Η απαγόρευση στις μαίες να συμμετέχουν σε τοκετό στο σπίτι και ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής της μητέρας

ΑΠΟΦΑΣΗ

Pojatina κατά Κροατίας της 04.10.2018 (αρ. προσφ. 18568/12)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Τοκετός στο σπίτι. Αίτημα της μητέρας που ήθελε να γεννήσει στο σπίτι της και όχι σε μαιευτήριο να βοηθηθεί από αναγνωρισμένη μαία. Το Επιμελητήριο των μαιών της Κροατίας απάντησε ότι οι μαίες δεν βοηθούν σε κατ΄οίκον γέννες. Περιορισμός στις επιλογές της μητέρας για τον τοκετό της.  Η προσφεύγουσα προσέφυγε στο ΕΔΔΑ για παραβίαση της ιδιωτικής της ζωής. Το Στρασβούργο απεφάνθη ότι τα ζητήματα που σχετίζονται με τον τοκετό συνδέονται θεμελιωδώς με την ιδιωτική ζωή της γυναίκας και τίθενται υπό την προστασία του άρθρου 8. Όμως η άρνηση των κροατικών αρχών για βοήθειας μαίας στηρίζεται στο νόμο και ήταν προβλέψιμη από την μητέρα, εξυπηρετούσε δε την προστασία της υγείας. Κατά το ΕΔΔΑ η παρέμβαση στο δικαίωμα της μητέρας στο σεβασμό της ιδιωτικής της ζωής δεν ήταν δυσανάλογη και απέρριψε την προσφυγή της.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 8

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Η προσφεύγουσα Ivana Pojatina, είναι υπήκοος της Κροατίας που γεννήθηκε το 1976 και ζει στο Ζάγκρεμπ.

Η υπόθεση αφορά την καταγγελία της σχετικά με τη νομοθεσία της Κροατίας αναφορικά με τον τοκετό στο σπίτι.

Τον Φεβρουάριο του 2012 η κ. Pojatina γέννησε στο σπίτι το τέταρτο τέκνο της, με τη βοήθεια μαίας την οποία έφερε από το εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της είχε αποστείλει ερώτημα στο Κροατικό Επιμελητήριο Μαιών κατά πόσο  μπορούσε να λάβει επαγγελματική βοήθεια σε περίπτωση που γεννούσε στο σπίτι. Ωστόσο, το Επιμελητήριο της απάντησε ότι σύμφωνα με το κροατικό δίκαιο, οι επαγγελματίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των μαιών, δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν με τέτοιες γεννήσεις. Το Επιμελητήριο αναφέρθηκε ειδικότερα σε δήλωση του υπουργείου Υγείας που καταδείκνυε ότι δεν υπήρχε σύστημα παροχής βοήθειας για γεννήσεις στο σπίτι στην Κροατία.

Βασιζόμενη στο άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) και στο άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής), η κα Pojatina διαμαρτύρεται για το γεγονός ότι ο κροατικός νόμος αποτρέπει τους επαγγελματίες υγείας να συνδράμουν και να συμμετέχουν σε γεννήσεις στο σπίτι. Ισχυρίζεται ειδικότερα ότι, μολονότι ο νόμος επιτρέπει τη γέννηση στο σπίτι, γυναίκες όπως η ίδια δεν μπορούν να προβούν στην εν λόγω επιλογή στην πράξη επειδή δεν είναι σε θέση να λάβουν επαγγελματική ιατρική βοήθεια. Ισχυρίζεται επίσης ότι, επειδή επέλεξε να γεννήσει στο σπίτι, δεν είχε πρόσβαση σε μεταγεννητική φροντίδα και ότι ήταν δύσκολο να εγγράψει το παιδί της στο μητρώο και να λάβει πιστοποιητικό γεννήσεως.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ….

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η κροατική νομοθεσία είχε σοβαρό αντίκτυπο στην ελευθερία επιλογής της προσφεύγουσας κατά τη διάρκεια του τοκετού της. Έτσι  είτε έπρεπε να γεννήσει σε μαιευτική κλινική είτε, αν ήθελε να γεννήσει στο σπίτι, έπρεπε αυτό να γίνει χωρίς τη βοήθεια μαίας και συνεπώς με κίνδυνο της ζωή της και του μωρού της. Τελικά γέννησε στο σπίτι με τη βοήθεια μαίας την οποία έφερε από το εξωτερικό.

Τα ζητήματα που σχετίζονται με τον τοκετό, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής του τόπου γέννησης, συνδέονται θεμελιωδώς με την ιδιωτική ζωή της γυναίκας και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αυτής της έννοιας για τους σκοπούς του άρθρου 8.

Η γέννηση στο σπίτι δεν απαγορεύεται, ως τέτοια, από το κροατικό νομικό σύστημα. Δεν υπήρχαν διατάξεις βάσει του εσωτερικού δικαίου που να ποινικοποιούν την επιλογή των γυναικών να γεννήσουν με αυτόν τον τρόπο και κανείς δεν είχε τιμωρηθεί ποτέ για μια τέτοια ενέργεια. Επιπλέον, κανένας επαγγελματίας υγείας, συμπεριλαμβανομένης της αλλοδαπής μαίας που βοήθησε την προσφεύγουσα δεν είχε διωχθεί ποτέ σε ποινική υπόθεση ούτε είχαν επιβληθεί κυρώσεις για την παροχή βοήθειας κατά τη διάρκεια γέννας στο σπίτι. Το Δικαστήριο δέχθηκε ότι μπορεί να υπήρχε κάποια αμφιβολία ως προς το εάν είχε συσταθεί ένα σύστημα για τις γεννήσεις και κατ’ οίκον βοήθεια και κάλεσε τις αρχές να ενοποιήσουν τη σχετική νομοθεσία, ώστε το θέμα να ρυθμίζεται ρητά και σαφώς. Εντούτοις, η προσφεύγουσα είχε σαφώς ενημερωθεί από τις αρχές, ενώ εξακολουθούσε να είναι έγκυος, ότι η εσωτερική νομοθεσία δεν επέτρεπε στους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των μαιών, να βοηθούν σε προγραμματισμένες γεννήσεις στο σπίτι. Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο δέχθηκε ότι η επίμαχη παρέμβαση ήταν προβλέψιμη για την προσφεύγουσα και σύμφωνα με το νόμο.

Η παρέμβαση εξυπηρετούσε τον θεμιτό σκοπό της προστασίας της υγείας και των δικαιωμάτων των άλλων. Το ερώτημα ήταν αν η παρέμβαση ήταν απαραίτητη σε μια δημοκρατική κοινωνία.

Οι κίνδυνοι για τις μητέρες και τα νεογέννητα ήταν υψηλότεροι στην περίπτωση γεννήσεων στο σπίτι από ό, τι στην περίπτωση γεννήσεων σε νοσοκομεία τα οποία ήταν πλήρως στελεχωμένα και εξοπλισμένα επαρκώς από τεχνική και υλική άποψη.

Ακόμη και αν μια εγκυμοσύνη είχε προχωρήσει χωρίς επιπλοκές και κατά συνέπεια θα μπορούσε να θεωρηθεί ως «χαμηλού κινδύνου» εγκυμοσύνη, θα μπορούσαν να προκύψουν απροσδόκητες δυσκολίες κατά τη διάρκεια του τοκετού, οι οποίες θα απαιτούσαν άμεση ιατρική παρέμβαση από ειδικούς, όπως μια καισαρική τομή ή ειδική νεογνική βοήθεια. Ενώ ήταν στη διακριτική ευχέρεια κράτους να επιτρέψει προγραμματισμένες γεννήσεις στο σπίτι, δεν ήταν απαίτηση της σύμβασης. Εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των νομικών συστημάτων των συμβαλλομένων κρατών επί του θέματος.

Τα τελευταία χρόνια έχουν ληφθεί διάφορες πρωτοβουλίες για να διασφαλιστεί η τήρηση των επιθυμιών των μητέρων κατά τη διάρκεια του τοκετού. Ωστόσο, οι ανησυχίες της προσφεύγουσας δεν μπορούν να αγνοηθούν κατά την εκτίμηση του κατά πόσον οι αρχές είχαν επιτύχει δίκαιη ισορροπία μεταξύ των ανταγωνιστών συμφερόντων.

Σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, υπάρχει υποχρέωση των γυναικών που γεννούν στο σπίτι να υποβάλλουν ιατρικά έγγραφα για να αποδείξουν ότι οι ίδιες έφεραν στον κόσμο το παιδί. Μια τέτοια απαίτηση ήταν κατανοητή και σαφώς αποσκοπούσε στην αποφυγή πιθανών καταχρήσεων σε καταστάσεις όπου δεν υπήρχαν επίσημες πληροφορίες σχετικά με τη γέννηση ενός παιδιού ή των βιολογικών γονέων του. Η καταγγελία της προσφεύγουσας ότι δεν χορηγήθηκε στην ίδια και στο παιδί της μεταγεννητική περίθαλψη ήταν αβάσιμη και, εν πάση περιπτώσει, δεν αμφισβητήθηκε ότι τελικά έλαβε ιατρική περίθαλψη μετά τον τοκετό. Ενώ η προσφεύγουσα είχε καταγγείλει ότι οι γυναίκες που γεννούσαν στο σπίτι αντιμετώπιζαν δυσκολίες κατά την εγγραφή των τέκνων τους στα κρατικά μητρώα, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το παιδί της γεννήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2012 και ότι κατάφερε να καταχωρήσει τη γέννηση στις 23 Φεβρουαρίου 2012.

Η παρέμβαση στο δικαίωμα της προσφεύγουσας σε σεβασμό της ιδιωτικής της ζωής δεν ήταν δυσανάλογη.

Λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων αυτών, το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8.

Μειοψηφούσες απόψεις

Ο δικαστής Koskelo εξέφρασε κοινή γνώμη, ενώ ο δικαστής Wojtyczek εξέφρασε αντίθετη γνώμη. Οι γνώμες αυτές επισυνάπτονται στην απόφαση(επιμέλεια echrcaselaw.com). 


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες