Δικαίωμα στην ιδιοκτησία, αποζημίωση γεωργικής γης
ΑΠΟΦΑΣΗ
Velcheva κατά Βουλγαρίας της 09-02-2017 (αριθ. προσφ. 35355/08)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Δικαίωμα στην ιδιοκτησία, αποζημίωση γεωργικής γης. Η υπόθεση αυτή ασχολήθηκε με το ζήτημα της δίκαιης ικανοποίησης μετά την απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την αποκατάσταση της γεωργικής γης. Η προσφεύγουσα διεκδικούσε την επιστροφή κομματιών γης, αλλά οι αρμόδιες αρχές αντέτειναν να την αποζημιώσουν , καθώς στις επίδικες εκτάσεις που διεκδικούσε την επιστροφή τους είχαν χτιστεί μαντριά από γεωργικό συνεταιρισμό. Σε ό,τι αφορά δεν την υπόλοιπη έκταση που ήταν ελεύθερη κτισμάτων αποφασίστηκε ότι θα μπορούσε να επιστραφεί σε είδος. Ωστόσο, η απόφαση έμεινε στα χαρτιά. Εκείνη με τη σειρά της προσέφυγε στο ΕΔΔΑ διαμαρτυρόμενη για παραβίαση του άρθρου 1 του Πρωτοκόλλου 1 περί προστασίας της ιδιοκτησίας. Γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα να κερδίσει τη δικαστική μάχη. Έτσι, με αυτή τη δεύτερη απόφασή του το Στρασβούργο αναφορικά με τις αξιώσεις της προσφεύγουσας για υλική και ηθική βλάβη ουσιαστικά διατάσσει την εφαρμογή της πρώτη του κρίσης .
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 1 ΠΠΠ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η υπόθεση αυτή ασχολήθηκε με το ζήτημα της δίκαιης ικανοποίησης μετά την απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την αποκατάσταση της γεωργικής γης.
Η προσφεύγουσα, Gana Velcheva, είναι υπήκοος της Βουλγαρίας, η οποία γεννήθηκε το 1927 και ζει στο χωριό Ribaritsa (Βουλγαρία). Είναι η μοναδική κληρονόμος γεωργικής γης στην περιοχή γύρω από το χωριό της η οποία ενσωματώθηκε σε ένα γεωργικό συνεταιρισμό στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Το 1991 υπέβαλε αίτημα να της επιστραφεί η γεωργική έκταση. Η Επιτροπή γης ασχολούμενη με την υπόθεσή της, αρνήθηκε να αποκαταστήσει τα δικαιώματα της αναφορικά με δύο οικόπεδα, καθώς είχαν χτιστεί μαντριά από το συνεταιρισμό, κρίνοντας ότι δικαιούνται αποζημίωση αντί της επιστροφής της γης. Κίνησε τις δικαστικές διαδικασίες ελέγχου και σε μια τελική απόφαση τον Σεπτέμβριο του 2005 τα δικαστήρια έκριναν ότι τα εν λόγω οικόπεδα, στα οποία δεν είχε χτιστεί τίποτα πάνω τους, θα μπορούσαν να επιστραφούν σε είδος. Το Υπουργείο Γεωργίας και Δασών στη συνέχεια εξέδωσε δύο αποφάσεις το 2006: στην πρώτη αρνούνταν να επιστρέψει τα οικόπεδα, καθώς ο συνεταιρισμός είχε πουλήσει τα εν λόγω οικόπεδα σε τρίτους το 1995, και η δεύτερη απόφαση αποκαθιστούσε τα εν λόγω δικαιώματά της σε τρία οικόπεδα. Δεν ήταν σαφές εάν η τελευταία απόφαση είχε στην πραγματικότητα γνωστοποιηθεί ποτέ στην κα Velcheva η οποία ισχυρίστηκε ότι η τελική απόφαση του Σεπτεμβρίου του 2005 παρέμεινε ανεκτέλεστη μέχρι σήμερα. Η κυβέρνηση υπέβαλε ότι η διαδικασία επιστροφής πράγματι δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί καθώς έπρεπε πρώτα να επιλυθεί η διαφορά μεταξύ της κας Velcheva και του τρίτου προσώπου στο οποίο είχε μεταβιβαστεί η έκταση γης.
Βασιζόμενη ιδίως στο το άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου 1 (προστασία της ιδιοκτησίας) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης, η κα Velcheva κατήγγειλε ότι οι αρχές απέτυχαν να συμμορφωθούν με τις αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις οι οποίες συνηγορούσαν υπέρ της, με αποτέλεσμα να μην μπορεί η προσφεύγουσα ούτε να λάβει απόφαση σχετικά με το ζήτημά της ούτε να ολοκληρωθεί η διαδικασία για την αποκατάσταση της γεωργικής γης της.
Στην απόφασή του επί της ουσίας της 9ης Ιουνίου 2015, το Δικαστήριο διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 και άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου. Το Δικαστήριο επιδίκασε στην κα Velcheva € 2.500 ευρώ αναφορικά με τα δικαστικά έξοδα και τις δαπάνες.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ..
Η σημερινή απόφαση αφορούσε το ζήτημα της εφαρμογής του άρθρου 41 (δίκαιη ικανοποίηση) της Σύμβασης, αναφορικά με τις αξιώσεις της κα Velcheva για υλική και ηθική βλάβη.
Δίκαιη ικανοποίηση: 7.000 ευρώ για αποζημίωση, 3.200 ευρώ για ηθική βλάβη, και 553 ευρώ για δικ. έξοδα.
