Χημικός ευνουχισμός βιαστή. Απόρριψη αιτήματος αποφυλάκισης καταδικασθέντος για βιασμό, επειδή αρνήθηκε να υποβληθεί σε χημικό ευνουχισμό. Η συνέχιση της κράτησης του παρά τα αιτήματα του για διενέργεια πραγματογνωμοσύνης που θα αποδείκνυε της ψυχική του υγεία, συνιστά παραβίαση της προσωπικής ελευθερίας και ασφάλειας.

ΑΠΟΦΑΣΗ

Tim Henrik Bruun Hansen κατά Δανίας της 09.07.2019 (αρ. προσφ. 51072/15)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Βιαστής και χημικός ευνουχισμός. Μη αποφυλάκιση καταδικασθέντος κρατουμένου με την αιτιολογία της μη αποδοχής του να ευνουχιστεί χημικά. Αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, κίνδυνος υποτροπής, ιατρική πραγματογνωμοσύνη.

Ο προσφεύγων  καταδικάστηκε για απόπειρα βιασμού ανηλίκου και κρατείται σε φυλακές ήδη 19 χρόνια. Κατά την διάρκεια της πολυετούς κράτησης, υπέβαλε αιτήματα αποφυλάκισης τα οποία απορρίφθηκαν με την αιτιολογία ότι κρίνεται  επικίνδυνος για υποτροπή σοβαρών αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας επειδή αρνείται να υποβληθεί σε χημικό ευνουχισμό. Ο προσφεύγων διαμαρτύρεται γιατί τα Δικαστήρια απέρριψαν τα αιτήματα του για πραγματογνωμοσύνη για διαπίστωση της ψυχικής του υγείας, καθόσον είχε υποβληθεί σε συμβουλευτική θεραπεία από ψυχιάτρους και ψυχολόγους.

Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι  η πολυετής κράτηση του προσφεύγοντα σε κέντρο υπό καθεστώς αυστηρής επιτήρησης και η απόρριψη των αιτημάτων αποφυλάκισης συνιστούν  παραβίαση του άρθρου 5 §1 της ΕΣΔΑ,   γιατί η απόφαση να μην απελευθερωθεί ένας κρατούμενος επειδή εξακολουθεί να αποτελεί απειλή για το κοινό θα ήταν αρχικά σύμφωνη με το άρθρο 5 § 1 (α), μετατρέπεται όμως, όπως εν προκειμένω,  σε αυθαίρετη στέρηση της ελευθερία εάν  ο ενδιαφερόμενος στερείται των αναγκαίων μέσων, όπως η κατάλληλη θεραπεία, για να αποδείξει ότι δεν ήταν πλέον επικίνδυνος, αλλά και γιατί σε περίπτωση αδιεξόδου της κράτησης,  έχει κριθεί ότι είναι απαραίτητη εξωτερική πραγματογνωμοσύνη,  την οποία αρνήθηκαν τα εγχώρια Δικαστήρια.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 5 § 1 (α).

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων,  Tim Henrik Brun Hansen, είναι Δανός υπήκοος που γεννήθηκε το 1965. Σήμερα εκτίει ποινή πολυετούς κάθειρξης στο Herstedvester Institution (Δανία).

Η υπόθεση αφορά την καταγγελία του σχετικά με την μη αποδοχή εξωτερικής ιατρικής πραγματογνωμοσύνης  σε ανώτατο δικαστήριο του 2015 όταν το τελευταίο αποφάσιζε για την συνέχιση της κράτησης του  στο ίδρυμα Herstedvester, όπου κρατείται από το 1997.

Ο προσφεύγων κρίθηκε ένοχος το 1996 για απόπειρα βιασμού υπό επιβαρυντικές περιστάσεις και για εγκατάλειψη ενός 10χρονου κοριτσιού. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο Ίδρυμα Herstedvester.

Έχει ζητήσει αρκετές φορές την αποφυλάκιση του ή μια πιο επιεική ποινή. Με βάση τις ιατρικές εκθέσεις από πραγματογνώμονες του Herstedvester, οι αιτήσεις απορρίφθηκαν λόγω του κινδύνου επανάληψης παρόμοιων εγκλημάτων εκτός εάν συμφωνούσε να υποβληθεί σε χημικό ευνουχισμό, τον οποίο αρνήθηκε.

Μια νέα αίτηση για αποφυλάκιση κατατέθηκε ενώπιον των δικαστηρίων το 2014 και απορρίφθηκε εκ νέου από το Επαρχιακό Δικαστήριο.

Ο προσφεύγων άσκησε έφεση, υποστηρίζοντας ότι ήταν αναγκαία η εξωτερική ιατρική πραγματογνωμοσύνη, καθώς  η υπόθεσή του είχε φτάσει σε αδιέξοδο, καθώς το ίδρυμα επέμενε στον χημικό ευνουχισμό του πριν από την αποφυλάκιση του, αλλά αρνήθηκε να υποβληθεί για  λόγους υγείας. Επικαλέστηκε το άρθρο 5 (δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης και την νομολογία του Δικαστηρίου στην υπόθεση H.W. κατά Γερμανίας και Ruiz Rivera κατά Ελβετίας.

Tο ανώτατο δικαστήριο επιβεβαίωσε το μέτρο ασφαλούς επιτήρησης τον Ιανουάριο του 2015, αναφέροντας επίσης ότι οι ισχυρισμοί του άρθρου 5 δεν θα μπορούσαν να προκαλέσουν διαφορετική διαπίστωση επικαλούμενο την τελική κρίση το Ανώτερου Δικαστηρίου για αυτό το θέμα. Διαδικασίες για την αποφυλάκισή του έλαβαν χώρα  και το 2016 και κατά τις διαδικασίες ενώπιον του Εφετείου, το Ανώτατο Δικαστήριο ζήτησε εξωτερική γνώμη από το Ιατρικό Νομικό Συμβούλιο. Το εφετείο με την απόφαση του επικύρωσε εκ νέου την κράτησή του στο ίδρυμα.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το κύριο ζήτημα στην παρούσα υπόθεση αφορά το ερώτημα αν υπήρχε επαρκής αιτιώδης συνάφεια, κατά την έννοια του άρθρου 5 § 1 εδ. α της ΕΣΔΑ, μεταξύ της ποινικής καταδίκης του προσφεύγοντος και της συνεχιζόμενης στέρησης της ελευθερίας που διετάχθη δικαστικά στις 28 Ιανουαρίου 2015. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει εν προκειμένω ότι η «καταδίκη» του άρθρου 5 § 1, στοιχείο α, σημαίνει διαπίστωση της ενοχής ενός αδικήματος και της επιβολής ποινής ή άλλο μέτρο που συνεπάγεται τη στέρηση της ελευθερίας. Δεν αμφισβητείται ότι η συνεχιζόμενη κράτηση του προσφεύγοντος σε ασφαλή επιτήρηση δεν μπορούσε να δικαιολογηθεί σύμφωνα με κανένα από τα λοιπά στοιχεία β έως στ του άρθρου 5 § 1.

Εξάλλου, δεν αμφισβητείται ότι, μετά την καταδίκη του το 1996, δυνάμει του άρθρου 72 του Ποινικού Κώδικα, η ποινή ασφαλούς επιτήρησης του προσφεύγοντος εξετάζεται τακτικά και ότι, κάθε φορά πραγματοποιήθηκε νέα εκτίμηση από ιατρούς του Herstedvester Institution.

Ωστόσο, το Δικαστήριο γνωρίζει ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, με την απόφαση της 28ης Ιανουαρίου 2015 για την αναστολή της ποινής του προσφεύγοντος και την σιωπηρή απόφασή του να απορρίψει το αίτημα του προσφεύγοντος για εξωτερικό πραγματογνώμονα, είχε στη διάθεσή του ορισμένα στοιχεία για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η επιτήρηση έπρεπε να διατηρηθεί προκειμένου να αποφευχθεί ο επικείμενος κίνδυνος υποτροπής των πολύ σοβαρών σεξουαλικών εγκλημάτων, για τα οποία ο προσφεύγων είχε καταδικαστεί τρεις φορές στην περίοδο μεταξύ 1989 και Μαΐου 1996.

Το Δικαστήριο παρατηρεί επίσης ότι, όταν το εθνικό δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του της 28ης Ιανουαρίου 2015, το Medico-Legal Council κλήθηκε δύο φορές στην υπόθεση του προσφεύγοντος, δηλαδή τον Νοέμβριο του 1995 και τον Ιανουάριο του 2007. Την τελευταία αυτή ημερομηνία, το Συμβούλιο συνέστησε στον προσφεύγοντα να λάβει φάρμακα καταστολής της γενετήσιας ορμής, το  οποίο προφανώς αποτελούσε  κίνητρο για τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Σημείωσε επίσης ότι παρόλο που αρχικά ο προσφεύγων αρνήθηκε τη συμβουλευτική θεραπεία με ψυχολόγους ή ψυχιάτρους στο ίδρυμα Herstedvester, είχε πρόσφατα επωφεληθεί από τέτοιου είδους παροχή, για παράδειγμα, κατά τα έτη 2001 έως 2003 με τον ψυχολόγο TL και για μια επόμενη διετία περίοδο με έναν από τους τακτικούς ψυχολόγους του Ιδρύματος.

Εξάλλου, το Δικαστήριο έχει λάβει υπόψη του ότι το Medico-Legal Council είναι ανεξάρτητο όργανο που παρέχει ιατροδικαστικές και φαρμακευτικές εκτιμήσεις στις δημόσιες αρχές για τις υποθέσεις που αφορούν τη νομική κατάσταση των ιδιωτών. Περιλαμβάνει έως και 12 γιατρούς. Ο προσφεύγων  δεν ισχυρίστηκε ότι κάποιο από τα μέλη του ήταν κατευθυνόμενο από το ίδρυμα  Herstedvester και, κατά την άποψη του Δικαστηρίου, δεν υπέβαλε κανένα πειστικό επιχείρημα που να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, γενικά, το Medico-Legal Council δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εξωτερικός εμπειρογνώμονας.

Εν προκειμένω, όμως, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε το συγκεκριμένο αίτημα του προσφεύγοντος για εξωτερική πραγματογνωμοσύνη, είτε από το Medico-Legal Council είτε από άλλο εμπειρογνώμονα που είχε διοριστεί για την εξέταση της υπόθεσης, μολονότι, κατά το χρονικό αυτό σημείο, είχε κρατηθεί σε ασφαλή επιτήρηση  για σχεδόν 19 έτη, δηλαδή από την απόφαση της 1ης Μαΐου 1996. Επιπλέον, η πιο πρόσφατη εξωτερική γνωμάτευση  εμπειρογνώμονα ήταν από τον Ιανουάριο του 2007, όταν το Medico-Legal Council έδωσε τη γνώμη του.

Το ζήτημα παραμένει αν ο προσφεύγων μπορεί ακόμη να ισχυριστεί ότι είναι θύμα εν προκειμένω, δεδομένου ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, κατά την επακόλουθη διαδικασία επανεξέτασης που οδήγησε στην απόφασή του της 16ης Δεκεμβρίου 2016 για την διατήρηση  της κυρώσεως, είχε προηγουμένως λάβει εξωτερική γνώμη από το Medico Legal Council στις 22 Αυγούστου και στις 21 Σεπτεμβρίου 2016, εκτός από τις ιατρικές εκθέσεις της 11ης Αυγούστου 2015 και της 27ης Ιουλίου 2016 που συνέταξε ο συμβουλευτικός ψυχίατρος EP από το Ίδρυμα Herstedvester.

Ο προσφεύγων  επικαλέστηκε το άρθρο 5 της σύμβασης τόσο στη διαδικασία επανεξέτασης του 2015 όσο και στο έτος 2016. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας αυτής διαδικασίας, το εθνικό δικαστήριο δεν έλαβε συγκεκριμένη θέση επί της καταγγελίας του προσφεύγοντος και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι διαπίστωσε ότι υπήρξαν ελλείψεις στην προηγούμενη διαδικασία. Βεβαίως, δεν απέρριψε εκ νέου το αίτημά του για εξωτερική γνώμη εμπειρογνωμόνων σχετικά με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της 4ης Σεπτεμβρίου 2014. Αντιθέτως, απένειμε το αίτημά του και έλαβε δύο γνωμοδοτήσεις από το Medico Legal Council. Παρόλα αυτά, ακόμη και αν η διεξαγωγή εξωτερικής πραγματογνωμοσύνη στη διαδικασία επανεξέτασης του 2016,  θα μπορούσε να διορθώσει την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά τη διαδικασία επανεξέτασης του 2015 να μην λάβει εξωτερική πραγματογνωμοσύνη,  το Δικαστήριο δεν είναι πεπεισμένο ότι το Ανώτατο Δικαστήριο αναγνώρισε κατ ‘ουσίαν ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5 της Σύμβασης.

Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο επαναλαμβάνει ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, με την απόφασή του της 28ης Ιανουαρίου 2015, μη έχοντας τουλάχιστον προσπαθήσει να λάβει νέες συμβουλές από εξωτερική ιατρική πραγματογνωμοσύνη για την αναγκαιότητα της συνέχισης της  ασφαλούς επιτήρησης του προσφεύγοντος, δεν θεμελίωσε ικανοποιητικά τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης. Η απόφασή του να μην αποφυλακίσει τον προσφεύγοντα  ή να εφαρμόσει μια επιεικέστερη ποινή,  δεν στηριζόταν επομένως σε εύλογη εκτίμηση όσον αφορά τους σκοπούς που επιδίωκε το ανώτατο δικαστήριο της 1ης Μαΐου 1996.

Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση του Άρθρου 5 § 1 της Σύμβασης

Δίκαιη ικανοποίηση: Το Δικαστήριο έκρινε ότι η διαπίστωση παραβίασης αποτελούσε από μόνη της επαρκή δίκαια ικανοποίηση για οποιαδήποτε ηθική βλάβη που υπέστη ο προσφεύγων. Του επιδικάσθηκαν 2.000 ευρώ για έξοδα και δαπάνες. (επιμέλεια echrcaselaw.com).


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες