Καταδίκη για δωροδοκία ως αποτέλεσμα μιας μυστικής επιχείρησης της αστυνομίας
ΑΠΟΦΑΣΗ
Tchokhonelidze κατά Γεωργίας της 28.6.2018 (αριθ. προσφ. 31536/07)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Καταδίκη υποδιοικητή της πολεοδομίας για δωροδοκία. Αποτέλεσμα μυστικής επιχείρησης. Αδυναμία δικαστηρίων αντίκρουσης ισχυρισμού του προσφεύγοντος ότι τον παγίδευσαν. Αίτημα κατηγορουμένου να εξετασθεί πρόσθετος μάρτυρας, ένας άλλος μυστικός αστυνομικός. Τα εθνικά Δικαστήρια προσπάθησαν, αλλά δεν κατόρθωσαν να καλέσουν τον πρόσθετο μάρτυρα, καθώς δεν μπορούσαν να τον εντοπίσουν.
Παραβίαση άρθρου 6 § 1 (δίκαιη δίκη) διότι η ποινική διαδικασία κατά του προσφεύγοντος δεν ήταν δίκαιη.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 6 § 1
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα, Eldar Tchokhonelidze, είναι Γεωργιανή υπήκοος η οποία γεννήθηκε το 1956 και ζει στο χωριό Τσερετέλι (Γεωργία).
Ο κ. Tchokhonelidze, υποδιοικητής της περιφέρειας Marneuli, κρίθηκε ένοχος τον Ιούλιο του 2006 για δωροδοκία σε αντάλλαγμα τη βοήθειά του στην έκδοση άδειας κατασκευής πρατηρίου βενζίνης. Καταδικάστηκε σε κάθειρξη επτά ετών, αλλά απολύθηκε από τις φυλακές τον Νοέμβριο του 2008. Η καταδίκη του ήταν αποτέλεσμα μιας μυστικής επιχείρησης, αφού η κα Κ., η αιτούσα την οικοδομικής άδειας, δήλωσε στην αστυνομία ότι ο υποδιοικητής είχε ζητήσει 30.000 δολάρια. Η αστυνομία ζήτησε δικαστικό ένταλμα για να καταγράψει τις συναντήσεις που ακολούθησαν και να υποκλέψει και παρακολουθήσει τις τηλεφωνικές συνομιλίες τους. Ο προσφεύγων συνελήφθη τελικά τον Δεκέμβριο του 2005, όταν η κα Κ. παρέδωσε τα προσημειωμένα χαρτονομίσματα.
Στα εθνικά δικαστήρια, ο κ. Tchokhonelidze ισχυρίστηκε ότι είχε παγιδευτεί από την κα Κ., ισχυριζόμενος ότι ήταν αμειβόμενη μυστική αστυνομικός, και ζήτησε από τα Δικαστήρια να εξετάσουν πρόσθετο μάρτυρα, έναν άλλο μυστικό αστυνομικό. Τα Δικαστήρια δεν απάντησαν στον ισχυρισμό περί παγίδευσης. Προσπάθησαν, αλλά δεν κατόρθωσαν να καλέσουν τον πρόσθετο μάρτυρα, καθώς δεν μπορούσαν να τον εντοπίσουν.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ….
Κατά την εξέταση των ισχυρισμών για παγίδευση, το Δικαστήριο εξέτασε δύο πράγματα. Το πρώτο αποτελεί εξέταση επί της ουσίας. Πρόκειται για τον προσδιορισμό του κατά πόσο οι αρχές έχουν βάσιμους λόγους για τη πραγματοποίηση της μυστικής επιχείρησης και εάν παρέμειναν εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων τους, αντί να υποκινήσουν κάποιον να διαπράξει αδίκημα που δεν θα είχε διαπράξει διαφορετικά.
Το δεύτερο είναι μια διαδικαστική εξέταση. Απαιτεί από το δικαστικό σώμα, όταν αντιμετωπίζει έναν αμφισβητήσιμο ισχυρισμό υποκίνησης, να ακολουθήσει μια διαδικασία η οποία να είναι διεξοδική, περιεκτική και πειστική και μη αντιφατική. Για να διασφαλιστεί ο συνολικά δίκαιος χαρακτήρας της δίκαιης δίκης σε υποθέσεις παγίδευσης, τα Δικαστήρια έχουν επίσης καθήκον να εξετάσουν τους μυστικούς αστυνομικούς και άλλους μάρτυρες και να τους επιτρέψουν να εξεταστούν διαδοχικά από την υπεράσπιση. Η πρώτη εξέταση, όπως εφαρμόστηκε στην περίπτωση του κ. Tchokhonelidze, δεν ήταν καταληκτική. Ο κ. Tchokhonelidze είχε ζητήσει πρώτα την πληρωμή του από την κα Κ. και επομένως, το Δικαστήριο δεν μπόρεσε να διαπιστώσει με βεβαιότητα ότι η κα Κ. είχε αναλάβει ενεργό και καθοριστικό ρόλο στην υποκίνηση της διάπραξης της δωροδοκίας.
Το Δικαστήριο συνέχισε με την διαδικαστική εξέταση, εξετάζοντας κυρίως αν ο κ. Tchokhonelidze κατάφερε να διαμαρτυρηθεί αποτελεσματικά για την αστυνομική παγίδευσή του στις εγχώριες διαδικασίες. Αρχικά, διαπίστωσε ότι είχε υποβάλλει έναν εύλογο ισχυρισμό περί παγίδευσης και ότι, σύμφωνα με τον σχετικό νόμο, είχε δικαίωμα να υποβάλει καταγγελία ενώπιον δικαστηρίου. Κανονικά, οι Εισαγγελικές αρχές θα έπρεπε να είχαν το βάρος να αμφισβητήσουν την υποκίνηση.
Ωστόσο, καθ ‘όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, οι Εισαγγελικές αρχές δεν είχαν προβάλει κανένα επιχείρημα για να αντικρούσουν τους ισχυρισμούς του κ. Tchokhonelidze. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το κενό αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι δεν υπήρξε επίσημη εξουσιοδότηση και εποπτεία της αστυνομικής διαδικασίας εναντίον του, δεδομένου ότι το εσωτερικό δίκαιο δεν προέβλεπε επαρκή ρύθμιση αυτών των πράξεων. Ομοίως, τα ίδια τα Δικαστήρια δεν παρείχαν αιτιολογία στις αποφάσεις τους σχετικά με το γιατί οι βάσιμες αιτιάσεις του προσφεύγοντος έπρεπε να απορριφθούν. Δεν είχαν αναφέρει γιατί η μυστική επιχείρηση είχε στραφεί εναντίον του, την έκταση της εμπλοκής της αστυνομίας στο αδίκημα του ή τη φύση οποιασδήποτε πίεσης στην οποία υποβλήθηκε. Εξάλλου, τα δικαστήρια δεν κατάφεραν να διασφαλίσουν ότι ένας βασικός μάρτυρας, ένας άλλος υποτιθέμενος μυστικός αστυνομικός, θα κατέθετε στη δίκη του κ. Tchokhonelidze.
Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ποινική διαδικασία κατά του κ. Tchokhonelidze δεν ήταν δίκαιη, κατά παράβαση του άρθρου 6 § 1.
Δεδομένης αυτής της διαπίστωσης, το Δικαστήριο δεν έκρινε αναγκαίο να εξετάσει χωριστά τη καταγγελία του βάσει του άρθρου 6 § 3 (δ).
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Γεωργία πρέπει να καταβάλει στον κ. Tchokhonelidze 2.500 ευρώ για ηθική βλάβη (επιμέλεια echrcaselaw.com).
