Η ελλιπής έρευνα των συνθηκών θανάτου ασθενή σε νοσοκομείο που νοσηλεύονταν, συνιστά παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή

ΑΠΟΦΑΣΗ

Prizreni κατά Αλβανίας της 11.06.2019 (αριθ. προσφ. 29309/16)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Θάνατος νοσηλευόμενου υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες. Αποτυχία των αρχών να διαπιστώσουν τις συνθήκες νοσηλείας. Προστασία της ζωής.

Ο αδερφός του προσφεύγοντος απεβίωσε σε νοσοκομείο που νοσηλεύονταν για σοβαρές παθήσεις. Η ιατροδικαστική έρευνα που διενεργήθηκε ήταν ελλιπής όσον αφορά  την ποιότητα ιατρικής φροντίδας που έλαβε ο αποβιώσας, την υποτιθέμενη λήψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και την ύπαρξη μωλώπων στο σώμα του.

Το ΕΔΔΑ έκρινε ομόφωνα ότι υπάρχει: α) παραβίαση του άρθρου 2 ( δικαίωμα στην ζωή) λόγω της έλλειψης αποτελεσματικής διερεύνησης του θανάτου του αδελφού του προσφεύγοντος στο νοσοκομείο, παρά το γεγονός ότι αποτελούσε βασική υποχρέωση του κράτους, β) παραβίαση του διαδικαστικού μέρους του άρθρου 3 γιατί οι αρχές απέτυχαν να διεξάγουν μία αποτελεσματική έρευνα για το αν ο αποβιώσας είχε υποστεί κακομεταχείριση. Τέλος  έκρινε ότι δεν υπάρχει παραβίαση του άρθρου 3 ως προς το ουσιαστικό μέρος, γιατί δεν διαπιστώθηκε ότι ο αποβιώσας είχε υποστεί  ξυλοδαρμούς.

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 2

Άρθρο 3

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων, Fatos Prizreni, είναι Αλβανός υπήκοος που γεννήθηκε το 1963 και ζει στο Elbasan (Αλβανία).

Τον Φεβρουάριο του 2011, ο αδελφός του προσφεύγοντος, Sh.P., μεταφέρθηκε από το κέντρο κράτησης Lezhë σε νοσοκομείο. Ο προσφεύγων επισκέφθηκε τον αδερφό του στις 22 Φεβρουαρίου 2011, αλλά διαπίστωσε ότι είχε αποβιώσει εκείνη την ημέρα. Από το αρχείο του νοσοκομείου φαίνεται ότι ο προσφεύγων είχε διαγνωσθεί με ελεφαντίαση, παχυσαρκία και  πολυοργανική ανεπάρκεια και του είχε χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή.

Οι αρχές άρχισαν να διερευνούν το θάνατο τη μέρα που πέθανε, πραγματοποιώντας επιτόπια έρευνα και στη συνέχεια εξετάζοντας τους νοσοκομειακούς γιατρούς. Οι γιατροί δήλωσαν ότι είχε αντιμετωπιστεί όπως κάθε άλλος ασθενής και έλαβε θεραπεία σύμφωνα με τους ιατρικούς κανόνες. Ο προσφεύγων είπε στους ανακριτές ότι σε μια προηγούμενη επίσκεψη είχε βρει τον αδερφό του αναίσθητο και δεμένο με το κρεβάτι με σεντόνια.

Μια ιατροδικαστική μεταθανάτια πραγματογνωμοσύνη δεν διαπίστωσε ίχνος φαρμακευτικής αγωγής στο αίμα του, ανέφερε μώλωπες και στους δύο βραχίονες και ανέφερε ως αιτία θανάτου οξεία καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια. Το ζήτημα της ιατρικής αμέλειας θα το εξέταζε άλλη ιατροδικαστική επιτροπή.

Το γραφείο του Εισαγγελέα των Τιράνων αποφάσισε τον Απρίλιο του 2011 να μην ασκήσει ποινική δίωξη, βασιζόμενο στην εγκληματολογική έκθεση και στο γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένα στοιχείο που να στοιχειοθετεί παράβαση. Ο προσφεύγων  παραπονέθηκε αλλά η υπόθεση του απορρίφθηκε σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου του Συνταγματικού Δικαστηρίου το 2015.

Τα δικαστήρια διαπίστωσαν ειδικότερα ότι δεν παρίστατο νομίμως και σύμφωνα με το εγχώριο δίκαιο.

Βασιζόμενος στο άρθρο 2 (δικαίωμα στη ζωή) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο προσφεύγων καταγγέλλει ότι δεν υπήρξε αποτελεσματική διερεύνηση του θανάτου του αδελφού του. Καταγγέλλει επίσης ότι ο αδελφός του μεταχειρίστηκε στο νοσοκομείο κατά τρόπο αντίθετο προς το άρθρο 3 (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης). Συγκεκριμένα, ισχυρίζεται ότι βρήκε τον  αδελφό του δεμένο με σεντόνια στο κρεβάτι ενώ ήταν αναίσθητος, ότι τα σημάδια στους καρπούς του αδελφού του δημιούργησαν σοβαρές υποψίες ότι είχε δεθεί με χειροπέδες ενώ ήταν στο νοσοκομείο και ότι ο αδελφός του δεν λάμβανε κατάλληλη ιατρική περίθαλψη. Επίσης, υποβάλλει καταγγελία σύμφωνα με το άρθρο 13 (δικαίωμα σε αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα) σε συνδυασμό με το άρθρο 2 και το άρθρο 3.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Άρθρο 2

Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι η έρευνα δεν κατόρθωσε να παράσχει ικανοποιητικές εξηγήσεις σχετικά με τις συνθήκες που αφορούσαν το θάνατο του αδελφού του. Συγκεκριμένα, δεν είχε αποκλείσει πέραν από οποιαδήποτε  εύλογη αμφιβολία ότι τα θέματα υγείας που περιγράφονται στην ιατρική έκθεση, η οποία είχε αναφέρει μελανιές στο σώμα και στους βραχίονες, δεν είχαν προκληθεί από κακομεταχείριση ή από έλλειψη κατάλληλης ιατρικής περίθαλψης. Η κυβέρνηση απέρριψε τα επιχειρήματα αυτά.

Το Δικαστήριο αρχικά εξέτασε ένσταση της κυβέρνησης ότι ο προσφεύγων ήταν πάρα πολύ παθητικός, παραλείποντας να αναφέρει την υπόθεση στον Εισαγγελέα. Ωστόσο, σημείωσε ότι σύμφωνα με τη νομολογία του οι αρχές πρέπει να ενεργούν αυτεπαγγέλτως όταν ένα θέμα περιέλθει στην αντίληψή τους. Επομένως δεν έχει σημασία αν ο ίδιος ο προσφεύγων είχε συμμετάσχει  ενεργά στις εν λόγω έρευνες.

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι η έρευνα άρχισε αμέσως, την ημέρα που ο αδελφός του προσφεύγοντος είχε αποβιώσει. Εντούτοις, προέκυψε ασυνέπεια, καθώς η πραγματογνωμοσύνη δεν είχε βρει ίχνη φαρμάκων στο αίμα του Sh.P., ενώ το νοσοκομειακό αρχείο ανέφερε ότι είχε υποβληθεί σε θεραπεία με φάρμακα.

Το ζήτημα του κατά πόσον είχε λάβει φάρμακα για την κατάστασή του ή όχι δεν διευκρινίστηκε ποτέ και το Δικαστήριο δεν ήταν πεπεισμένο ότι είχε αποδειχθεί πέρα από εύλογη αμφιβολία ότι ο θάνατος του Sh. P προκλήθηκε από τις ασθένειες του ή την ανεπαρκή θεραπεία και φροντίδα.

Η έρευνα δεν είχε εξετάσει τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος ότι ο αδελφός του ήταν δεμένος με χειροπέδες ενώ νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο και αν αυτό συνέβαλε στο θάνατό του. Επιπλέον, η απόφαση του εισαγγελέα  να μην ασκηθεί δίωξη,  βασίστηκε στην αδιευκρίνιστη ιατροδικαστική εξέταση.

