Η διείσδυση μυστικών αστυνομικών για την αποκάλυψη αδικημάτων και τα όρια της δίκαιης δίκης

ΑΠΟΦΑΣΗ

Mills κατά Ιρλανδίας της 2-11-2017 (αρ. προσφ. 50468/16)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Άδικη θεωρεί ότι είναι η καταδίκη του  για υπόθεση ναρκωτικών από τα εθνικά δικαστήρια ο προσφεύγων, ο οποίος αναζήτησε το δίκιο του  στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Βασιζόμενος στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης), ο προσφεύγων καταγγέλλει ότι η άρνηση των εγχώριων δικαστηρίων να αποκλείσουν τα αποδεικτικά στοιχεία  που  συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο μυστικής έρευνας των αστυνομικών παραβίαζε την αρχή της δίκαιης δίκης.  Η διαχωριστική γραμμή μεταξύ της νόμιμης διείσδυσης ενός μυστικού πράκτορα και της υποκίνησης ενός εγκλήματος ήταν πολύ πιθανό να παραβιαστεί αν δεν υπάρχει σαφής και προβλέψιμη διαδικασία έγκρισης τέτοιων πράξεων. Ωστόσο, το Δικαστήριο δεν θεώρησε ότι η έλλειψη τέτοιας τυπικής διαδικασίας σήμαινε ότι   η μυστική επιχείρηση στη συγκεκριμένη υπόθεση είχε πραγματοποιηθεί χωρίς εγγυήσεις. Από τις εκτιμήσεις του Δικαστηρίου προκύπτει ότι η προσφυγή ήταν προδήλως αβάσιμη και απορρίφθηκε σύμφωνα με το άρθρο 35 της Σύμβασης (κριτήρια παραδεκτού). Το δικαστήριο  κήρυξε την προσφυγή απαράδεκτη.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης) της ΕΣΔΑ.

Άρθρο 35 (κριτήρια παραδεκτού) της ΕΣΔΑ.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων, Robert Mills, είναι ιρλανδός υπήκοος, ο οποίος γεννήθηκε το 1990 και ζει στο Δουβλίνο. Η υπόθεση αφορά την καταγγελία του ότι η καταδίκη του για την πώληση ναρκωτικών ήταν άδικη καθώς βασίστηκε σε αποδεικτικά στοιχεία από την αστυνομία.

Τον Ιούνιο του 2013 ο κ. Mills συνελήφθη μετά τη διεξαγωγή επιχείρησης σχετικά με εξάρθρωση του κυκλώματος ναρκωτικών που πραγματοποιήθηκε στο Δουβλίνο για την εύρεση των ατόμων που ασχολούνται με την πώληση και την προμήθεια παράνομων ναρκωτικών. Η επιχείρηση ξεκίνησε στις 28 Μαρτίου 2013, όταν δύο αξιωματικοί της Εθνικής Μονάδας Ναρκωτικών, που δούλευαν με πολιτικά ρούχα υπό κάλυψη, προσέγγισαν τυχαία δύο νέους άνδρες και ρώτησαν αν υπήρχε «κανένα χόρτο εδώ γύρω». Ένας από τους νεαρούς άνδρες έκανε ένα τηλεφώνημα, και μερικά λεπτά αργότερα έφτασε ένα αυτοκίνητο στο οποίο ο κ. Mills ήταν επιβάτης. Πούλησε έναν από τους  αξιωματικούς ένα φακελάκι κάνναβης των 25 ευρώ. Κατόπιν αιτήματος του αξιωματικού, ο κ. Mills του έδωσε έναν αριθμό κινητού τηλεφώνου ώστε να μπορεί να επικοινωνήσουν για μελλοντική συνάντηση.

Την επόμενη μέρα, ο αξιωματικός επικοινώνησε μαζί του τηλεφωνικά. Λίγο αργότερα συναντήθηκαν και ο κ. Mills του πούλησε άλλο ένα σακουλάκι. Συμβούλευσε τον αξιωματικό να αγοράσει μεγαλύτερη ποσότητα την επόμενη φορά. Η τρίτη και τελική αγορά πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες αργότερα, με τον ίδιο τρόπο και η αξία του εμπορεύματος ήταν 50 ευρώ.

