Η ποινική καταδίκη Προέδρου Οργανισμού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας για δηλώσεις που έγιναν στην τηλεόραση, παραβίασε την ελευθερία έκφρασής του.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Selahattin Demirtaş κατά Τουρκίας της 09-07-2019 (αριθ. 3) (αριθ. 8732/11)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ποινική καταδίκη του Προέδρου του Οργανισμού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, για δηλώσεις που έγιναν σε τηλεοπτική εκπομπή. Οι δηλώσεις του προέτρεψαν ουσιαστικά τις αρχές και το κοινό να εξετάσουν το πιθανό ρόλο του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, φυλακισμένου ηγέτη του PKK (Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν), στην εξεύρεση ειρηνικής λύσης στο κουρδικό πρόβλημα και ζητούσε την βελτίωση των συνθηκών κράτησής του. Μετά από λεπτομερή εξέταση των δηλώσεων, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, στο σύνολό τους, δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ότι ανέρχονταν σε υποκίνηση για βία, ένοπλη αντίσταση ή εξέγερση, ούτε αποτελούν ρητορική μίσους. Το Στρασβούργο έκρινε ότι η ποινική δίωξη που ασκήθηκε εναντίον του προσφεύγοντος με την κατηγορία της διάδοσης της προπαγάνδας υπέρ μιας τρομοκρατικής οργάνωσης δεν είχε αντιμετωπίσει μια πιεστική κοινωνική ανάγκη, δεν ήταν ανάλογη προς τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς και συνεπώς δεν υπήρξε αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία. Παραβίαση του άρθρου 10 (ελευθερία έκφρασης) της ΕΣΔΑ.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 10
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων, ο Selahattin Demirtaş, είναι Τούρκος υπήκοος, ο οποίος γεννήθηκε το 1973 και ζούσε στο Diyarbakır κατά την υποβολή της προσφυγής. Η υπόθεση αφορά την ποινική καταδίκη του για δηλώσεις που έκανε κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εκπομπής.
Στις 20 Δεκεμβρίου 2005, ο εισαγγελέας του Diyarbakır άσκησε ποινική δίωξη στον κ. Demirtaş για διάδοση προπαγάνδας υπέρ μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, μετά από σχόλια που έκανε τηλεφωνικώς κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού προγράμματος, υπό την ιδιότητά του ως Προέδρου του Οργανισμού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Πλατφόρμας του Diyarbakır .
Στις 28 Σεπτεμβρίου 2010, το 5ο Συνδικαλιστικό Δικαστήριο του Diyarbakır έκρινε τον κ. Demirtaş ένοχο και τον καταδίκασε σε φυλάκιση 10 μηνών, πριν αποφασίσει να αναστείλει την έκδοση της απόφασης για πέντε χρόνια σύμφωνα με το άρθρο 231 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Το Ποινικό Δικαστήριο διαπίστωσε ότι τα σχόλια δεν καλύπτονται από το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης που προστατεύεται από τη Σύμβαση, αποτελούσαν προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατικής οργάνωσης PKK / Kongra-Gel και ότι υπεράσπισε δημοσίως τον φυλακισμένο ηγέτη του, Öcalan, και τα μέλη του. Το Ποινικό Δικαστήριο απέρριψε την ένσταση του κ. Demirtaş κατά της απόφασής του να αναστείλει την έκδοση της απόφασης.
Στις 29 Ιουλίου 2013, το 5ο Ποινικό Δικαστήριο του Diyarbakır, λαμβάνοντας υπόψη την έναρξη ισχύος του νόμου αριθ. 6352, αποφάσισε να ακυρώσει την απόφασή του της 28ης Σεπτεμβρίου 2010 και να αναστείλει τη διαδικασία κατά του προσφεύγοντος για τρία έτη.
Επικαλούμενος τα άρθρα 9 (δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης) και 10 (ελευθερία έκφρασης), ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι η ποινική δίκη εναντίον του παραβίασε τα δικαιώματά του βάσει των διατάξεων της Σύμβασης.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 10
Υπό τις ιδιαιτερότητες της υπό κρίση υποθέσεως, το Δικαστήριο έκρινε ότι η ποινική δίκη στην εν λόγω υπόθεση καθώς και οι αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο αυτό για την αναστολή της εκδόσεως της αποφάσεως και την αναστολή των διαδικασιών είχαν ως αποτέλεσμα, λόγω του ενδεχόμενου ανασταλτικού τους αποτελέσματος, παρεμβολή στην άσκηση του δικαιώματος του κ. Demirtaş στην ελευθερία της έκφρασης.
Στη συνέχεια, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι η επέμβαση είχε προβλεφθεί από το άρθρο 7 (2) του νόμου αριθ. 3713. Έχει επιδιώξει θεμιτούς στόχους, δηλαδή την προστασία της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας ασφάλειας και την προστασία της ασφάλειας, την πρόληψη των διαταραχών και του εγκλήματος.
Το Δικαστήριο επανέλαβε ότι το άρθρο 10 παρ. 2 της Σύμβασης δεν περιλάμβανε επαρκή περιορισμούς στον πολιτικό λόγο ή σε συζητήσεις επί θεμάτων δημόσιου συμφέροντος. Όπου οι απόψεις δεν υποκινούσαν σε πράξεις βίας τα συμβαλλόμενα κράτη δεν μπορούσαν να περιορίσουν το δικαίωμα του κοινού να ενημερώνεται σχετικά, ακόμη και σε σχέση με τους στόχους του άρθρου 10 § 2, δηλαδή την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας ή της εθνικής ασφάλειας ή την πρόληψη της διαταραχής ή το έγκλημα.
Εν προκειμένω, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι ο κ. Demirtaş γνωστοποιούσε τις ιδέες και τις απόψεις του σε ένα ζήτημα αδιαμφισβήτητου δημόσιου ενδιαφέροντος σε μια δημοκρατική κοινωνία, και συγκεκριμένα στον πιθανό ρόλο του φυλακισμένου ηγέτη του PKK – ο οποίος, σύμφωνα με τον κ. Demirtaş, θεωρήθηκε από τους Κούρδους ως ηγέτης τους- στην εξεύρεση ειρηνικής λύσης στο κουρδικό πρόβλημα και στην ανάγκη να του παράσχει τα μέσα για την εκτέλεση αυτού του ρόλου βελτιώνοντας τις συνθήκες της κράτησής του.
Μετά από λεπτομερή εξέταση των δηλώσεων του κ. Demirtaş, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, στο σύνολό τους, δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ως προτροπή για άσκηση βίας, ένοπλης αντίστασης ή εξέγερσης, ούτε αποτελούν ρητορική μίσους. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο έκρινε ότι η ποινική διαδικασία που κινήθηκε κατά του προσφεύγοντος για τη κατηγορία για της διάδοσης της προπαγάνδας υπέρ μιας τρομοκρατικής οργάνωσης δεν εκ πληρούσε κοινωνική ανάγκη, δεν ήταν ανάλογη προς τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς και κατά συνέπεια δεν ήταν αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία. Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 10.
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκία πρέπει να καταβάλει στον προσφεύγοντα 2.500 ευρώ για ηθική βλάβη και 1.000 ευρώ για έξοδα και δαπάνες(επιμέλεια echrcaselaw.com).
