Η αναποτελεσματική ποινική έρευνα για δολοφονία παραβίασε το δικαίωμα στη ζωή.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Αnoshina κατά Ρωσίας της 26-3-2019 ( αριθ. 45013/05)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Δολοφονία του αδελφού της προσφεύγουσας από αστυνομικό κατά τη διάρκεια της κράτησής του σε κέντρο αποτοξίνωσης. Το Στρασβούργο έκρινε ότι η στέρηση της ζωής ήταν αδικαιολόγητη. Καταδίκη μόνο του βασικού υπόπτου, αλλά μη τιμωρία των συναδέλφων του λόγω παραγραφής. Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ ήταν αναποτελεσματική η ποινική έρευνα που ξεκίνησε το 2002 και διήρκεσε τέσσερα χρόνια, κατά την οποία ο βασικός ύποπτος εξετάστηκε για πρώτη φορά μόλις το 2006. Διαπιστώθηκε ότι το ποσό των 3.400 ευρώ που επιδικάσθηκε από τα εγχώρια δικαστήρια ως χρηματική ικανοποίηση, ήταν πολύ χαμηλό και δε συνιστούσε ορθή αποκατάσταση. Παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή κατά το άρθρο 2 της ΕΣΔΑ. Επιδίκαση από το ΕΔΔΑ 36.600 ευρώ στην προσφεύγουσα αδερφή του θύματος για την ηθική βλάβη που υπέστη.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 2
Άρθρο 3
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα, Yelena Alekseyevna Anoshina, είναι υπήκοος της Ρωσίας, η οποία γεννήθηκε το 1956 και ζει στο Nizhniy Novgorod.
Ο αδελφός της προσφεύγουσας ήταν ο Aleksandr Alekseyvich Anoshin, 51 ετών. Τον Ιούλιο του 2002, τον σταμάτησε η αστυνομία και μεταφέρθηκε σε κέντρο αποτοξίνωσης της αστυνομίας. Τον τοποθέτησαν μόνο σε μια αίθουσα αποκατάστασης και μια ώρα μετά ο ίδιος άρχισε να χτυπάει την πόρτα, ζητώντας να τον αφήσουν να βγει.
Ο αστυνομικός Μ., Ο οποίος μόλις επέστρεψε από τη περιπολία, έσπρωξε τον κ. Anoshin από την πόρτα και του είπε να ηρεμήσει. Ο κ. Anoshin έπεσε στο κρεβάτι και χτύπησε το κεφάλι του στον τοίχο. Σηκώθηκε και πλησίασε τον αστυνομικό Μ., ο οποίος τον χτύπησε πέντε φορές και χρησιμοποίησε ένα κομμάτι ξύλου από μια σπασμένη καρέκλα για να τον χτυπήσει. Ο Μ. τοποθέτησε τον κ. Anoshin στο κρεβάτι και τον άφησε εκεί. Ο κ. Anoshin πέθανε από ασφυξία.
Η έρευνα που ξεκίνησε από το γραφείο του εισαγγελέα διήρκεσε τέσσερα χρόνια και ενεπλάκησαν έξι διαφορετικοί ανακριτές. Το προσωπικό του κέντρου αρχικά κατέθεσε ότι βρήκαν τον κ. Anoshin αναίσθητο στο κρεβάτι, αλλά αργότερα άλλαξαν την κατάθεσή τους λέγοντας ότι είχε κρεμαστεί. Εγκληματολογικές αναφορές ανέφεραν ότι είχε υποστεί βίαιο θάνατο και ασκήθηκαν κατηγορίες στο προσωπικό του κέντρου.
Ο αστυνομικός Μ. εξετάστηκε μόνο τον Μάρτιο του 2006. Καταδικάστηκε για δολοφονία και βίαιη κατάχρηση εξουσίας τον Αύγουστο του 2008, και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 14 ετών. Δύο άλλοι αστυνομικοί κατηγορήθηκαν ότι παραμέλησαν τα καθήκοντά τους, αλλά οι διαδικασίες αυτές έπαυσαν ως εκπρόθεσμες.
Τον Μάιο του 2009, το Επαρχιακό Δικαστήριο της Sovietskiy απένειμε στην προσφεύγουσα και στα τρία παιδιά του κ. Anoshin 150.000 ρωσικά ρούβλια (περίπου 3.400 ευρώ) για τον συναισθηματικό πόνο και την ηθική βλάβη που προκλήθηκε από το έγκλημα.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ..
