Ο κίνδυνος θανατικής ποινής μετά από απέλαση παραβιάζει θεμελιώδεις διατάξεις της ΕΣΔΑ
ΑΠΟΦΑΣΗ:
A.L. (X.W.) κατά Ρωσίας της 29.10.2015 (αριθ. προσφ. 44095/14)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ:
Η απέλαση υπόπτου στην Κίνα θα τον εξέθετε σε κίνδυνο να αντιμετωπίσει την ποινή του θανάτου, κατά παράβαση της Σύμβασης. Η αναγκαστική επέλαση του προσφεύγοντος προς την Κίνα θα οδηγούσε σε παραβίαση του Άρθρου 2 (δικαίωμα στη ζωή) και του άρθρου 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης) της ΕΣΔΑ.
ΣΧΟΛΙΟ-ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ:
Αποτελεί απάνθρωπη μεταχείριση και παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή η απέλαση από την Ρωσία στη Κίνα.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 2 (δικαίωμα στη ζωή) της ΕΣΔΑ.
Άρθρο 3(απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης) της ΕΣΔΑ.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ:
Η υπόθεση αφορούσε την καταγγελία ενός άνδρα που κατοικούσε στη Ρωσία και καταζητούνταν ως ύποπτος στην Κίνα ότι αν εξαναγκαζόταν να επιστρέψει στο Κίνα, αυτός θα διέτρεχε τον κίνδυνο να καταδικαστεί σε θάνατο. Το Δικαστήριο έκρινε ότι, δεδομένου ότι η εντολή απέλασης σε βάρος του προσφεύγοντος αναφέρει ρητά ότι θα υλοποιείτο η απέλαση, αν δεν έφευγε από τη Ρωσία πριν από την καθορισμένη προθεσμία και ότι το ρωσικό διαβατήριο του είχε κατασχεθεί, ήταν σε άμεσο κίνδυνο απέλασης στην Κίνα, όπου θα μπορούσε να καταδικαστεί σε θάνατο. Η Ρωσία δεσμεύεται από την υποχρέωση, βάσει της ΕΣΔΑ, να μην τον εκθέσει σε τέτοιο κίνδυνο.
Επίσης ο προσφεύγων παραπονέθηκε για τις συνθήκες κράτησής του στο αστυνομικό τμήμα ενόψει απέλασης. Η Κυβέρνηση υποστήριξε ότι οι συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος στο αστυνομικό τμήμα ήταν ικανοποιητικές και ήταν συμβατές με τους εγχώριους κανονισμούς.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι έχει ήδη εξετάσει τις συνθήκες κράτησης που επικρατούν σε αστυνομικά τμήματα σε διάφορες περιοχές της Ρωσίας και διαπίστωσε ότι παραβιάζουν το άρθρο 3[1]. Σημείωσε ότι τα κελιά στα αστυνομικά τμήματα έχουν σχεδιαστεί για τη βραχυπρόθεσμη διοικητική κράτηση που δεν υπερβαίνει τις 3 ώρες. Δεν περιλάμβανε την πρόβλεψη για τον εφοδιασμό των κρατουμένων με τροφή ή πόσιμο νερό, καθώς και η πρόσβαση τουαλέτα ήταν προβληματική. Όντας σκοτεινά, ανεπαρκώς αεριζόμενα, βρώμικα, και στερούμενα οποιασδήποτε από τις ανέσεις που απαιτούνται για παρατεταμένες περιόδους κράτησης, όπως τουαλέτα, νιπτήρα, και οποιαδήποτε έπιπλα, εκτός από ένα παγκάκι, τα κελιά της διοικητικής κράτησης σε αστυνομικά τμήματα ήταν, συνεπώς, απαράδεκτα για τις περιόδους κράτησης, που διαρκούν περισσότερο από λίγες ώρες.
Ο προσφεύγων κρατήθηκε σε ένα κελί διοικητικής κράτησης της αστυνομίας για δύο ημέρες, παρά το γεγονός ότι είχε σχεδιαστεί για κράτηση μέχρι τρεις ώρες. Από τη σχεδίαση του, το κελί δεν διέθετε τις ανέσεις που απαιτούνται για παρατεταμένες περιόδους κράτησης. Δεν είχε μια τουαλέτα ή ένα νεροχύτη. Ήταν εξοπλισμένο με μόνο έναν πάγκο και δεν υπήρχε κρεβάτι, καρέκλα ή τραπέζι ή οποιαδήποτε άλλο έπιπλο. Η πρόσβαση στην τουαλέτα ήταν περιορισμένη. Το παράθυρο ήταν καλυμμένο με ένα φύλλο μετάλλου, που εμπόδιζε την πρόσβαση σε καθαρό αέρα και στο φως της ημέρας.
Εν όψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι συνθήκες κράτησης στο αστυνομικό τμήμα μείωσαν την αξιοπρέπεια του προσφεύγοντος και του προκάλεσαν πόνο και ταλαιπωρία τέτοιας έντασης που υπερβαίνει το αναπόφευκτο επίπεδο ταλαιπωρίας που συνδέεται με την κράτηση. Συνεπώς, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 της Σύμβασης για τις απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος στο αστυνομικό σταθμό από 29 – 31 Αυγούστου 2014(επιμέλεια echrcaselaw.com).
[1] Βλ. ενδεικτικά: Fedotov κατά Ρωσίας, αρ. 5140/02, παρ.§ 66-70, της 25.10.2005, Shchebet κατά Ρωσίας, αρ. 16074/07, παρ. 86-96, της 12.06.2008., Kuptsov και Kuptsova κατά Ρωσίας, αρ. 6110/03, παρ. 69 επ. της 03.03.2011, Ergashev κατά Ρωσίας, παρ. 128-34, της 20.12.2011.
