Η αναδρομική αναζήτηση επιδομάτων ανεργίας λόγω αδικαιολόγητου πλουτισμού παραβιάζει το δικαίωμα του ανέργου στη περιουσία
ΑΠΟΦΑΣΗ
Čakarević κατά Κροατίας της 26.04.2018 (αριθμ. προσφ. 48921/13)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Χορήγηση επιδόματος ανεργίας για εκτεταμένο χρονικό διάστημα. Οι αρχές δεν ενημέρωσαν την δικαιούχο ότι υπήρχε μέγιστο χρονικό όριο χορήγησης του επιδόματος. Οι αρχές και μετά την λήξη του ορίου κατέβαλαν το επίδομα ανεργίας. Τον Μάρτιο του 2001 το Γραφείο Απασχόλησης Rijeka τερμάτισε τις εν λόγω παροχές, με αναδρομική ισχύ από τον Ιούνιο του 1998. Καταδίκη για επιστροφή χρηματικού ποσού με βάση τον αδικαιολόγητο πλουτισμό.
Το Δικαστήριο δέχθηκε για πρώτη φορά ότι η προσφεύγουσα είχε δικαιολογημένες και νόμιμες προσδοκίες ότι θα μπορούσε να βασιστεί στα επιδόματα ανεργίας καθώς αποτελούσαν καταχωρημένα δικαιώματα. Το Γραφείο Απασχόλησης είχε κάνει το λάθος, αλλά η προσφεύγουσα είχε καταστεί η μοναδική υπεύθυνη ενώ το κράτος δεν αντιμετώπισε καμία συνέπεια. Τα εθνικά δικαστήρια δεν έλαβαν υπόψη την κακή υγεία και την κακή οικονομική κατάστασή της όπου οι παροχές ήταν το μοναδικό της εισόδημα και με αυτές συντηρούνταν.
Παραβίαση άρθρου 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου (προστασία ιδιοκτησίας).
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα, η Ilinka Čakarević, είναι υπήκοος της Κροατίας η οποία γεννήθηκε το 1954 και ζει στη Ριέκα (Κροατία).
Η κυρία Cakarevic έχασε τη δουλειά της τον Δεκέμβριο του 1995. Τον Νοέμβριο του 1996 της δόθηκε επίδομα ανεργίας, το οποίο ανανεώνονταν μέχρι νεωτέρας ειδοποίησης τον Δεκέμβριο του 1997. Τον Μάρτιο του 2001 το Γραφείο Απασχόλησης Rijeka τερμάτισε τις εν λόγω παροχές, με αναδρομική ισχύ από τον Ιούνιο του 1998. Ισχυρίστηκε ότι είχε παραλάβει το επίδομα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τη νόμιμη περίοδο και είχε καταδικαστεί να επιστρέψει 19.451 Κροατικά κούνα (περίπου 2.600 ευρώ).
Βρισκόμενη σε κακή κατάσταση υγείας, άνεργη και χωρίς εισόδημα, αρνήθηκε προσφορά σχετικά με την αποπληρωμή των χρημάτων σε 60 δόσεις και το Γραφείο απασχόλησης ξεκίνησε αστική διαδικασία. Την κατηγόρησε για αδικαιολόγητο πλουτισμό και ζήτησε την επιστροφή του ποσού συν τους νόμιμους τόκους.
Τα δικαστήρια έκαναν δεκτή την Αγωγή, ενώ το Συνταγματικό Δικαστήριο απέρριψε τις καταγγελίες της προσφεύγουσας τον Μάρτιο του 2013. Η εκτέλεση της απόφασης εξακολουθεί να ισχύει.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το Δικαστήριο αποφάσισε για πρώτη φορά ότι η κα Čakarević είχε δικαιολογημένες και νόμιμες προσδοκίες ότι θα μπορούσε να βασιστεί στα επιδόματα ανεργίας καθώς αποτελούσαν καταχωρημένα δικαιώματα, πράγμα που σημαίνει ότι η διάταξη αυτή της Σύμβασης εφαρμόζονταν στην περίπτωσή της. Στη συνέχεια, εξέτασε ειδικότερα κατά πόσον οι ενέργειες των εθνικών αρχών είχαν επιτύχει δίκαιη ισορροπία μεταξύ του γενικού συμφέροντος και του συμφέροντος του προσφεύγοντος.
Σημείωσε ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του στο πλαίσιο της παύσης των παροχών, οι αρχές δεν παρεμποδίστηκαν από τη διόρθωση των λαθών τους. Ωστόσο, η υπόθεση της κ. Čakarević αφορούσε την επιστροφή των παροχών οι οποίες λαμβάνονται βάσει διοικητικής απόφασης. Ως εκ τούτου, ήταν πιο ενδεδειγμένο να εφαρμόσει την νομολογία από την οποία προκύπτει ότι τα λάθη του κράτους δεν πρέπει να διορθώνονται σε βάρος των προσφευγόντων.
Επιπλέον, η κ. Čakarević δεν είχε παραπλανήσει τις αρχές σχετικά με τις περιστάσεις της και τις συνθήκες της και ότι δεν ενημερώθηκε ποτέ για το γεγονός ότι υπήρχε μια μέγιστη προθεσμία σύμφωνα με το νόμο για την αποδοχή των επιδομάτων με βάση την περίοδο απασχόλησης. Οι αρχές είχαν λάβει την απόφαση να συνεχίζουν να πληρώνουν, επομένως είχε νόμιμη βάση να υποθέσει ότι οι πληρωμές ήταν νομικά ορθές.
Από την άλλη πλευρά, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι αρχές παρέλειψαν να ενεργήσουν εγκαίρως και έγκαιρα και με συνεπή τρόπο. Το γραφείο απασχόλησης είχε κάνει το λάθος, αλλά η κα Čakarević είχε καταστεί η μοναδική υπεύθυνη ενώ το κράτος δεν αντιμετώπισε καμία συνέπεια. Τα δικαστήρια επίσης δεν έλαβαν υπόψη την κακή υγεία και την κακή οικονομική κατάσταση της κα Čakarević όπου οι παροχές ήταν το μοναδικό της εισόδημα και με αυτές συντηρούνταν.
Οι εσωτερικές αποφάσεις της επιβάρυναν ατομικά υπερβολικά, κατά παράβαση της Σύμβασης. Δεδομένων αυτών των διαπιστώσεων, το Δικαστήριο δεν θεώρησε αναγκαίο να εξετάσει τις καταγγελίες της βάσει του άρθρου 8.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Κροατία πρέπει να καταβάλει στην προσφεύγουσα 2.600 ευρώ για αποζημίωση και 2.130 ευρώ για έξοδα και δαπάνες (επιμέλεια echrcaselaw.com).
