Τα μέτρα προστασίας του κράτους από τα ρατσιστικά εγκλήματα και ο ρόλος του ΕΔΔΑ στα εγκλήματα μίσους
ΑΠΟΦΑΣΗ
Škorjanec κατά Κροατίας (αριθμ. προσφ. 25536/14) 28-03-2017
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση. Έλλειψη επαρκούς έρευνας. Η προσφεύγουσα, περπατούσε με τον σύντροφό της σε μια αγορά στο Ζάγκρεμπ. Δύο άνδρες άρχισαν να διατυπώνουν διάφορες ρατσιστικές ύβρεις σε βάρος τους , λόγω της καταγωγής του συντρόφου της (Ρομά). Οι δράστες της επίθεσης καταδικάστηκαν μεν για την πράξη τους, αλλά δεν διώχθηκαν για τη διάπραξη εγκλήματος με ρατσιστικά κίνητρα εναντίον της προσφεύγουσας. Οι αρχές δεν εκτίμησαν επαρκώς τις περιστάσεις της υπόθεσης εμμένοντας στο γεγονός ότι η προσφεύγουσα δεν είχε καταγωγή Ρομά χωρίς να ελέγξουν αν η ίδια αντιμετωπίστηκε από τους επιτιθέμενους ως Ρομά και χωρίς να συσχετίσουν το ρατσιστικό κίνητρο της επίθεσης και της σχέσης της με τον σύντροφό της.
Αυτό οδήγησε στη μείωση της αποτελεσματικότητας των διαδικαστικών ενεργειών και κινήσεων των εγχώριων αρχών αναφορικά με τους ισχυρισμούς της κα Škorjanec. Το ΕΔΔΑ αποφάνθηκε ότι οι εθνικές αρχές παρέβησαν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη σύμβαση, όταν απέρριψαν τη μήνυση της κα Škorjanec χωρίς τη διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας. Ως εκ τούτου, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 σύμφωνα με διαδικαστική πτυχή του, σε συνδυασμό με το άρθρο 14.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 3 (διαδικαστική πτυχή)
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα, Maja Škorjanec, είναι υπήκοος της Κροατίας, η οποία γεννήθηκε το 1988 και ζει στο Ζάγκρεμπ. Τον Ιούνιο του 2013, περπατούσε με τον σύντροφό της σε μια αγορά στο Ζάγκρεμπ. Δύο άνδρες άρχισαν να διατυπώνουν διάφορες ρατσιστικές ύβρεις κατά του συντρόφου της κας Škorjanec, λόγω της καταγωγής του (Ρομά). Στη συνέχεια οι δύο άντρες κυνήγησαν τον σύντροφό της, τον οποίον και έπιασαν και τον χτύπησαν. Η κα Škorjanec υποστήριξε ότι, όταν πήγε να τον βοηθήσει, της έριξαν στο έδαφος και την κλώτσησαν.
Οι δύο δράστες διώχθηκαν και να καταδικάστηκαν με την κατηγορία της διατύπωσης σοβαρών απειλών κατά του συντρόφου της κα Škorjanec και της πρόκλησης σοβαρής σωματικής βλάβης, με στοιχεία εγκλήματος μίσους.
Ωστόσο, οι άνδρες δεν διώχθηκαν για τη διάπραξη εγκλήματος με ρατσιστικά κίνητρα εναντίον της κας Škorjanec.
Το ζευγάρι υπέβαλε μήνυση, όπου η κα Škorjanec ισχυρίστηκε ότι είχε πέσει θύμα εγκλήματος μίσους. Ωστόσο, το γραφείο του Δημοτικού Εισαγγελέα του Ζάγκρεμπ τη απέρριψε με την αιτιολογία ότι δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι οι άντρες είχαν επιτεθεί στην κα Škorjanec λόγω του μίσους ως προς τους Ρομά, δεδομένου ότι δεν είναι καταγωγής Ρομά.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το άρθρο 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης) σε συνδυασμό με το άρθρο 14 (απαγόρευση διακρίσεων)
Οι αρχές της Σύμβασης
Κατά τη διερεύνηση βίαιων επεισοδίων που προκαλούνται από ύποπτες ρατσιστικές συμπεριφορές, οι κρατικές αρχές οφείλουν να λάβουν όλα τα εύλογα μέτρα ώστε να εξακριβώσουν αν υπήρξαν ρατσιστικά κίνητρα και κατά πόσον έπαιξαν κάποιο ρόλο αισθήματα μίσους ή προκαταλήψεις με βάση την εθνικότητα. Η επί ίσοις όρους αντιμετώπιση των πράξεων βίας με ρατσιστικά κίνητρα με τις περιπτώσεις που στερούνται οποιαδήποτε ρατσιστικής χροιάς, θα ισοδυναμούσε με τη παράβλεψη των πράξεων, οι οποίες θα ήταν ιδιαίτερα καταστροφικές για τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, και μπορεί να αποτελεί αδικαιολόγητη μεταχείριση ασυμβίβαστη με το άρθρο 14. Στο πλαίσιο αυτό, οι πράξεις που πηγάζουν από τα χαρακτηριστικά του θύματος και όχι μόνο μπορούν να χαρακτηριστούν ως έγκλημα μίσους.
Το άρθρο 14 καλύπτει επίσης περιπτώσεις κατά τις οποίες η δυσμενής μεταχείριση ενός ατόμου σχετίζεται με την κατάσταση ενός άλλου ατόμου ή με προστατευόμενα χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με το άρθρο 3 σε συνδυασμό με το άρθρο 14, η υποχρέωση των αρχών να αναζητήσει πιθανή σύνδεση μεταξύ των ρατσιστικών συμπεριφορών και μιας συγκεκριμένης πράξης βίας δεν αφορά μόνο πράξεις βίας με βάση την πραγματική ή εμφανής προσωπικής κατάστασης ή τα χαρακτηριστικά ενός θύματος, αλλά και πράξεις βίας με βάση την πραγματική ή υποτιθέμενη σχέση ενός θύματος ή σύνδεση με ένα άλλο πρόσωπο το οποίο πραγματικά ή πιθανώς υπόκειται σε ειδικό καθεστώς ή έχει προστατευόμενα χαρακτηριστικά.
Επάρκεια του εσωτερικού δικαίου
O Ποινικός Κώδικας της Κροατίας περιγράφει ρητά τα εγκλήματα μίσους ως διακεκριμένο γεγονός, τόσο σε σχέση με το ιδιαίτερα αδίκημα της πρόκλησης σωματικής βλάβης, όσο και για τις εγκληματικές πράξεις.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα ένα έγκλημα μίσους μπορεί να διαπραχθεί από φυλετικό μίσος, χωρίς να απαιτείται το θύμα να φέρει προσωπικά προστατευόμενα χαρακτηριστικά ή ιδιότητα. Κατά συνέπεια, το κροατικό νομικό σύστημα προέβλεπε κατάλληλους νομικούς μηχανισμούς, οι οποίοι θα παρείχαν στον προσφεύγοντα ένα αποδεκτό επίπεδο προστασίας από τις εν λόγω πράξεις.
Επάρκεια των ενεργειών των αρχών στην παρούσα υπόθεση
Ενώ ίσχυαν οι κατάλληλες νομικές διατάξεις σχετικά με την αναγνώριση της επίθεσης κατά της κα Škorjanec ως πιθανό έγκλημα μίσους, ο τρόπος με τον οποίο οι μηχανισμοί του ποινικού δικαίου εφαρμόστηκαν στη πράξη ήταν ελαττωματικός σε σημείο που να αποτελεί παραβίαση της Σύμβασης.
Κατά τη διάρκεια της αρχικής έρευνας από την αστυνομία, η κα Škorjanec και ο σύντροφός της κατέθεσαν ότι η πρώτη είχε πέσει θύμα επίθεσης με ρατσιστικά κίνητρα, λόγω του γεγονότος ότι συνοδεύονταν από τον τελευταίο. Παρ’ όλα αυτά, οι αρχές δεν αξιολόγησαν επαρκώς το ενδεχόμενο αυτή να έχει πέσει θύμα εγκλήματος μίσους. Οι αρχές επίσης αρνήθηκαν να εξετάσουν κατά πόσον είχε διαπραχθεί έγκλημα μίσους εναντίον της, αφού η ίδια είχε καταθέσει τη διάπραξη ρατσιστικών πράξεων σε βάρος της, στην μήνυσή της. Οι αρχές αρνήθηκαν επίσης να εξετάσουν τους ισχυρισμούς της και μετά την αποκάλυψη ορισμένων στοιχείων κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της ποινικής διαδικασίας κατά των επιτιθέμενων, γεγονός που υποδηλώνει ότι είχε πέσει θύμα ρατσιστικής βίας.
Το Δικαστήριο επανέλαβε τον επικουρικό του ρόλο αναφορικά με τα εθνικά δικαστήρια και ότι έχει επίγνωση ότι δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δική του εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών με εκείνη των εθνικών αρχών.
Παρ ‘όλα αυτά, το Δικαστήριο επισήμανε ότι η επιμονή των διωκτικών αρχών στο γεγονός ότι η κα Škorjanec δεν είχε καταγωγή Ρομά και την αποτυχία τους να προσδιορίσουν αν η ίδια αντιμετωπίστηκε από τους επιτιθέμενους ως Ρομά καθώς και την αποτυχία τους να λάβουν υπόψη και να καθορίσουν τη συσχέτιση του ρατσιστικού κινήτρου της επίθεσης και της σχέσης της κας Škorjanec με τον σύντροφό της, είχε ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή εκτίμηση των περιστάσεων της υπόθεσης.
Αυτό μείωσε την αποτελεσματικότητα των διαδικαστικών ενεργειών και κινήσεων των εγχώριων αρχών αναφορικά με τους ισχυρισμούς της κα Škorjanec σε βαθμό που να είναι ασυμβίβαστη με την υποχρέωση του κράτους να λάβει όλα τα εύλογα μέτρα ώστε να αποκαλυφθεί ο ρόλος των ρατσιστικών κινήτρων αναφορικά με το περιστατικό. Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι οι εθνικές αρχές παρέβησαν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη σύμβαση, όταν απέρριψαν τη μήνυση της κα Škorjanec χωρίς τη διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας. Ως εκ τούτου, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 σύμφωνα με διαδικαστική πτυχή του, σε συνδυασμό με το άρθρο 14.
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η Κροατία όφειλε να καταβάλει στην προσφεύγουσα 12.500 ευρώ για ηθική βλάβη και 2.200 ευρώ για δικαστικά έξοδα και δαπάνες. reddit steroids