Άρθρο 2
Η δολοφονία του κ. Anoshin
Το Δικαστήριο εξέτασε για πρώτη φορά ένα αίτημα της κυβέρνησης να διαγραφεί η προσφυγή της προσφεύγουσας σχετικά με τη δολοφονία του αδελφού της. Η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι το δικαίωμά του στη ζωή είχε παραβιαστεί, αλλά υποστήριξε ότι το κράτος είχε επιλύσει το θέμα καταδικάζοντας τον δολοφόνο και επιδικάζοντας αποζημίωση.
Το Δικαστήριο ήταν ικανοποιημένο με τη ποινή που δόθηκε στον αστυνομικό Μ. (14 χρόνια κάθειρξης), σημειώνοντας ότι ήταν ποινή κατά ένα μόνο έτος λιγότερο από το νόμιμο ανώτατο όριο. Σημείωσε επίσης, ότι οι δύο αστυνομικοί, των οποίων η δίωξη είχε παραγραφεί, δεν ήταν οι κύριοι ένοχοι. Ταυτόχρονα, οι αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν στην οικογένεια ήταν σημαντικά χαμηλότερες από εκείνες που επιδικάζονταν συνήθως (τουλάχιστον 32.500 ευρώ).
Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο απέρριψε το αίτημα διαγραφής της κυβέρνησης και διαπίστωσε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 2, καθώς το κράτος αφαίρεσε αδικαιολόγητα τη ζωή του κ. Anoshin.
Έρευνα
Η κυβέρνηση ζήτησε την καταγγελία αυτή να διαγραφεί επειδή ο δολοφόνος καταδικάστηκε, αποδεικνύοντας έτσι την αποτελεσματικότητα της δικαστικής διαδικασίας. Ωστόσο, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η αποζημίωση που έλαβε η προσφεύγουσα δεν είχε καμία σχέση με τις ελλείψεις στην έρευνα και επομένως δεν συνιστούσε ορθή αποκατάσταση. Ως εκ τούτου, απέρριψε την αίτηση διαγραφής.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η έρευνα δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ανεξάρτητη, επαρκής, εμπεριστατωμένη, αντικειμενική, αμερόληπτη, απαιτήσεις που θέτει η νομολογία του. Σημείωσε ότι όλα τα αποδεικτικά στοιχεία ήταν διαθέσιμα στις αρχές, καθώς το έγκλημα είχε πραγματοποιηθεί σε ένα κρατικό ίδρυμα. Τα εγκληματολογικά ευρήματα είχαν υπονομεύσει την εκδοχή των γεγονότων που κατέθεσε το προσωπικό. Παρά τον περιορισμένο αριθμό πιθανών υπόπτων, οι ανακριτές δεν είχαν εξετάσει τον κύριο δράστη μέχρι το 2006, πράγματι μέχρι τότε οι ανακριτές δεν γνώριζαν προφανώς την παρουσία εκείνου και των συναδέλφων του.
Ο υπεύθυνος ανακριτής είχε αντικατασταθεί έξι φορές και η έρευνα είχε ανασταλεί 13 φορές. Επιπλέον, δύο βασικοί μάρτυρες είχαν παραδεχθεί τη ψευδομαρτυρία τους, αλλά δεν είχαν καταδικαστεί για το συμβάν αυτό. Η έρευνα συνεπώς ήταν αναποτελεσματική, οδηγώντας σε περαιτέρω παραβίαση του άρθρου 2.
Λοιπά άρθρα
Το Δικαστήριο απέρριψε την καταγγελία της προσφεύγουσας βάσει του άρθρου 3 ως προδήλως αβάσιμη.
Σημείωσε ότι έπρεπε να υπάρξουν ειδικοί παράγοντες για να τεκμηριωθεί ξεχωριστή παραβίαση της Σύμβασης σε σχέση με τους συγγενείς των ατόμων που υπέστησαν σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αυτοί οι παράγοντες έπρεπε να αποδείξουν ότι η ταλαιπωρία τους ήταν ξεχωριστή και διαφορετική από τη δυσφορία που προκάλεσε η παραβίαση, συμπεριλαμβανομένης της εγγύτητας των οικογενειακών δεσμών, των ιδιαίτερων συνθηκών της σχέσης και της έκτασης στην οποία ένα μέλος της οικογένειας είχε δει τα γεγονότα που είχαν οδηγήσει στη διαπίστωση μιας παράβασης. Ωστόσο, τέτοιοι παράγοντες δεν υπήρχαν στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ρωσία πρέπει να καταβάλει στην προσφεύγουσα 36.600 ευρώ για ηθική βλάβη(επιμέλεια echrcaselaw.com).