Μετά τη σύλληψή του και την ανάκριση από την αστυνομία, ο κ. Mills κατηγορήθηκε σύμφωνα με το Νόμο αναφορικά με την παράνομη χρήση φαρμάκων. Ο δικηγόρος του ζήτησε να μην γίνουν αποδεκτά τα αποδεικτικά στοιχεία της αστυνομίας για το λόγο ότι ο προσφεύγων είχε παραπλανηθεί  από τους μυστικούς αξιωματικούς. Μετά την εξέταση του νομικού επιχειρήματος σχετικά με το παραδεκτό των αποδεικτικών στοιχείων απουσία ενόρκων κατά τη διάρκεια της οποίας μάρτυρες αστυνομικοί εξετάστηκαν και από τους δύο διαδίκους, ο δικαστής αρνήθηκε να αποκλείσει τα αποδεικτικά στοιχεία. Ο κ. Mills ομολόγησε την ενοχή του και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης δύο ετών για κάθε παράπτωμα, με αναστολή για δύο χρόνια.

Το Εφετείο απέρριψε την έφεσή του τον Δεκέμβριο του 2015. Αναφέρθηκε εκτενώς στη σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και σημείωσε ότι η Ιρλανδία ήταν η μόνη χώρα σε μια συγκριτική έρευνα στην οποία συμμετείχαν 22 κράτη μέλη που δεν είχε επίσημη κανονιστική βάση σχετικά με την μυστική αστυνομία. Αν και έκρινε ότι η κατάσταση αυτή δεν ήταν ικανοποιητική, το Εφετείο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρξε παράβαση του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης και ότι ο δικαστής έπραξε ορθά όταν αποφάσισε να κάνει δεκτά τα αποδεικτικά στοιχεία. Το Εφετείο διαπίστωσε ειδικότερα ότι: οι μυστικοί αστυνομικοί που είχαν συμμετάσχει στην άσκηση είχαν επαρκώς εκπαιδευτεί αναφορικά με τη συμπεριφορά τους, ο προσφεύγων είχε απλώς αρπάξει την ευκαιρία να διαπράξει έγκλημα και φάνηκε ότι θα είχε συμπεριφερθεί με τον ίδιο τρόπο αν η ίδια ευκαιρία είχε προσφερθεί από οποιονδήποτε άλλο. Επιπρόσθετα ο προσφεύγων δεν είχε υποκινηθεί, πιεστεί ή αναγκαστεί να διαπράξει έγκλημα. Η απόφαση κατέστη αμετάκλητη.

Βασιζόμενος στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης), ο κ. Mills καταγγέλλει ότι η άρνηση των εγχώριων δικαστηρίων να αποκλείσουν τα αποδεικτικά στοιχεία που προέκυψαν κατά τον ανωτέρω τρόπο, παραβίαζε την αρχή της δίκαιης δίκης.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι – όπως ήδη αναφέρθηκε από τα εθνικά δικαστήρια στην περίπτωση του κ. Mills – δεν υπήρχε επίσημο σύστημα αναφορικά με την έγκριση και την εποπτεία μυστικών αστυνομικών επιχειρήσεων στην Ιρλανδία την εν λόγω χρονική στιγμή. Το Δικαστήριο συμφώνησε με την κριτική των εθνικών δικαστηρίων σχετικά την έλλειψη μιας τέτοιας τυπικής διαδικασίας. Η διαχωριστική γραμμή μεταξύ της νόμιμης διείσδυσης ενός μυστικού πράκτορα και της υποκίνησης ενός εγκλήματος ήταν πολύ πιθανό να παραβιαστεί αν δεν υπάρχει σαφής και προβλέψιμη διαδικασία έγκρισης τέτοιων πράξεων.

Ωστόσο, το Δικαστήριο δεν θεώρησε ότι η έλλειψη τέτοιας τυπικής διαδικασίας σήμαινε ότι   η μυστική επιχείρηση στη συγκεκριμένη υπόθεση είχε πραγματοποιηθεί χωρίς εγγυήσεις. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας ευρύτερης επιχείρησης η οποία εγκρίθηκε από τα υψηλότερα στρώματα της αστυνομίας, οι υπάλληλοι που συμμετείχαν στην επιχείρηση είχαν ενημερωθεί ειδικά, μεταξύ άλλων για το θέμα της παγίδευσης  και οι αστυνομικοί μάρτυρες ανακρίθηκαν λεπτομερώς στο δικαστήριο από τον δικηγόρο του προσφεύγοντος σχετικά με τη διεξαγωγή της δοκιμαστικής αγοράς.

Επιπλέον, λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης – τα οποία έχουν καθοριστεί λεπτομερώς από τα εθνικά δικαστήρια και από τον κ.  Mills το Δικαστήριο σημείωσε ότι η αρχική προσέγγιση ήταν έμμεση. Το ενδιαφέρον των αξιωματικών για την αγορά μικρής ποσότητας ναρκωτικών είχε διαβιβαστεί σε αυτόν από τρίτο πρόσωπο ο οποίος τον προσέγγισε τυχαία. Το γεγονός ότι το πρόσωπο αυτό μπόρεσε να επικοινωνήσει αμέσως με τον κ. Mills σήμαινε ότι ήταν γνωστός στην περιοχή για την εμπλοκή του στο εμπόριο ναρκωτικών. Τίποτα στην αλληλεπίδραση μεταξύ του και των αξιωματικών δεν έδειξε ότι υπήρξε κάποια πίεση εκ μέρους της αστυνομίας στον ίδιο. Συγκεκριμένα, είχε φτάσει στο σημείο συνάντησης μέσα σε λίγα λεπτά, έτοιμος να πουλήσει ποσότητα σε ένα πρόσωπο εντελώς άγνωστο σε αυτόν και μάλιστα και οι άλλες δύο πωλήσεις έγιναν με την ίδια ταχύτητα και ευκολία όπως η πρώτη. Τα εγχώρια δικαστήρια είχαν θεωρήσει ότι θα συμπεριφερόταν με το ίδιο τρόπο εάν του είχε δοθεί η ίδια ευκαιρία να πουλήσει ναρκωτικά σε οποιονδήποτε άλλον. Το Δικαστήριο συμφώνησε και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο ρόλος της αστυνομίας στην υπόθεση ήταν ουσιαστικά παθητικός και ότι η συμπεριφορά τους δεν είχε περάσει το όριο της παγίδευσης  ή της υποκίνησης διάπραξης αδικήματος.

Επιπλέον, το Δικαστήριο έκρινε ότι η εξέλιξη των εγχώριων διαδικασιών  εσωτερικής είχε αποδείξει ότι, αν ο κ. Mills κατάφερε να αποδείξει ότι είχε παγιδευτεί, τα αποδεικτικά στοιχεία εναντίον του θα κρίνονταν απαράδεκτα. Η διαδικασία που ακολούθησε ο δικαστής ήταν αδιαμφισβήτητα σύμφωνη με τα συναφή κριτήρια που απορρέουν από τη νομολογία του Δικαστηρίου, εμπεριστατωμένη και περιεκτική.

Το Δικαστήριο υπογράμμισε ωστόσο ότι – όπως είχε διαπιστώσει προηγουμένως και όπως υπογράμμισε το Εφετείο στην περίπτωση του κ. Mills – υπήρξε ανάγκη η Ιρλανδία να συστήσει επίσημες διαδικασίες οι οποίες θα ρυθμίζουν τις μυστικές αστυνομικές επιχειρήσεις.  Από τις εκτιμήσεις του Δικαστηρίου προκύπτει ότι η προσφυγή ήταν προδήλως αβάσιμη και απορρίφθηκε σύμφωνα με το άρθρο 35 της Σύμβασης (κριτήρια παραδεκτού). Το δικαστήριο επομένως, κήρυξε την προσφυγή απαράδεκτη(επιμέλεια echrcaselaw.com). 


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες