Η ερήμην έκδοση διαζυγίου σε βάρος συζύγου που ήταν δήθεν αγνώστου διαμονής παραβιάζει το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Schmidt κατά Λετονίας της 27.04.2017 (αριθ. προσφ. 22493/05)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Πρόσβαση σε δικαστήριο. Αγωγή διαζυγίου. Ερήμην. Κοινοποίηση ως αγνώστου διαμονής. Παραβίαση δίκαιης δίκης. Η υπόθεση αφορά την καταγγελία της προσφεύγουσας σχετικά με πλημμέλειες της διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου. Βασιζόμενη στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκη και πρόσβαση στο δικαστήριο), ισχυρίστηκε ότι, μη έχοντας γνώση της διαδικασίας διαζυγίου, είχε στερηθεί του δικαιώματος συμμετοχής σε αυτή, λόγω κλητεύσεως της σε τόπο, όπου δεν κατοικούσε πια. Το Δικαστήριο του Στρασβούργου δικαίωσε τον ισχυρισμό αυτό, δεχόμενο παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 6 παρ. 1 ΕΣΔΑ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα, Heide Lydia Friedel Schmidt, είναι υπήκοος της Γερμανίας η οποία γεννήθηκε το 1938 και κατοικεί στο Αμβούργο (Γερμανία). Η υπόθεση αφορούσε την καταγγελία της σχετικά με τη δίκαιη δίκη σε διαδικασία διαζυγίου.
Παντρεύτηκε τον Α.S., υπήκοο Λετονίας, το 1970 και πριν χωρίσουν το 1999/2000, ζούσαν σε διαμερίσματα τόσο στο Αμβούργο όσο και στη Ρίγα. Το 2003, ο A.S. εκκίνησε τη διαδικασία διαζυγίου ενώπιον των Λετονικών δικαστηρίων. Η κα Schmidt, η οποία δεν κατοικούσε πλέον στη Λετονία, ενημερώθηκε για τις διαδικασίες μέσω κλήτευσης, η οποία στάλθηκε στο τελευταίο γνωστό τόπο διαμονής της, δηλαδή στο διαμέρισμά της στη Ρίγα, το οποίο συνήθιζε να μοιράζεται με τον άντρα της και στο οποία ζούσε ακόμα. Λόγω μη επικοινωνίας με την κα Schmidt και αφού τους ενημέρωσε ο A.S. ότι δε γνώριζε τη νέα κατοικία της συζύγου του, τα δικαστήρια διέταξαν δύο καταχωρήσεις στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ως αγνώστου διαμονής. Λόγω απουσίας της, τα δικαστήρια χορήγησαν το διαζύγιο το 2004. Ο A.S. απεβίωσε λίγο αργότερα, με αποτέλεσμα η προσφεύγουσα να πληροφορηθεί για το διαζύγιο μόνο όταν παρέστη στη κηδεία του στη Ρίγα της Λετονίας. Το αίτημά της για επανεξέταση της απόφασης διαζυγίου απορρίφθηκε το 2005. Το Ανώτατο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ενέργειες του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου ήταν συμβατές με τις απαιτήσεις της Πολιτικής Δικονομίας.
Βασιζόμενη στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκη και πρόσβαση στο δικαστήριο), η κα Schmidt ισχυρίστηκε ότι, μη έχοντας γνώση της διαδικασία διαζυγίου, είχε στερηθεί του δικαιώματος συμμετοχής σε αυτές καθώς και είχαν παραβιαστεί και άλλα διαδικαστικά της δικαιώματα. Αμφισβήτησε δε ιδιαίτερα τον ισχυρισμό του πρώην συζύγου της ότι δεν γνώριζε τη νέα της κατοικία.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το Στρασβούργο αποφάσισε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ σε βάρος της προσφεύγουσας και επιδίκασε το ποσό των 5.000 ευρώ για ηθική της βλάβη και 1.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα.