Και οι φυλακισμένοι έχουν δικαίωμα στο γάμο

ΑΠΟΦΑΣΗ:

Chernetskiy κατά Ουκρανίας της 08.12.2016 (αριθμ. προσφ. 44316/07)

βλ. εδώ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

‘Ενας κρατούμενος προσέφυγε στο ΕΔΔΑ γιατί δεν του επετράπη να παντρευτεί ενόσω ήταν στη φυλακή. Με βάση ιδίως το άρθρο 12 (δικαίωμα στο γάμου) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο προσφεύγων  κατήγγειλε την αποτυχία των αρχών να καταχωρήσουν το νέο του γάμο για περισσότερο από τριάμισι χρόνια κατά τη διάρκεια της φυλάκισης του. Η προσωπική ελευθερία δεν αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος γάμου. Το γεγονός ότι η φυλάκιση στερεί από ένα άτομο την ελευθερία του δεν σημαίνει ότι τα άτομα που βρίσκονται υπό κράτηση δεν μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να παντρευτούν. Η νομοθετική πρόβλεψη της Ουκρανίας ότι πιστοποιητικό λύσης του γάμου λαμβάνεται μόνον αυτοπροσώπως αποτελεί παρεμπόδιση της σύναψης νέου γάμου για τους κρατουμένους στις φυλακές που δεν μπορούν να το παραλάβουν. Καταδίκη για παραβίαση του άρθρου 12 της ΕΣΔΑ.

ΔΙΑΤΑΞΗ:

Άρθρο 12 (δικαίωμα σε γάμο) της ΕΣΔΑ.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ:

Ο προσφεύγων, Vladimi Chernetskiy, είναι υπήκοος Ουκρανίας, γεννημένος το 1963. Η υπόθεση αφορούσε την καταγγελία του προσφεύγοντος, σύμφωνα με την οποία, δεν είχε την δυνατότητα να παντρευτεί, όσο εξέτιε την ποινή φυλάκισής του.

Ο κ. Chernetskiy καταδικάστηκε σε κάθειρξη 15 ετών το 2002. Όσο βρισκόταν στη φυλακή, η σύζυγός του κατέθεσε αίτηση διαζυγίου. Ο γάμος τους συνεπώς λύθηκε το Φεβρουάριο του 2005 από την τοπική υπηρεσία οικογενειακής κατάστασης. Παρόλο που ο ίδιος έλαβε ειδοποίηση για το διαζύγιο, ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να αποκτήσει το πιστοποιητικό λύσης του γάμου του επειδή το εγχώριο δίκαιο προϋπέθετε ότι το πιστοποιητικό αυτό μπορούσε να ληφθεί μόνο αυτοπροσώπως αλλά δεν ανέφερε ότι οι κρατούμενοι μπορούσαν να οδηγηθούν στο μητρώο για τέτοιους σκοπούς.

Ως αποτέλεσμα, ο κ. Chernetskiy δεν μπορούσε να παντρευτεί την νέα του σύντροφο από το Φεβρουάριο του 2005, όταν εκδόθηκε το  διαζύγιο, μέχρι τον Οκτώβριο του 2008, όταν κατάφερε να παραλάβει στα χέρια του το πιστοποιητικό λύσης του γάμου του στη φυλακή, μετά σχετικών τροποποιήσεων στην εγχώρια νομοθεσία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο κ. Chernetskiy κατήγγειλε στις αρχές ότι δεν ήταν σε θέση να λάβει το πιστοποιητικό λύσης του γάμου του.

Οι αρχές αναγνώρισαν τις ανησυχίες του κ. Chernetskiy, αλλά τον ενημέρωσαν ότι οι τροποποιήσεις στην νομοθεσία βρίσκονταν σε εξέλιξη και ότι θα μπορούσε να αποκτήσει το πιστοποιητικό του όταν θα αποφυλακίζετο.

Με βάση ιδίως το άρθρο 12 (δικαίωμα στο γάμου) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο κ Chernetskiy κατήγγειλε την αποτυχία των αρχών να καταχωρήσουν το νέο του γάμο για περισσότερο από τριάμισι χρόνια κατά τη διάρκεια της φυλάκισης του.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το Στρασβούργο επανέλαβε ότι η ελευθερία δεν ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος γάμου. Το γεγονός ότι η φυλάκιση στερεί από ένα άτομο την ελευθερία του και επίσης, αναπόφευκτα ή έμμεσα, ορισμένα πολιτικά δικαιώματα και προνόμια αυτό δεν σημαίνει ότι τα άτομα που βρίσκονται υπό κράτηση δεν μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να παντρευτούν. Επιπλέον, αν και δικαίωμα το διαζύγιο δεν μπορεί να συναχθεί από το άρθρο 12, εάν η εθνική νομοθεσία επέτρεπε το διαζύγιο, οφείλει να εξασφαλίζει στα  διαζευγμένα άτομα το δικαίωμα να ξαναπαντρευτούν.

Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 12 όσον αφορά την περίοδο μεταξύ Φεβρουαρίου 2005 και Οκτωβρίου 2008, και επιδίκασε το ποσό των 3000 ευρώ για την ηθική του βλάβη.