Τα όρια ελευθερίας απόψεων των δικαστών και η προστασία του δικαιώματος στην ατομική ζωή

ΑΠΟΦΑΣΗ: 

Erményi κατά Ουγγαρίας της 22.11.2016 (αριθ. προσφ. 22254/14)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Απόλυση Αντιπροέδρου του ΑΠ. Ο πρόωρος τερματισμός της θητείας του προσφεύγοντος Αντιπροέδρου του ΑΠ εξαιτίας των απόψεών του για την δικαστική μεταρρύθμιση αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος στην ατομική  ζωή (άρθρο 8) του  προσφεύγοντος δεδομένου ότι είχε απολυθεί από την οργανική θέση του Αντιπροέδρου πριν από την νόμιμη ημερομηνία λήξης της θητείας του, μειώνοντας συνεπώς την καριέρα και τη φήμη του, καθώς και τις κοινωνικές και επαγγελματικές του σχέσεις.

ΣΧΟΛΙΟ-ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ:

Οι δικαστές έχουν δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση των απόψεών τους για την λειτουργία της δικαιοσύνης. Η πρόωρη συνταξιοδότηση Ανωτάτου δικαστή, εξαιτίας της έκφρασης των απόψεών του,  συνιστά παραβίαση της ατομικής του ζωής.

ΔΙΑΤΑΞΗ:

Άρθρο 8 (δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή) της ΕΣΔΑ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ:

Ο προσφεύγων, Lajos Erményi, ο οποίος ήδη αποβίωσε, ήταν υπήκοος της Ουγγαρίας, γεννημένος το 1950 και έζησε στη Βουδαπέστη. Η υπόθεση αφορούσε την απόλυσή του ως Αντιπροέδρου του Ουγγρικού Αρείου Πάγου.

Ο προσφεύγων διορίστηκε Αντιπρόεδρος του Ουγγρικού Ανωτάτου Δικαστηρίου τον Νοέμβριο του 2009 για μια εξαετή θητεία. Ωστόσο, ο ίδιος απομακρύνθηκε από τη θέση αυτή τον Ιανουάριο του 2012, δηλαδή τρία χρόνια και δέκα μήνες πριν από την προγραμματισμένη λήξη της θητείας του. Αυτό το γεγονός συνδέονταν με το πρόωρο τερματισμό της θητείας του Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου, μετά τη δημόσια κριτική του σχετικά με τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος στην Ουγγαρία[1].

Ο κ. Erményi παρέμεινε ως Πρόεδρος ενός από τα Τμήματα Αστικού Δικαίου της Kúria (το ιστορικό ουγγρικό όνομα με το οποίο το Ανώτατο Δικαστήριο μετονομάστηκε το 2012). Στη συνέχεια απαλλάχτηκε των καθηκόντων του τον Ιούλιο του 2012, όταν η ηλικία υποχρεωτικής συνταξιοδότησης των δικαστών μειώθηκε. Η νέα νομοθεσία σχετικά με την ηλικία συνταξιοδότησης των δικαστών ωστόσο στη συνέχεια κρίθηκε ότι ήταν αντισυνταγματική και ο τερματισμός της δικαστικής υπηρεσίας του παράνομος. Ο κ. Erményi αργότερα επέλεξε να μην επανατοποθετηθεί στην προηγούμενη οργανική του θέση και έλαβε ένα κατ’ αποκοπή ποσό για τον τερματισμό των καθηκόντων του ως δικαστή.

Εν τω μεταξύ, η συνταγματική καταγγελία του κ. Erményi στην οποία αμφισβητούσε τον τερματισμό της θητείας του ως Αντιπροέδρου του Ανώτατου Δικαστηρίου, απορρίφθηκε με την αιτιολογία ότι ήταν δικαιολογημένη εξαιτίας της αναδιοργάνωσης του δικαστικού συστήματος.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το ΕΔΔΑ βασιζόμενο στο άρθρο 8 της ΕΣΔΑ, έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του δικαιώματος  σεβασμού της ιδιωτικής ζωής του προσφεύγοντος δεδομένου ότι είχε απολυθεί από την οργανική θέση του Αντιπροέδρου πριν από την νόμιμη ημερομηνία λήξης της θητείας του, μειώνοντας συνεπώς την καριέρα και τη φήμη του, καθώς και τις κοινωνικές και επαγγελματικές του σχέσεις. Επιδίκασε δε στον προσφεύγοντα το ποσό των 20.000 ευρώ για την ηθική του βλάβη και 5.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα και δαπάνες, πληρωτέα στους κληρονόμους του.

[1]. Baka κατά Ουγγαρίας, απόφαση τμήμα μείζονος συνθέσεως του Ιουνίου 2016.