Το Δικαστήριο τόνισε τη σημασία της συμμετοχής συγγενών σε έρευνες για το θάνατο ενός μέλους της οικογένειάς τους, ιδίως για να διασφαλιστεί ότι τα συμφέροντά τους προστατεύονται σωστά, τα οποία θα μπορούσαν να βρίσκονται σε  σύγκρουση με εκείνα της αστυνομίας ή των δυνάμεων ασφαλείας. Ωστόσο, ο κ. Prizreni δεν είχε το δικαίωμα να αμφισβητήσει την απόφαση του εισαγγελέα κατά την έναρξη των ποινικών διαδικασιών. Αυτό ήταν ασυμβίβαστο με την υποχρέωση του κράτους να διεξάγει αποτελεσματική έρευνα.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι αρχές δεν διενήργησαν επαρκή και αποτελεσματική έρευνα σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου του αδελφού του προσφεύγοντος και υπήρξε παραβίαση της διαδικαστικής υποχρέωσης του κράτους σύμφωνα με το άρθρο 2 για την προστασία του δικαιώματος στη ζωή.

Άρθρο 3

Η καταγγελία του κ. Prizreni σχετικά με την κακομεταχείριση βασίστηκε στο γεγονός ότι βρήκε τον αδελφό του αναίσθητο δεμένο με σεντόνια στο κρεβάτι του νοσοκομείου,  την πιθανότητα να του έχουν φορέσει χειροπέδες ενώ νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο και στις αμφιβολίες του σχετικά με την ιατρική περίθαλψή που προέκυψε από την πραγματογνωμοσύνη. Η κυβέρνηση αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι ο κ. Prizreni είχε προβάλει ένα κατηγορηματικό ισχυρισμό ότι ο αδελφός του είχε υποστεί κακομεταχείριση στο  νοσοκομείο κατά τρόπο αντίθετο προς το άρθρο 3, ισχυρισμός που έπρεπε να διερευνηθεί από τις αρχές. Οι αρχές δεν είχαν παράσχει ποτέ καμία εξήγηση για τους μώλωπες που βρέθηκαν στο  σώμα του αδελφού και δεν είχαν ποτέ εξετάσει οποιονδήποτε αστυνομικό ή προσωπικό νοσοκομείου σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Οι χειροπέδες, ιδίως όταν φοριούνται κατά τη νόμιμη κράτηση, δεν εγείρουν κανονικά ζήτημα βάσει του παρόντος άρθρου. Η ιατροδικαστική αναφορά είχε αναφέρει την ύπαρξη σημαδιών  στο σώμα που θα μπορούσαν να έχουν προκληθεί από την επαφή με ένα αμβλύ αντικείμενο, αλλά δεν ερευνήθηκε περαιτέρω. Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν μπόρεσε να διαπιστώσει εάν υπήρξε  παραβίαση του ουσιαστικού σκέλους του άρθρου 3.

Από την άλλη πλευρά, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι ήταν σαφές ότι οι αρχές δεν κατάφεραν να διενεργήσουν αποτελεσματική έρευνα για να διαπιστωθεί εάν ο αδελφός του κ. Prizreni είχε υποστεί κακομεταχείριση ενώ ήταν υπό κράτηση και έτσι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 στο πλαίσιο του διαδικαστικού της σκέλους.

Άλλα άρθρα

Δεδομένων των διαπιστώσεών του βάσει των άρθρων 2 και 3, το Δικαστήριο αποφάσισε ότι δεν χρειάστηκε να εξετάσει τις  καταγγελίες χωριστά βάσει του άρθρου 13 της σύμβασης.

Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Αλβανία πρέπει να καταβάλει στον προσφεύγοντα 12.000 ευρώ για ηθική βλάβη  και 1.450 ευρώ για έξοδα και δαπάνες. (επιμέλεια echrcaselaw.com).


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες