Αντιφατικές αποφάσεις τμημάτων του Αρείου Πάγου για την παραγραφή. Η μη εναρμόνιση της νομολογίας των Τμημάτων παραβιάζει το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη

ΑΠΟΦΑΣΗ

Aksis κ.α. κατά Τουρκίας της 30.04.2019 (αριθ. 4529/06)

βλ. εδώ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Αντιφατική νομολογία τμημάτων του Αρείου Πάγου. Αγωγές αποζημιώσεων κατά κατασκευαστών διαμερισμάτων από σεισμό στη Τουρκία. Διαφοροποίηση των προθεσμιών παραγραφής ανάλογα με τη νομική αξιολόγηση των πραγματικών περιστατικών. Αντικρουόμενη νομολογία των Πολιτικών Τμημάτων του Ανώτατου Δικαστηρίου για το εάν οι επίδικες αξιώσεις για αποζημίωση απέρρεαν από ενδοσυμβατική ή αδικοπρακτική ευθύνη. Το 13^ο Πολιτικό Τμήμα του Ανώτατου Δικαστηρίου απέρριψε την αγωγή των προσφευγόντων κατά των εργολάβων, για τον λόγο ότι είχε θεωρήσει τις αξιώσεις τους ως συμβατικές και όχι εξ αδικοπραξίας και έλαβε ως χρόνο υπολογισμού για την παραγραφή την ημερομηνία λήξης των κατασκευαστικών εργασιών. Αντίθετα, αντίστοιχες αγωγές που είχαν κριθεί από το 4^ο Πολιτικό Τμήμα του Δικαστηρίου, είχαν θεωρηθεί ως αξιώσεις από αδικοπραξία και ως ημερομηνία έναρξης της παραγραφής της αγωγής τους θα είχε ληφθεί η ημερομηνία του σεισμού. Οι προσφεύγοντες υπέβαλαν αίτηση στον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου για εναρμόνιση της νομολογίας αλλά απερίφθη. Παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη κατά το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Αρθρο 6

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Οι προσφεύγοντες είναι 13 Τούρκοι υπήκοοι που γεννήθηκαν μεταξύ 1926 και 1986 και ζουν στην Κωνσταντινούπολη, στην Bursa, στην Άγκυρα και στην Yalova. Τέσσερις από τους προσφεύγοντες έχουν αποβιώσει αφ’ ότου προσέφυγαν στο δικαστήριο.

Η υπόθεση αφορούσε την απόρριψη των αγωγών αποζημίωσης των προσφευγόντων μετά την κατάρρευση των διαμερισμάτων τους στη Yalova σε σεισμό τον Αύγουστο του 1999. Άσκησαν αγωγές αποζημίωσης έναντι των εργολάβων που είχαν κατασκευάσει τα διαμερίσματά τους, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις ζημιές που είχαν υποστεί επειδή δεν είχαν σεβαστεί τους κατασκευαστικούς νόμους και τους αντίστοιχους κανονισμούς.

Οι αγωγές τους απορρίφθηκαν τελικά το 2004 και το 2005 από το 13ο Πολιτικό Τμήμα του Ακυρωτικού Δικαστηρίου ως εκπρόθεσμες. Το δικαστήριο ισχυρίστηκε ότι δεν τήρησαν την προθεσμία των δέκα ετών για την άσκηση αγωγής, η οποία, είχε αρχίσει να ισχύει από την ημερομηνία κατά την οποία οι κατασκευές είχαν αποπερατωθεί.

Εν τω μεταξύ, ο Πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου απέρριψε αίτημα των προσφευγόντων να εναρμονιστεί η νομολογία σχετικά με την εφαρμογή των προθεσμιών στις αγωγές αποζημίωσης από τον σεισμό του 1999. Οι προσφεύγοντες επέστησαν την προσοχή, ειδικότερα, σε άλλες αγωγές οι οποίες είχαν χαρακτηριστεί από το 4^ο Πολιτικό Τμήμα του τουρκικού Αρείου Πάγου ως αγωγές αδικοπραξίας, πράγμα που σήμαινε ότι η έναρξη του χρόνου παραγραφής εκκινούσε από την ημερομηνία του σεισμού.

Βασιζόμενοι ειδικότερα στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα ακρόασης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα οι προσφεύγοντες διαμαρτυρήθηκαν, μεταξύ άλλων, για την απόρριψη των αγωγών τους.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Παραβίαση του άρθρου 6 § 1 – όσον αφορά δέκα από τις προσφεύγοντες

Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η ουσία καταγγελιών των προσφευγόντων αφορά ακριβώς τη διαφορά στη νομική αξιολόγηση που προβαίνουν το 13^ο και 4^ο από τα Πολιτικά Τμήματα του Ανώτατου Δικαστηρίου αναφορικά με τις αγωγές αποζημίωσης για τις ζημίες που προκλήθηκαν από το σεισμό της 17ης Αυγούστου 1999 και τη διαφοροποίηση ως προς τις προθεσμίες παραγραφής. Ο λόγος για τον οποίο η αγωγή αποζημίωσης των προσφευγόντων κρίθηκε εκπρόθεσμη, ήταν επειδή η αγωγή τους κρίθηκε από τo 13^ο Πολιτικό Τμήμα του Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο χαρακτήρισε το αίτημά τους ως συμβατική αξίωση και έκρινε ότι η δεκαετής παραγραφή του άρθρου 125 του παλαιού Κώδικα εκκινούσε από την ημερομηνία λήξης των κατασκευαστικών εργασιών. Αντίθετα, σε παρόμοιες περιπτώσεις, το 4^ο Πολιτικό Τμήμα του ίδιου δικαστηρίου χαρακτηρίζει τέτοιου είδους αξιώσεις ως απορρέουσες από αδικοπραξία, εφαρμόζοντας το άρθρο 60 του παλαιού Κώδικα και έκρινε ότι η παραγραφή εκκινούσε από την  την ημερομηνία του σεισμού.

Το ΕΔΔΑ επισημαίνει περαιτέρω ότι η αίτηση που υπέβαλαν οι προσφεύγοντες για εναρμόνιση της νομολογίας, απορρίφθηκε από τον Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ο οποίος χωρίς να παράσχει λεπτομερείς εξηγήσεις, έκρινε ότι δεν υπήρχε ανάγκη εναρμόνισης.

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το Δικαστήριο δεν μπορεί να δεχθεί το επιχείρημα της Κυβέρνησης ότι η παρούσα υπόθεση διαφέρει από την υπόθεση Hayati Çelebi κ.α.. Επομένως, διαπιστώνει ότι οι ίδιες σκέψεις ισχύουν και για την παρούσα υπόθεση και ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να παρεκκλίνει από τη διαπίστωση της εν προκειμένω.

Επομένως, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της Σύμβασης.

Η προσφυγή διαγράφηκε από τον κατάλογο των υποθέσεων του Δικαστηρίου, όσον αφορά δύο από τους προσφεύγοντες  και κρίθηκε απαράδεκτη για έναν άλλο προσφεύγοντα.

Το ΕΔΔΑ επιδίκασε 12.500 ευρώ σε καθένα των προσφευγόντων των οποίων έγινε δεκτή η προσφυγή τους(επιμέλεια echrcaselaw.com).