ή δραστηριοτήτων του, κατά την έννοια του άρθρου 14 σε συνδυασμό με το Άρθρο 11 της Σύμβασης, σε σχέση με τη μη καταβολή της προσβαλλόμενης δημόσιας χρηματοδότησης για το έτος 2006. Συνεπώς, η καταγγελία αυτή ήταν προδήλως αβάσιμη και έπρεπε να απορριφθεί σύμφωνα με το Άρθρο 35 §§ 3 και 4 της Σύμβασης.