Παράνομη κράτηση χωρίς ενημέρωση και απέλαση αιτούντων άσυλο
ΑΠΟΦΑΣΗ
Amerkhanov κατά Τουρκίας 5.6.2018 (αρ. 16026/12)
Batyrkhairov κατά Τουρκίας 5.6.2018 (αρ. 69929/12)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κράτηση αιτούντων άσυλο χωρίς ενημέρωση για τους ακριβείς λόγους. Ακατάλληλες συνθήκες κράτησης. Παράνομη απέλαση χωρίς αξιολόγηση αιτήματος ασύλου και κίνδυνος για βασανιστήρια. Παραβίαση του άρθρου 3 (απαγόρευση απάνθρωπης μεταχείρισης) λόγω συνθηκών κράτησης και του άρθρου 5 § 1, 2, 4 και 5 (δικαίωμα στην ελευθερία και ασφάλεια). Παραβιάστηκε το άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής) σε συνδυασμό με το άρθρο 3 λόγω απουσίας ένδικων μέσων για διαμαρτυρία σχετικά με τις συνθήκες .
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 3
Άρθρο 5 § 1
Άρθρο 5 § 2
Άρθρο 5 § 4
Άρθρο 5 § 5
Άρθρο 13
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Οι υποθέσεις αφορούσαν κυρίως την απέλαση δύο αιτούντων άσυλο στο Καζακστάν.
Ο προσφεύγων στην πρώτη περίπτωση, Samat Amerkhanov, είναι υπήκοος του Καζακστάν γεννημένος το 1989 και σήμερα κρατείται στο Atyrau στο Καζακστάν. Έφτασε στην Τουρκία τον Μάιο του 2011. Πολύ άμεσα κρατήθηκε προσωρινά με σκοπό την απέλασή του επειδή χαρακτηρίστηκε απειλή για την εθνική ασφάλεια. Μεταφέρθηκε στο κέντρο απέλασης αλλοδαπών στο Kumkapı τον Ιούνιο του 2011. Βρισκόμενος εκεί, ζήτησε άσυλο και απελευθερώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2011 εν αναμονή του αποτελέσματος της αίτησής του.
Ωστόσο, το αίτημα ασύλου του απορρίφθηκε τον Μάρτιο του 2012 και απελάθηκε στο Καζακστάν. Μετά την απέλασή του προσέφυγε ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων σχετικά με την αμφισβήτηση της απόρριψης της αίτησης ασύλου και την απόφαση απέλασης, χωρίς επιτυχία.
Ο προσφεύγων στη δεύτερη περίπτωση, ο Arman Batyrkhairov, υπήκοος του Καζακστάν γεννημένος το 1980 και κρατείται επίσης στο Atyrau. Έφθασε στην Τουρκία τον Ιούνιο του 2011. Οι αρχές του Καζακστάν ζήτησαν στη συνέχεια την έκδοσή του αναφορικά με κατηγορίες σχετικά με την τρομοκρατία και συνελήφθη τον Ιανουάριο του 2012 ενώ προσπαθούσε να διαφύγει από τη χώρα. Ένα μήνα αργότερα τα εθνικά δικαστήρια απέρριψαν το αίτημα έκδοσης και διέταξαν την αποφυλάκισή του. Ωστόσο, μεταφέρθηκε αμέσως στο Κέντρο Απέλασης Αλλοδαπών στο Kumkapı, όπου και κρατούνταν μέχρι την απέλασή του τον Μάρτιο του 2012. Αυτός εν τω μεταξύ, ζήτησε άσυλο, αλλά τα δικαστήρια απέρριψαν τον ισχυρισμό του καθώς και την ένστασή του στην εν λόγω απόφαση.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ασύλου / απέλασης, οι δύο προσφεύγοντες ισχυρίστηκαν ενώπιον των εγχώριων αρχών ότι φοβούνται μην υποστούν κακομεταχείριση ή ακόμη και τον θάνατο εάν απελαύνονταν πίσω στο Καζακστάν.
Οι προσφεύγοντες υπέβαλαν ορισμένες καταγγελίες βάσει του άρθρου 3 (απαγόρευση των βασανιστηρίων και απάνθρωπης μεταχείρισης) και το άρθρο 5 §§ 1, 2, 4 και 5 (δικαίωμα στην ελευθερία και ασφάλεια) την απέλασή τους στο Καζακστάν και την κράτηση στο Κέντρο Απέλασης Αλλοδαπών του Kumkapı.
Συγκεκριμένα, ισχυρίστηκαν ότι είχαν απελαθεί παράνομα χωρίς αξιολόγηση των αιτημάτων ασύλου, παρά την ύπαρξη κινδύνου να υποστούν βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης.
Όσον αφορά την κράτησή τους, ισχυρίστηκαν ότι ήταν παράνομη, ότι δεν είχαν ενημερωθεί για τους λόγους και δεν θα μπορούσε να εξεταστεί και να αξιολογηθεί εκ νέου η κράτηση από δικαστήριο ή να ζητήσουν αποζημίωση στο πλαίσιο του εσωτερικού δικαίου. Επίσης, διαμαρτυρήθηκαν ότι κρατούνταν σε άσχημες συνθήκες, λόγω του υπερπληθυσμού και της έλλειψης υπαίθριων δραστηριοτήτων.
Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής), ισχυρίστηκαν ότι δεν είχαν πρόσβαση σε αποτελεσματικά ένδικα μέσα ώστε να διαμαρτυρηθούν για τις καταγγελίες τους.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
α) Στην περίπτωση του Amerkhanov
Παραβίαση του άρθρου 3, λόγω της απέλασης του κ. Amerkhanov στο Καζακστάν στις 19 Μαρτίου 2012
Παραβίαση του άρθρου 5 § 1
Παραβίαση του άρθρου 5 § 2
Παραβίαση του Άρθρου 5 §§ 4 και 5
Παραβίαση του άρθρου 3, λόγω των συνθηκών κράτησης του κ. Amerkhanov στο Κέντρο Απέλασης στο Kumkapı
Παραβίαση του άρθρου 13 σε συνδυασμό με το άρθρο 3, λόγω της απουσίας αποτελεσματικών ένδικων μέσων για να διαμαρτυρηθούν σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στο Κέντρο στο Kumkapı
Δίκαιη ικανοποίηση: 6.500 ευρώ (για ηθική βλάβη) και 3.370 ευρώ (για έξοδα και δαπάνες)
β) Στην περίπτωση του Batyrkhairov:
Παραβίαση του άρθρου 3, λόγω της απέλασης του κ. Batyrkhairov στο Καζακστάν στις 12 Μαρτίου 2012
Παραβίαση του άρθρου 5 § 1
Παραβίαση του Άρθρου 5 §§ 4 και 5
Παραβίαση του άρθρου 3 , λόγω των συνθηκών κράτησης του αιτούντος στο Kumkapı
Παραβίαση του άρθρου 13 σε συνδυασμό με το άρθρο 3, λόγω της απουσίας αποτελεσματικών ένδικων μέσων για να διαμαρτυρηθούν σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στο Κέντρο Αλλοδαπών του Kumkapı.
Δίκαιη ικανοποίηση: 6.500 ευρώ (για ηθική βλάβη) και 3.345 ευρώ (για έξοδα και δαπάνες) (επιμέλεια echrcaselaw.com).
