Η στέρηση των κατηγορουμένων από το δικαίωμα της ακρόασης ισοδυναμεί με στέρηση βασικού δικαιώματος της ΕΣΔΑ
ΑΠΟΦΑΣΗ
Atutxa Mendiola κ.α. κατά Ισπανίας της 13-06-2017 (αρ. προσφ. 41427/14)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Δικαίωμα ακρόασης. Καταδίκη Προέδρου και Αντιπροέδρου του Κοινοβουλίου των Βάσκων από το Ανώτατο Δικαστήριο για παράλειψη συμμόρφωσης με μια απόφαση διάλυσης των κοινοβουλευτικών ομάδων στα διάφορα όργανα των αυτόνομων κοινοτήτων της Χώρας των Βάσκων και της Ναβάρας, χωρίς μάλιστα να τους δοθεί το δικαίωμα να ακουστούν και να διατυπώσουν τις απόψεις τους. Παραβίαση του δικαιώματος ακρόασης με συμβολική χρηματική ικανοποίηση 1 ευρώ.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα ακρόασης)
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Οι προσφεύγοντες είναι Ισπανοί υπήκοοι. Ο Juan Maria Atutxa Mendiola (γεννηθείς το 1941) είναι πρώην Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Αυτόνομης Κοινότητας της Χώρας των Βάσκων. Ο Gorka Knorr Borras (γεννημένος το 1950) και η Maria Concepción Bilbao Cuevas (γεννημένη το 1958) ήταν αντίστοιχα ο Αντιπρόεδρος και υπάλληλος του Κοινοβουλίου κατά τον χρόνο που ο κ. Atutxa Mendiola ήταν Πρόεδρος.
Η υπόθεση αφορούσε την καταδίκη τους από το Ανώτατο Δικαστήριο για παράλειψη συμμόρφωσης με μια απόφαση διάλυσης των κοινοβουλευτικών ομάδων στα διάφορα όργανα των αυτόνομων κοινοτήτων της Χώρας των Βάσκων και της Ναβάρας που φέρουν το όνομα Batasuna.
Η Ένωση Manos Limpias και ο εισαγγελέας υπέβαλαν μήνυση εναντίον των προσφευγόντων για το αδίκημα της μη συμμόρφωσης σε δικαστική απόφαση. Τον Νοέμβριο του 2005 και τον Δεκέμβριο του 2006, απαλλάχθηκαν δύο φορές από το Ανώτατο Δικαστήριο. Η Ένωση άσκησε αναίρεση. Σε μια Απόφαση της 8ης Απριλίου 2008, η οποία εκδόθηκε μετά από δημόσια ακρόαση στην οποία συμμετείχαν οι προσφεύγοντες, αλλά κατά τη διάρκεια της οποίας δεν εξετάστηκαν, το δικαστήριο έκρινε ότι οι προσφεύγοντες ήταν ένοχοι για το αδίκημα της μη συμμόρφωσης και τους καταδίκασε σε έκπτωση από το δημόσιο αξίωμα για μια περίοδο από 12 έως και 18 μηνών, μαζί με την καταβολή προστίμου και στα δικαστικά έξοδα. Με βάση τα ίδια γεγονότα, τα οποία θεωρήθηκαν από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, το Ανώτατο Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι προσφεύγοντες αρνήθηκαν εσκεμμένα και ανοιχτά να συμμορφωθούν με την απόφαση περί διάλυσης των εν λόγω κοινοβουλευτικών ομάδων.
Βασιζόμενοι ιδίως στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα ακρόασης), οι προσφεύγοντες ισχυρίστηκαν ότι καταδικάστηκαν χωρίς να έχουν εξεταστεί σε δημόσια ακρόαση. Υποστήριξαν ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν περιορίστηκε σε αμιγώς νομικά ζητήματα, αλλά προέβη σε ανασκόπηση των πραγματικών περιστατικών και επανεξέτασε αποδεικτικά στοιχεία όπως δηλώσεις μαρτύρων, τα οποία, κατά την άποψή τους, είχαν κρίσιμη σημασία για την εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 για έλλειψη ακρόασης από το Ανώτατο Δικαστήριο και επιδίκασε το συμβολικό ποσό του 1 ευρώ σε κάθε προσφεύγοντα για ηθική βλάβη και 600 ευρώ από κοινού για έξοδα.