Θάνατος δύο μικρών παιδιών στη θάλασσα. Ανεπαρκής έρευνα. Παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Hakim Aka κατά Τουρκίας 6.11.2018 (αρ. προσφ. 62077/08)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Θάνατος δύο μικρών παιδιών και ανεπαρκής έρευνα του θανάτου τους. Δύο παιδιά βρέθηκαν νεκρά στη θάλασσα με πέτρες στις τσέπες τους. Το ένα από τα παιδιά είχε λάβει μηνύματα στα αραβικά κατά τη διάρκεια των μουσουλμανικών διακοπών, ενώ στο δωμάτιό του βρέθηκε σημείωμά του ότι «θα πεθάνει και θα γίνει μάρτυρας». Καμία δίωξη δεν ασκήθηκε, ενώ οι ισχυρισμοί του πατέρα των παιδιών δεν εξετάσθηκαν. Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι οι αρχές έπρεπε να επιδείξουν αυξημένη επιμέλεια στην έρευνα των συνθηκών θανάτου και των υπευθύνων, δεδομένης της ευαίσθητης ηλικίας των θυμάτων. Παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 2
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων Hakim Aka είναι Τούρκος υπήκοος που γεννήθηκε το 1970 και ζει στην Κωνσταντινούπολη (Τουρκία). Η υπόθεση αφορά την καταγγελία του προσφεύγοντος σχετικά με την έλλειψη αποτελεσματικής διερεύνησης του θανάτου των δύο γιων του.
Οι γιοι του κ. Aka, Aykut και Aykan, οι οποίοι γεννήθηκαν το 1991 και το 1992, βγήκαν από το σπίτι τους για να πάνε στο σχολείο στις 19 Νοεμβρίου 2007, αφήνοντας τα κινητά τους τηλέφωνα στο σπίτι. Τα αγόρια δεν επέστρεψαν στο σπίτι τους και ο κ. Aka ξεκίνησε να τους αναζητεί. Την επόμενη μέρα πληροφόρησε την αστυνομία ότι δεν είχαν επιστρέψει στο σπίτι, η αστυνομία ενημέρωσε τον εισαγγελέα του Kartal και οι αρχές άρχισαν να διεξάγουν έρευνα.
Στις 23 Νοεμβρίου το σώμα του Aykan ανασύρθηκε από τη θάλασσα. Φορούσε τη σχολική του στολή και το σακίδιό του ήταν γεμάτο πέτρες. Ο κ. Aka εξετάστηκε ξανά την ίδια ημέρα και έδωσε στην αστυνομία διάφορες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου ότι ο γιος του είχε λάβει ένα μήνυμα στα αραβικά κατά τη διάρκεια των μουσουλμανικών διακοπών του Bayram (eid) και ότι είχε βρει ένα σημείωμα από τον Aykan στο δωμάτιο του παιδιού. Μεταξύ άλλων, το σημείωμα ανέφερε ότι ο Aykan επρόκειτο να «πεθάνει και να γίνει μάρτυρας» στις 13 Δεκεμβρίου.
Κατόπιν αιτήματος του κ. Aka, οι αρχές διενήργησαν θαλάσσια έρευνα κοντά στο σημείο όπου είχε βρεθεί το σώμα του γιου του και όπου και ανασύρθηκε το σώμα του Aykut τραβήχτηκε στη συνέχεια, στις 30 Νοεμβρίου. Φορούσε και αυτός τη σχολική στολή και το σακίδιο του ήταν γεμάτο πέτρες, το οποία είχαν δέσει με σκοινί στο σώμα του.
Τον Φεβρουάριο του 2008, ο εισαγγελέας αποφάσισε να μην ασκήσει δίωξη για τους θανάτους, θέτοντας τις υποθέσεις στο αρχείο. Ο κ. Aka προέβαλε αντιρρήσεις ως προς τις αποφάσεις, υποστηρίζοντας ότι ο εισαγγελέας δεν είχε προβεί σε αποτελεσματική έρευνα και δεν κατάφερε να εξετάσει τους ισχυρισμούς του, συμπεριλαμβανομένου του ισχυρισμού του κάποιος είχε επίσης προσπαθήσει να απαγάγει τον νεαρότερο γιο του, τον Volkan, τον Φεβρουάριο του 2008. Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την ένσταση του προσφεύγοντος τον Ιούνιο του 2008.
Βασιζόμενος κατ’ ουσίαν στο άρθρο 2 (δικαίωμα στη ζωή), ο κ. Aka καταγγέλλει ότι η έρευνα σχετικά με το θάνατο των γιων του, δεν ήταν αποτελεσματική.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Παραβίαση του άρθρου 2 (έρευνα)
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι οι εγχώριες ερευνητικές αρχές δεν έλαβαν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με τους ύποπτους θανάτους των γιων του προσφεύγοντος. Δεδομένης της ιδιαίτερης ευαισθησίας των θυμάτων λόγω της νεαρής ηλικίας τους, που τους καθιστούσε ευάλωτους σε κατάχρηση και χειραγώγηση, οι αρχές θα έπρεπε να επιδείξουν αυξημένη επιμέλεια για να ανακαλύψουν τις συνθήκες που οδήγησαν στο θάνατό τους. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει εν προκειμένω ότι κάθε ανεπάρκεια της έρευνας που υπονομεύει την δυνατότητα να προσδιοριστούν οι περιστάσεις της υπόθεσης ή ο υπεύθυνοί της, δεν πληροί το απαιτούμενο μέτρο αποτελεσματικότητας που επιβάλλει το άρθρο 2.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπήρξε παραβίαση της διαδικαστικής πλευράς του άρθρου 2 της Σύμβασης.
Δίκαιη ικανοποίηση: 40.000 ευρώ ηθική βλάβη(επιμέλεια echrcaselaw.com).
