Η ανεκτέλεστη ποινή και το δικαίωμα προστασίας στη ζωή
ΑΠΟΦΑΣΗ:
Kitanovska Stanojkovic κλπ. κατά «Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» της 13.10.2016 (αριθμ. προσφ. 2319/14)
βλ. εδώ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ :
Με καθυστέρηση εκτελέστηκε ποινή που επέβαλε δικαστήριο της ΠΓΔΜ σε δράστη ληστείας , ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την πράξη του εξακολουθούσε να ζει στην ίδια γειτονιά με τα θύματά του. Το Στρασβούργο έκρινε ότι η υποχρέωση του Κράτους για εκτέλεση των καταδικαστικών αποφάσεων είναι άμεσα συνδεδεμένη με την προστασία του δικαιώματος της ζωής (άρθρο 2 ) των πολιτών .
ΣΧΟΛΙΟ-ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ:
Τα κράτη πρέπει να εκτελούν τις ποινές άμεσα, διαφορετικά το θύμα έχει δικαίωμα προσφυγής στο Στρασβούργο για παραβίαση του δικαιώματός του στη ζωή.
ΔΙΑΤΑΞΗ:
Άρθρο 2 (προστασία του δικαιώματος της ζωής) της ΕΣΔΑ.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ:
Οι προσφεύγουσες Kitanovska Stanojkovik, και οι κόρες της, Svetlana Audigier και Olivera Menart, είναι υπήκοοι της ΠΓΔΜ και ζουν στη Γαλλία.
Η κα Kitanovska Stanojkovik τραυματίστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια μιας ληστείας στο σπίτι της, στις 25.10.2011 και πέρασε 10 ημέρες στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Ο σύζυγός της, τραυματίστηκε στο ίδιο περιστατικό, και αργότερα υπέκυψε στα τραύματά του. Οι δράστες στη συνέχεια καταδικάστηκαν τον Ιούνιο του 2012 για διακεκριμένη ληστεία και καταδικάστηκαν σε κάθειρξη 6 και 5 ετών, αντίστοιχα. Το δικαστήριο, έκρινε ότι η φυλάκισή τους ήταν απαραίτητη για το λόγο ότι οι δράστες έθεταν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια. Η απόφαση αυτή κατέστη αμετάκλητη.
Ωστόσο, ένας από τους δράστες, που δεν του είχε επιβληθεί προσωρινή κράτηση συνέχιζε να ζει στη γειτονιά των προσφευγόντων για μια περίοδο 18 μηνών πριν εκτίσει την ποινή του και δεν είχε συλληφθεί. Τελικά συνελήφθη και φυλακίστηκε τον Ιούλιο του 2014.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η έννοια μιας αποτελεσματικής έρευνας βάσει του άρθρου 2 μπορεί επίσης να ερμηνευθεί και ως επιβολή καθήκοντος στο κράτος να εκτελέσει τις καταδικαστικές αποφάσεις του χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση. Πράγματι, η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε στο πλαίσιο του δικαιώματος της ζωής, πρέπει να θεωρηθεί ως αναπόσπαστο μέρος της διαδικαστικής υποχρέωσης του κράτους σύμφωνα με το άρθρο 2.
Στην περίπτωση των προσφευγόντων είχαν υπάρξει ουσιαστικά καθυστερήσεις στην εκτέλεση της ποινής κάθειρξης ενός εκ των δραστών που οφείλεται στην έλλειψη συντονισμού των αρμοδίων κρατικών αρχών και δεν λήφθηκε κανένα μέτρο ώστε να εκτελεστεί η επιβληθείσα ποινή.
Ο δράστης που επιτέθηκε στους προσφεύγοντες, άρχισε να εκτίει την ποινή του, 18 μήνες μετά την τελεσίδικη καταδίκη του. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η καθυστέρηση 18 μηνών, η οποία οφείλεται αποκλειστικά στις αρμόδιες αρχές, δεν ήταν λογική και νόμιμη. Το κρατικό σύστημα επιβολής ποινών φυλάκισης, εν προκειμένω, δεν ήταν αποτελεσματικό.
Εν κατακλείδι, οι διαδικαστικές προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 2 είχαν υπονομευθεί εξαιτίας των αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στην εκτέλεσης της επιβληθείσας ποινής, ανεξάρτητα από το αν ο δράστης μετά την καταδίκη του, δεν έδειξε καμία εχθρική συμπεριφορά προς τους προσφεύγοντες. Ως εκ τούτου, υπήρξε διαδικαστική παραβίαση του άρθρου 2 της ΕΣΔΑ.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας όφειλε να καταβάλει στους προσφεύγοντες 5.000 (ευρώ) για ηθική τους βλάβη και 2.420 ευρώ για δικαστικά έξοδα και δαπάνες(επιμέλεια echrcaselaw.com).