Η Επιθεώρηση από την πολεοδομία σε κατοικία κατά την διάρκεια απουσίας του ενοίκου και χωρίς άδεια της αρμόδιας δικαστικής αρχής, παραβίασε το δικαίωμα σεβασμού της κατοικίας

ΑΠΟΦΑΣΗ

Halibi  κατά Γαλλίας της  16.05.2019 (αριθμ. Προσφ. 66554/14)

Βλ. εδώ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Προστασία της κατοικίας από αυθαίρετους ελέγχους. Επιθεώρηση  σε κτίριο υπό κατασκευή,  από ελεγκτές δόμησης σύμφωνα με τον  Κώδικα χωροταξικού σχεδιασμού. Το διαμέρισμα που επιθεωρήθηκε και συντάχθηκε έκθεση ήταν ολοκληρωμένο κατασκευαστικά και κατοικείτο. Ερευνα από τους ελεγκτές εντός του διαμερίσματος χωρίς την παρουσία του ενοίκου και χωρίς δικαστική εντολή.  Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 8 (προστασία της κατοικίας) γιατί η επιθεώρηση σε κατοικίσμο διαμέρισμα, απουσία του κατοίκου και χωρίς δικαστική εντολή, δεν μπορεί να θεωρηθεί ανάλογη με τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς.

ΔΙΑΤΑΞH

Άρθρο 8

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων Simon Halabi, είναι βρετανός υπήκοος, ο οποίος γεννήθηκε το 1958 και ζει στο Λονδίνο. Στις 19 Μαρτίου 2009, δύο ελεγκτές του τμήματος χωροταξίας του Grasse, πραγματοποίησαν επίσκεψη σε ένα  κατασκευαστικό  έργο ακινήτων που  ανήκει  στην εταιρεία Immofra, σύμφωνα με το άρθρο L. 461 1 του Κώδικα χωροταξικού – πολεοδομικού σχεδιασμού για να επιθεωρήσουν τις εργασίες που έγιναν. Οι υπάλληλοι – ελεγκτές,  συνέταξαν μια έκθεση που περιλάμβανε έναν αριθμό πολεοδομικών παραβάσεων που ήταν αντίθετες με την άδεια οικοδομής και  χωρίς προηγούμενη δήλωση τροποποίησης εργασιών. Οι επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν χωρίς προηγούμενη άδεια και κατά την διάρκεια απουσίας του ιδιοκτήτη ή του ενοίκου.

Στις 31 Ιανουαρίου 2013, ο προσφεύγων ένοικος, τέθηκε υπό επίσημο έλεγχο από τον δικαστή  που διενεργεί έρευνα για αδικήματα, συμπεριλαμβανομένου της δόμησης χωρίς άδεια οικοδομής  και παράνομης εκτέλεσης εργασιών που υπόκεινται σε προηγούμενη άδεια. Στις 8 Ιουλίου 2013, ο προσφεύγων ζήτησε να έχει την έκθεση της από 19η Μαρτίου 2009 επιθεωρήσεως, και ολόκληρη η διαδικασία κηρύχθηκε άκυρη.  Το Τμήμα Ερευνών του  Δικαστηρίου Aix-en-Provence απέρριψε την αίτησή του. Ο προσφεύγων άσκησε αναίρεση. Το Ακυρωτικό Δικαστήριο απέρριψε την αναίρεση, θεωρώντας  ότι οι αρχές δεν είχαν «χρησιμοποιήσει κανέναν εξαναγκασμό».

Στις 26 Ιανουαρίου 2017, το ποινικό δικαστήριο του Grasse επέβαλε στον προσφεύγοντα πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ για τα αδικήματα που διαπιστώθηκαν κατά τη διάρκεια της εν λόγω επιθεώρησης και για άλλες παραβάσεις του Κώδικα χωροταξικού-πολεοδομικού σχεδιασμού.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Άρθρο 8

Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι δεν αμφισβητήθηκε ότι το εν λόγω ακίνητο ανήκε στην εταιρεία  Immofra. Εντούτοις, ο κ. Halabi εξήγησε στον ανακριτή ότι όλη η ιδιοκτησία της οικογένειάς του,  έχει καταχωρηθεί στο όνομα εταιρειών, όπως αυτή. Ως επιχειρηματίας που κατοικεί στο Λονδίνο, χρησιμοποιούσε  αυτό το ακίνητο ως δεύτερο σπίτι για διακοπές ή για την πραγματοποίηση επιχειρηματικών επαφών.

Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι οι εθνικές αρχές,  είχαν εξάλλου θεωρήσει τον προσφεύγοντα ως τον κάτοικο του ακινήτου, καταδικάζοντάς τον,  υπό την ιδιότητα αυτή στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας. Επιπλέον επισήμανε ότι η επιθεώρηση  είχε πραγματοποιηθεί σε χώρους που δεν ήταν χωρισμένοι από το ακίνητο γνωστό ως το “Château des Bois Murés”, το οποίο αποτελούνταν από ένα εξωτερικό κτίριο, στο οποίο, ενώ σε κάποια δωμάτια οι οικοδομικές εργασίες ήταν σε εξέλιξη, σε κάποια άλλα, είχαν ήδη ολοκληρωθεί. Με την πρόσβαση  σε αυτά τα επιπλωμένα δωμάτια, οι ελεγκτές δόμησης είχαν εισέλθει σε ένα φυσικά καθορισμένο χώρο όπου ασκείτο η προσωπική και οικογενειακή ζωή του προσφεύγοντα.  Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο έκρινε ότι το παραπάνω περιουσιακό στοιχείο που αποτελεί  το αντικείμενο της επίμαχης επιθεώρησης,  έπρεπε να θεωρηθεί ως «κατοικία» του προσφεύγοντος σύμφωνα με το άρθρο 8 της Σύμβασης.

Το Δικαστήριο επεσήμανε ότι το άρθρο L. 461-1 του Κώδικα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού  επέτρεπε στους ελεγκτές δόμησης  να επιθεωρούν τα κτίρια που οικοδομούνται, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εξέλιξής των εργασιών δόμησης,  αλλά και μέχρι τρία χρόνια μετά την ολοκλήρωσή τους, προκειμένου να διενεργούν τους ελέγχους που έκριναν σκόπιμους και να ελέγχουν  όλα τα τεχνικά έγγραφα σχετικά με την δόμηση των κτιρίων. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το δικαίωμα της επίσκεψης και επιθεώρησης εγκαταστάσεων συνεπαγόταν λιγότερο σοβαρή παρέμβαση από την έρευνα, αλλά παρόλα αυτά έκρινε αναγκαίο  ότι ο προσφεύγων θα έπρεπε να είχε λάβει επαρκείς και αποτελεσματικές διασφαλίσεις κατά της κατάχρησης. Οι επιθεωρήσεις που προβλέπονται νομοθετικά θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν στην κατοικία ενός ατόμου ανά πάσα στιγμή και χωρίς την παρουσία ανώτερου αστυνομικού, χωρίς ρητή αναφορά σε σύμφωνη γνώμη του κατοίκου ή προηγούμενης έγκρισης από δικαστή. Η υποχρέωση λήψης της συγκατάθεσης του κατοίκου δεν προβλέπεται στο άρθρο L. 461-1. Το Δικαστήριο έκρινε περαιτέρω ότι η δυνατότητα για τον κάτοικο  να αντιταχθεί σε μια τέτοια επιθεώρηση  ήταν καθαρά θεωρητική, δεδομένου ότι η άρνηση αυτή καθεαυτή προβλέπεται ως ποινικό αδίκημα (άρθρο 480-12 του κώδικα χωροταξίας).

Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι, εν προκειμένω, οι υπάλληλοι που ήταν επιφορτισμένοι να ασχολούνται με θέματα χωροταξίας και σχεδιασμού, εισήλθαν στην κατοικία  του προσφεύγοντος κατά την διάρκεια της απουσίας του και χωρίς την άδειά του. Το Δικαστήριο είχε ήδη κρίνει ότι η έλλειψη προηγούμενης δικαστικής έγκρισης θα μπορούσε να αντισταθμιστεί μόνο από μια αποτελεσματική μεταγενέστερη δικαστική επανεξέταση της νομιμότητας και της αναγκαιότητας του εν λόγω μέτρου. Ωστόσο, η αίτηση  του κ  Halabi στο τμήμα ερευνών για να κηρυχθεί άκυρη η  έκθεση της 19ης Μαρτίου 2009, η οποία είχε συνταχθεί  χωρίς τη συγκατάθεσή του, στερήθηκε όλων των νόμιμων αποτελεσμάτων.

Συνεπώς, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, χωρίς την συναίνεση του κατοίκου ή χωρίς εντολή της δικαστικής αρχής, η επιθεώρηση σε κατοικία από υπεύθυνους ελεγκτές δεν μπορεί να θεωρηθεί ανάλογη με τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς.

Συνεπώς, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 της Σύμβασης.

Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Γαλλία οφείλει να καταβάλει στον προσφεύγοντα το ποσό των  16.000 ευρώ που καλύπτει τα έξοδα της διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου. (επιμέλεια echrcaselaw.com).