Το τεκμήριο της αθωότητας και η δίκαιη δίκη μέσα από τα φώτα της δημοσιότητας

ΑΠΟΦΑΣΗ

Paulikas κατά Λιθουανίας της 24-1-2017 (αριθμ. προσφ. 57435/09)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Δίκαιη δίκη και τεκμήριο αθωότητας. Εκτενής κάλυψη γεγονότος από τα ΜΜΕ προ της εκδίκασης της υπόθεσης. Ο προσφεύγων  ήταν αξιωματικός της τροχαίας και  με το αυτοκίνητο που οδηγούσε έγινε υπαίτιος τροχαίου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 3 δεκάχρονα παιδιά. Η υπόθεση έλαβε μεγάλες διαστάσεις και στα ΜΜΕ που έκαναν λόγο για  αστυνομικούς που οδηγούν υπό την επήρεια μέθης. O  προσφεύγων παραπονέθηκε για παραβίαση του άρθρου 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη) και του άρθρου 6 § 2 (τεκμήριο αθωότητας)

Το Στρασβούργο έκρινε ότι η εκτεταμένη κάλυψη από τα ΜΜΕ των γεγονότων και των δημόσιων δηλώσεων από κρατικούς αξιωματούχους ήταν δικαιολογημένη υπό τις εν λόγω περιστάσεις, και ότι δεν παραβιάσθηκε το δικαίωμα του προσφεύγοντος σε δίκαιη δίκη, ούτε το τεκμήριο της αθωότητάς του.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 6 παρ. 1

Άρθρο 6 παρ. 2

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων, Saulius Paulikas, είναι Λιθουανός υπήκοος, ο οποίος γεννήθηκε το 1980 και ζει στην Skuodas (Λιθουανία). Κατά τον κρίσιμο χρόνο εργάστηκε ως αξιωματικός της τροχαίας.

Το απόγευμα της 7ης Νοεμβρίου 2007, 3 δεκάχρονα παιδιά σκοτώθηκαν αφού χτυπήθηκαν από αυτοκίνητο στο χωριό Aleksandrija στην περιοχή Skuodas. Το επόμενο πρωί, ο κ. Paulikas παραδόθηκε στην αστυνομία και ομολόγησε ότι ο ίδιος οδηγούσε το αυτοκίνητο.

Το ατύχημα προσέλκυσε σημαντική δημοσιότητα και κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, τα οποίο συνέδεσαν το ατύχημα με το φαινόμενο κάποιων μεθυσμένων αστυνομικών οι οποίοι προκαλούσαν με την συμπεριφορά τους τροχαία ατυχήματα. Ο Γενικός Επικεφαλής της Αστυνομίας, ο Υπουργός Εσωτερικών και αρκετοί πολιτικοί προέβησαν σε δηλώσεις σχετικά με το ατύχημα και με το ευρύτερο ζήτημα. Στις 12 Νοεμβρίου 2007 ο Γενικός Επικεφαλής της Αστυνομίας και ο Υπουργός Εσωτερικών παραιτήθηκαν. Την ίδια μέρα, μετά την αποδοχή παραιτήσεις τους, ο πρόεδρος της Λιθουανίας εξέδωσε επίσημη δήλωση, αναφερόμενος στα γεγονότα άμεσα, και συνδέοντάς τα με ορισμένα ευρύτερα προβλήματα στην αστυνομική δύναμη.

Ο προσφεύγων κατηγορήθηκε για παράβαση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας, ενώ ευρίσκετο υπό την επήρεια αλκοόλ, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο τρίτων προσώπων, καθώς και με τη μη παροχή βοήθειας σε άτομα βρισκόμενα σε  κίνδυνο. Παραδέχτηκε ότι οδηγούσε το αυτοκίνητο, αλλά αρνήθηκε ότι ήταν μεθυσμένος ή ότι είχε υπερβεί το όριο ταχύτητας, υποστηρίζοντας ότι το ατύχημα προκλήθηκε από τις καιρικές συνθήκες και τις απερίσκεπτες ενέργειες ορισμένων από τα παιδιά. Η σημαντική κάλυψη των μέσων ενημέρωσης συνεχίστηκε καθ’ όλη την διαδικασία, με τη δημοσίευση ορισμένων άρθρων, οι οποίοι αναφέρονταν στον κ. Paulikas ως «δολοφόνο των παιδιών» και οι μαρτύρων που κατέθεταν ως υπεράσπιση χαρακτηρίστηκαν ως «υπερασπιστές του δολοφόνου των παιδιών».

Το Επαρχιακό Δικαστήριο Klaipėda  έκρινε ένοχο τον προσφεύγοντα και για τι δύο κατηγορίες, θεωρώντας ότι ο ίδιος βρίσκονταν υπό την επήρεια αλκοόλ, ότι οδηγούσε υπερβαίνοντας το διπλάσιο όριο ταχύτητας, και ότι ο ίδιος είχε εγκαταλείψει την σκηνή  του ατυχήματος. Καταδικάστηκε σε κάθειρξη 10 ετών, και του επιβλήθηκε να καταβάλει συνολικά 3.000.000 Litai ως αποζημίωση στις οικογένειες των 3 παιδιών.

Ο κ. Paulikas άσκησε έφεση κατά της πρωτόδικής απόφασης, υποστηρίζοντας ότι η δίκη του ήταν άδικη λόγω των δημόσιων δηλώσεων των κρατικών αξιωματούχων και εξαιτίας της εκστρατείας εναντίον του που διενέργησαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Κατήγγειλε επίσης ότι το αποδόθηκε αυστηρότερη ποινή, επειδή ήταν  αστυνομικός. Το Περιφερειακό Δικαστήριο Klaipėda απέρριψε την έφεσή του αναφορικά με την αρχή της άδικης δίκης, αλλά μείωσε την ποινή του σε 9 χρόνια κάθειρξης και καθόρισε το ύψος της αποζημίωσης στα 900.000 Litai. Ο κ. Paulikas άσκησε αναίρεση, αλλά το  Ανώτατο Δικαστήριο την απέρριψε στις 8 Μαΐου 2009.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη) και το άρθρο 6 § 2 (τεκμήριο αθωότητας)

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η εκτεταμένη κάλυψη από τα ΜΜΕ των γεγονότων και των δημόσιων δηλώσεις από κρατικούς αξιωματούχους ήταν δικαιολογημένη υπό τις εν λόγω περιστάσεις, και ότι δεν παραβιάζονταν το δικαίωμα του κ Paulikas σε δίκαιη δίκη.

Οι δημόσιες δηλώσεις κρατικών αξιωματούχων

Αν και τόσο ο Υπουργός Εσωτερικών και όσο και ο  Πρόεδρος της Λιθουανίας είχαν δηλώσει ότι ο κ. Paulikas είχε προκαλέσει το ατύχημα, αυτό είχε γίνει ήδη αποδεκτό από τον προσφεύγοντα  εκείνη την περίοδο. Αυτό που αρνούνταν ήταν η ποινική ευθύνη για το περιστατικό, το οποίο δεν είχε αντιμετωπιστεί από τους κρατικούς υπαλλήλους.

Η ατομική ποινική ευθύνη επίσης δεν συζητήθηκε από τον Γενικό Διευθυντή της  Αστυνομίας, η από τον εκπρόσωπο του Προέδρου, ή από μια σειρά πολιτικούς, οι οποίοι ανέφεραν  σχόλια εφημερίδων.

Επιπλέον, οι παραιτήσεις του Υπουργού Εσωτερικών και του Γενικού Διευθυντή της Αστυνομίας, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως δηλώσεις ενοχής του κ. Paulikas. Αναφορικά με τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας που εκδόθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2007, το Δικαστήριο έκρινε ότι ο Πρόεδρος έπρεπε να επιδείξει μεγαλύτερη προσοχή και ότι είχε κάποιες ανησυχίες σχετικά με την επιλογή των λέξεων που είχε χρησιμοποιήσει. Οι αναφορές στην ανάγκη να «εξεταστεί προσεκτικά» και «ιδιαίτερα αυστηρή  αξιολόγηση» των αδικημάτων που διαπράττονται από αστυνομικούς, και η κριτική της προηγούμενης  τάση της «των ήπιων τιμωριών»  θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως έκφραση γνώμης σχετικά με την ποινή που έπρεπε να επιβληθεί στον κ. Paulikas, υπονοώντας έτσι την ενοχή του. Ωστόσο, ο Πρόεδρος δεν είχε δηλώσει ότι ο κ. Paulikas ήταν ένοχος, και δεν προέβη σε δηλώσεις σχετικά με τις πτυχές της υπόθεσης, οι οποίες ήταν καθοριστικής σημασίας για τον καθορισμό μιας τέτοιας ενοχής (όπως αν είχε πιει ή έτρεχε με υπερβολική ταχύτητα). λαμβάνοντας υπ’ υπόψιν το ιστορικό διαφυγής ποινικής ευθύνης των αστυνομικών  για την πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων, καθώς και τη συνεχιζόμενη συζήτηση σχετικά με την πολιτική ευθύνη για τα προβλήματα με την αστυνομία, το Δικαστήριο έκανε ότι οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν είχαν προδικάσει την υπόθεση κατά του κ. Paulikas.

Τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης

Μερικές από τις λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν στις δημοσιεύσεις ήταν αιχμηρές και ξεκάθαρες (όπως ο χαρακτηρισμός του κ Paulikas ως  «ο δολοφόνος των παιδιών»). Αν και αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει την κοινή αντίληψη για την ενοχή του  η υπόθεση είχε εκδικαστεί με εμπεριστατωμένα αιτιολογημένες αποφάσεις και κρίσεις, με βάση  εκτεταμένες μαρτυρίες και τα στοιχεία του πραγματογνώμονα, από επαγγελματίες δικαστές οι οποίοι είχαν εκπαιδευτεί να αγνοούν παράνομα αποδεικτικά στοιχεία. Δεν υπήρξε καμία ένδειξη ότι οι δικαστές παρέλειψαν να αναλύσουν σωστά την υπόθεση, και ότι είχαν επηρεαστεί από τις δημοσιεύσεις του Τύπου.

Άρθρο 14 (απαγόρευση διακρίσεων) σε συνδυασμό με το άρθρο 6

Όσον αφορά την καταγγελία του κ Paulikas, ότι ελήφθη το αστυνομικό του αξίωμα υπόψη κατά την εκδίκαση της ποινής του, το Δικαστήριο σημείωσε ότι οι καταγγελίες για διακρίσεις είχαν επίδραση μόνο σε σχέση με δικαιώματα που προστατεύονται από άλλες ουσιαστικές διατάξεις της σύμβασης και, δεδομένου ότι το ζήτημα της καταδίκης βρίσκονταν εκτός του πεδίου εφαρμογής της Σύμβασης, αυτό το τμήμα της προσφυγής του κ Paulikas  κρίθηκε απαράδεκτο.

Αναφορικά με την καταγγελία, ότι λήφθηκε υπόψη η εργασία του κ. Paulikas κατά τον καθορισμό της ενοχής του, το Δικαστήριο σημείωσε ότι το εγχώριο δικαστήριο είχε λάβει υπόψη του την εργασία του κ Paulikas , αλλά όχι με διάθεση διάκρισης. Σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, το έγκλημα της παράληψης συνδρομής και βοήθειας ατόμου που απειλείται η ζωή του μπορεί να διαπραχθεί μόνο από άτομο το οποίο είχε την υποχρέωση να παρέχει τέτοια βοήθεια. Καθώς οι αστυνομικοί έχουν τέτοια υποχρέωση βάσει του εθνικού δικαίου, η αναφορά ότι ο προσφεύγων  ήταν ένας αξιωματικός της αστυνομίας ήταν λογικό για την συνέχιση της διαδικασίας, και δεν ήταν μεροληπτική. steroide anabolisant achat belgique


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες