Ο όρος για υποβολή σε χειρουργική επέμβαση ή σε στείρωση για αναγνώριση αλλαγής φύλου παραβιάζει την ιδιωτική ζωή.

ΑΠΟΦΑΣΗ 

A.P., Garçon και  Nicot κατά Γαλλίας της 06-04-2017 (αριθμ. προσφ. 79885/12, 52471/13 και 52596/13)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ιδιωτική ζωή. Αλλαγή φύλλου. Επιβολή όρων.  O όρος της υποβολής σε χειρουργική επέμβαση ή σε θεραπεία στείρωσης σε άτομα που επιθυμούν να αλλάξουν φύλλο είναι αντίθετη με το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, όπως κατοχυρώνεται από το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ. Αντίθετα, η προϋπόθεση απόδειξης ύπαρξης διαταραχής ταυτότητας φύλου κρίθηκε ότι δεν προσέβαλε άμεσα τη φυσική ακεραιότητα ενός ατόμου, ενώ η υποβολή σε ιατρικές εξετάσεις ενέχει πολύ μικρό περιθώριο πιθανής παρέμβασης στην άσκηση του δικαιώματός σεβασμού της ιδιωτικής του ζωής.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 8

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Οι τρεις προσφεύγοντες είναι Γάλλοι υπήκοοι. Ο πρώτος προσφεύγων, ο A.P., γεννήθηκε το 1983 και ζει στο Παρίσι. Ο δεύτερος προσφεύγων, ο E. Garçon, γεννήθηκε το 1958 και ζει στο Perreux-sur-Marne. Ο τρίτος προσφεύγων, S. Nicot, γεννήθηκε το 1952 και ζει στο Essey-les-Nancy.

Λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική ομοιότητα μεταξύ των προσφυγών, το Δικαστήριο έκρινε σκόπιμο να τις εκδικάσει από κοινού, σύμφωνα με το άρθρο 42 παρ. 1 του Κανονισμού του Δικαστηρίου.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2008 ο Α.Ρ. εκκίνησε τις διαδικασίες ως προς τον εισαγγελέα ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου  του Παρισιού (TGI) επιθυμώντας να καταχωρηθεί ως γυναίκα και πως το όνομά του ήταν  πλέον Α. (Θηλυκό όνομα). Κατέθεσε τέσσερα ιατρικά πιστοποιητικά προς υποστήριξη του αιτήματός του, ένα από τα οποία επιβεβαίωνε τη χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου που πραγματοποιήθηκε στην Ταϊλάνδη στις 03.07.2008.

Με μια παρεμπίπτουσα απόφαση της 17.02.2009, το TGI διέταξε να υποβληθεί ενώπιων του έκθεση σχετικά με τη φυσιολογική, βιολογική και ψυχολογική κατάστασή του.  Ο Α.Ρ. αρνήθηκε να υποβληθεί στην εξέταση αυτή,  λόγω του υψηλού κόστους της εξέτασης και εξαιτίας της παραβίασης της σωματικής και ηθικής του ακεραιότητας. Με απόφαση του στις 10.11.2009, το TGI απέρριψε την προσφυγή του Α.Ρ., το  Εφετείο του Παρισιού επιβεβαίωσε την απόφαση του TGI το οποίο απέρριψε το αίτημα αλλαγής στα προσωπικά του στοιχεία αναφορικά με το φύλο του, αλλά διέταξε να τροποποιηθεί το όνομά του. Στις 07.06.2012, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την αναίρεσή του.

Στις 17.03.2009, ο  E. Garçon εκκίνησε τις διαδικασίες κατά του εισαγγελέα στο Δικαστήριο του Créteil (TGI) ώστε να αποδείξει και να καταχωρηθεί ότι ήταν τώρα γυναίκα και ότι ήταν το όνομά του ήταν Émilie. Βασίζονταν σε πιστοποιητικό το οποίο καταρτίστηκε από ψυχίατρο το 2004. Αυτό το πιστοποιητικό πιστοποιούσε ότι ήταν τρανσέξουαλ, αλλά δεν προστέθηκε στο φάκελο της υπόθεσης. Στις 09.02.2010, το TGI έκρινε ότι, δεδομένου ότι δεν απέδειξε ότι υπέστη πραγματικά ότι υπέφερε από διαταραχή ταυτότητας, το αίτημα του E. Garçon θα έπρεπε να απορριφθεί. Το Εφετείο του Παρισιού επικύρωσε την εν λόγω απόφαση.  Στις 13.02.2013, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την αναίρεση.

Στις 13.06.2007, ο S. Nicot εκκίνησε τις διαδικασίες κατά του εισαγγελέα στο Δικαστήριο της Nancy (TGI) με σκοπό να καταχωρηθεί ότι ήταν πλέον γυναίκα και ότι το όνομά του ήταν Stéphanie. Στις 07.11.2008, το TGI ανέβαλε τις διαδικασίες και διέταξε την υποβολή ιατρικών πιστοποιητικών σχετικά με την ιατρική και χειρουργική θεραπεία του προσφεύγοντος, τα οποία θα αποδείκνυαν την αποτελεσματικότητα της αλλαγής του φύλου του, στη δικογραφία του. Ο S. Nicot αρνήθηκε να υποβάλει αυτά τα έγγραφα. Κατά συνέπεια, με απόφαση που εκδόθηκε στις 13.03.2009, το TGI απέρριψε την προσφυγή. Το Εφετείο της Nancy επιβεβαίωσε την απόφαση. Στις          13 .02.2013, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την ασκηθείσα αναίρεση.

 

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Άρθρο 8

Το Δικαστήριο επισήμανε ότι, ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων, ο Α.Ρ. δεν αμφισβήτησε την προϋπόθεση που επέβαλε το Γαλλικό δίκαιο κατά τον κρίσιμο χρόνο, ότι η αλλαγή στην εμφάνισή του έπρεπε να είναι αμετάκλητη, αλλά είχε προσπαθήσει να υποστηρίξει, παρουσιάζοντας ιατρικό πιστοποιητικό από κλινική στο εξωτερικό, ότι πληροί αυτή την προϋπόθεση. Επομένως, δεν είχε εξαντλήσει τα εγχώρια ένδικα μέσα και αυτό το τμήμα της προσφυγής του ήταν συνεπώς απαράδεκτο.

Όσον αφορά την καταγγελία των δύο άλλων προσφευγόντων σχετικά με το κριτήριο η αλλαγή του φύλου να μη είναι αναστρέψιμη ώστε να επιτευχθεί η αλλαγή στη καταχώρηση «φύλου» στα πιστοποιητικά γέννησης, η κυβέρνηση δεν αμφισβήτησε τη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 8 στην εν λόγω υπόθεση υπό την έννοια της «ιδιωτικής ζωής», καθώς το τελευταίο περιλάμβανε το δικαίωμα στη σεξουαλική ταυτότητα.

Το Δικαστήριο υπενθύμισε, πρώτον, ότι το επίμαχο κριτήριο υποδηλώνει τη διεξαγωγή μιας εγχείρησης ή ιατρικής αγωγής η οποία συνεπάγονταν υψηλή πιθανότητα στειρότητας. Επιπλέον, δεδομένου ότι διακυβεύονταν η φυσική ακεραιότητα των ατόμων και η σεξουαλική τους ταυτότητα, το Δικαστήριο χορήγησε στο κράτος περιορισμένο χώρο στο οποίο θα ενεργήσει («Στενό περιθώριο εκτίμησης»). Το Δικαστήριο σημείωσε ότι η αναγνώριση της σεξουαλικής ταυτότητας των ενδιαφερόμενων προσώπων υπό τον όρο ότι θα υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση ή σε θεραπεία στείρωσης, στην οποία δεν επιθυμούσαν να επιβληθούν, ισοδυναμούσε με παραβίαση  του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής ζωής. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η δίκαιη ισορροπία που πρέπει να επιτευχθεί από τα συμβαλλόμενα κράτη μεταξύ του γενικού συμφέροντος και των συμφερόντων των ενδιαφερομένων, δεν είχε επιτευχθεί. Ως εκ τούτου, έκρινε ότι η προϋπόθεση ότι η αλλαγή σε ένα άτομο της εμφάνισης να είναι μη αναστρέψιμη, ανέρχονταν σε αδυναμία του εναγόμενου κράτους να συμμορφωθεί με την θετική υποχρέωσή του να εγγυηθεί του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής ζωής. Το Δικαστήριο έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8.

Όσον αφορά την προϋπόθεση απόδειξης ύπαρξης διαταραχής ταυτότητας φύλου, προϋπόθεση η οποία ορίζονταν στο γαλλικό εθνικό δίκαιο προκειμένου να γίνουν αποδεκτές οι αιτήσεις αλλαγής φύλου, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι υπήρχε ευρεία συναίνεση μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα αυτό και το κριτήριο αυτό δεν προσέβαλε άμεσα τη φυσική ακεραιότητα ενός ατόμου. Από τα ανωτέρω το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, μολονότι διακυβεύονταν η σεξουαλική ταυτότητα των ατόμων, τα κράτη διατηρούσαν σημαντικό περιθώριο ελιγμών, και αυτά αποφάσιζαν αν θα επέβαλλαν μια τέτοια προϋπόθεση. Ακολούθησε το γεγονός ότι το εναγόμενο κράτος δεν είχε αποτύχει στην εκπλήρωση της θετικής υποχρέωσής του να εγγυηθεί το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή του E. Garçon. Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 στο πλαίσιο αυτό.

Τέλος, όσον αφορά την υποχρέωση υποβολής των προσφευγόντων σε ιατρικές εξετάσεις, κάτι το οποίο καταγγέλλει ο A.P.,  το δικαστήριο σημείωσε ότι η επίμαχη εξέταση είχε διαταχθεί από δικαστή ως μέρος της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων, μια διαδικασία στην οποία το Δικαστήριο χορήγησε στα ενδιαφερόμενα κράτη σημαντικά περιθώρια ελιγμού.  Το Δικαστήριο σημείωσε ότι, παρόλο που η ιατρική έκθεση περιλάμβανε την εξέταση των γεννητικών οργάνων, το περιθώριο ύπαρξης πιθανής παρέμβασης στην άσκηση του δικαιώματός σεβασμού της ιδιωτικής του ζωής θεωρείται πολύ σχετικό. Επομένως, το γεγονός αυτό δεν συνιστούσε πταίσμα συμμόρφωσης του εναγόμενου κράτους στη θετική του υποχρέωση να εγγυάται το δικαίωμα της ιδιωτικής ζωής του Α.Ρ. Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι, υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης, η διαπίστωση παραβίασης του άρθρου 8 της Σύμβασης αποτελεί επαρκή δίκαιη ικανοποίηση και θεωρεί λογικό να απονείμει σε καθένα από τους   E. Garçon και S. Nicot ποσό  958,40 ευρώ, για τα έξοδα.

Ξεχωριστή γνώμη

Ο δικαστής Ranzoni εξέφρασε διαφωνία. Επισυνάπτεται στην απόφαση.


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες