Η αναδρομική εφαρμογή νόμου σε υπόθεση προστασίας εμπορικής επωνυμίας, παραβίασε την ΕΣΔΑ.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Kamoy Radyo Televizyon Yayıncılık ve Organizasyon A.Ş. κατά Τουρκίας της 16-04-2019 (αριθ. προσφ. 19965/06)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στέρηση σε εταιρεία του δικαιώματος στην εμπορική επωνυμία λόγω αναδρομικής εφαρμογής νομοθετικής διάταξης σε βάρος της. Το Στρασβούργο σημείωσε ότι το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο στη συνέχεια κατήργησε τη νομοθετική διάταξη που οδήγησε την προσφεύγουσα στο να ηττηθεί, διότι διαπίστωσε ότι η ίδια συγκρουόταν με το θεμελιώδες δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Εξάλλου, το ΕΔΔΑ δε διέκρινε την ύπαρξη λόγου δημόσιου συμφέροντος που να δικαιολογεί την παρέμβαση στα δικαιώματα ιδιοκτησίας της. Παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 1 ΠΠΠ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα εταιρία, Kamoy Radyo Televizyon Yayıncılık ve Organizasyon A.Ş., είναι μια εταιρεία ενημέρωσης με έδρα την Άγκυρα.
Η υπόθεση αφορά τις δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν επί μίας διαφοράς μεταξύ της προσφεύγουσας εταιρείας και μίας άλλης για την προστασία της εμπορικής επωνυμίας που είχε τεθεί σε εφημερίδα.
Κατά τη διάρκεια δικαστικών διαδικασιών που διήρκεσαν από το 2002 έως το 2005 ενώπιον του δικαστηρίου Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας της Κωνσταντινούπολης και του Ανώτατου Δικαστηρίου, η προσφεύγουσα εταιρία υπήρξε ηττηθείς διάδικος σε υπόθεση για τη χρήση του ονόματος Vatan σε μια εφημερίδα της δεύτερης.
Συγκεκριμένα, τα εθνικά δικαστήρια βασίστηκαν στο άρθρο 31 παρ. 2 του Νόμου περί Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2003, και έτσι απέρριψαν την αγωγή της προσφεύγουσας εταιρείας. Ο νόμος αυτός όριζε ότι όσοι εξέδιδαν περιοδικά και εφημερίδες, δεν μπορούσαν να παρεμποδιστούν από τη χρήση της συγκεκριμένης επωνυμίας σύμφωνα με το δίκαιο περί εμπορικών επωνυμιών και σημάτων και πιο συγκεκριμένα σύμφωνα το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 556 για την προστασία των εμπορικών σημάτων.
Ωστόσο, το Συνταγματικό Δικαστήριο το 2008 κατήργησε το άρθρο 31 (2) του νόμου περί Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, διαπιστώνοντας ότι δεν συμμορφώνεται με τα δικαιώματα ιδιοκτησίας που εγγυάται το Σύνταγμα.
Το 2004, η αντίδικη εταιρεία ξεκίνησε τη δική της διαδικασία καταχώρισης εμπορικής επωνυμίας. Το 2006 η αντίδικη εταιρεία επέτυχε την ακύρωση της καταχώρισης ονόματος Vatan εκ μέρους της προσφεύγουσας εταιρείας.
Βασιζόμενη στο άρθρο 1 του πρώτου πρόσθετου πρωτοκόλλου (προστασία της ιδιοκτησίας), η προσφεύγουσα εταιρεία καταγγέλλει ότι το δικαίωμα χρήσης της περιουσίας της περιορίσθηκε παρανόμως λόγω της αναδρομικής εφαρμογής νομοθετικής διάταξης, η οποία προστάτευσε στην περίπτωσή της τους αντίδικους διαδίκους.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Η προσφεύγουσα εταιρεία ισχυρίστηκε ότι είχε στερηθεί αδικαιολόγητα το δικαίωμά της επί της εμπορικής της επωνυμίας λόγω της αναδρομικής εφαρμογής του δικαίου εις βάρος της.
Η Κυβέρνηση υποστήριξε ότι δεν υπήρξε παρέμβαση στα δικαιώματα της εταιρεία της προσφεύγουσας εταιρείας. Ειδικότερα, σημείωσε ότι η προσφεύγουσα είχε μόνο υπό όρους δικαίωμα στην εμπορική επωνυμία, καθώς είχε υπάρξει και στο παρελθόν εφημερίδα που ονομάζεται Vatan και ήταν ένα πολύ γνωστό όνομα. Επιπλέον, τη στιγμή που η Bağımsız Gazetecilik είχε κινήσει διαδικασία για να ακυρώσει την επωνυμία της προσφεύγουσας εταιρίας, η προσφεύγουσα εταιρία δεν είχε χρησιμοποιήσει το όνομα για πέντε χρόνια.
Όσον αφορά την αναδρομική εφαρμογή της νομοθεσίας, η Κυβέρνηση υποστήριξε ότι τα δικαστήρια έπρεπε να εφαρμόσουν τους νόμους που ίσχυαν κατά το χρόνο της απόφασης.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η προσφεύγουσα εταιρεία μπορούσε να ισχυριστεί ότι είχε «κατοχή» κατά την έννοια της Σύμβασης, δεδομένου ότι είχε δικαίωμα αναγνωρισμένο από το νόμο και όχι μόνο δικαιολογημένη προσδοκία απόκτησης δικαιώματος ιδιοκτησίας.
Υπήρξε επίσης παρέμβαση στην κατοχή αυτή λόγω της εφαρμογής του άρθρου 31 παρ. 2 του Νόμου περί Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Το Δικαστήριο έπρεπε να αξιολογήσει εάν η παρέμβαση δικαιολογούνταν από κάποιο δημόσιο συμφέρον.
Το Δικαστήριο δεν έδωσε σημασία στο επιχείρημα της Κυβέρνησης ότι η προσφεύγουσα εταιρεία δεν είχε χρησιμοποιήσει την εμπορική επωνυμία για πέντε χρόνια, όταν η Bağımsız Gazetecilik είχε κινήσει τις διαδικασίες για τη δική της.
Πράγματι, εν προκειμένω, η προσφεύγουσα εταιρία δεν είχε διαμαρτυρηθεί για την ακύρωση της καταχωρίσεως της επωνυμίας, επειδή δεν το χρησιμοποίησε για πέντε χρόνια, το οποίο επιτρέπεται βάσει του νόμου, αλλά παραπονέθηκε ότι τα δικαστήρια δεν είχαν προστατεύσει το δικαίωμά της στην εμπορική επωνυμία κατά τη διάρκεια της πενταετούς περιόδου ισχύος.
Η προθεσμία αυτή δεν είχε παρέλθει όταν τα δικαστήρια εφάρμοσαν το άρθρο 31 παρ. 2 του Νόμου, ο οποίος είχε τεθεί σε ισχύ τότε. Επιπλέον, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έκανε μνεία στην πενταετή περίοδο, μόνο στο άρθρο 31 (2).
Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο κατήργησε στη συνέχεια αυτή τη διάταξη, καθώς έκρινε ότι παραβίαζε το Νόμο για την προστασία των Εμπορικών Επωνυμιών και είχε παραβιάσει τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Η Κυβέρνηση δεν είχε προβάλει κανένα επιχείρημα για το ότι υπήρξε νόμιμος σκοπός για τη θέσπιση της εν λόγω νομοθεσίας. Ούτε θα μπορούσε να εντοπίσει λόγους δημοσίου συμφέροντος για τον τρόπο με τον οποίο η νομική διαφορά μεταξύ των εταιρειών είχε διευθετηθεί με αναδρομική εφαρμογή του νόμου. Για τους λόγους αυτούς, η Κυβέρνηση δεν απέδειξε ότι η παρέμβαση στα δικαιώματα της προσφεύγουσας εταιρείας εξυπηρέτησαν κάποιο δημόσιο συμφέρον και υπήρξε παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Σύμβασης.
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκία έπρεπε να καταβάλει στον προσφεύγοντα 1.500 ευρώ για ηθική βλάβη.
Ξεχωριστή γνώμη
Ο δικαστής Lemmens εξέφρασε μια αντίθετη γνώμη, η οποία επισυνάπτεται στην απόφαση(επιμέλεια echrcaselaw.com).
