Αναποτελεσματικές ενέργειες Δικαστηρίου για κλήτευση και ενημέρωση κατηγορουμένου για εκδίκαση της υπόθεσής του. Μη έγκαιρη ενημέρωση δικηγόρου του για προετοιμασία υπεράσπισης
ΑΠΟΦΑΣΗ
Dridi κατά Γερμανίας της 26.07.2018 (αριθ. προσφ. 35778/11)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Παραπομπή κατηγορουμένου σε ακροατήριο. Μόνιμη διαμονή του στο εξωτερικό (Ισπανία) σε διεύθυνση που γνώριζαν τα εθνικά Δικαστήρια. Κοινοποίηση με θυροκόλληση στην πολυκατοικία που έμενε πριν την μετοίκησή του στο εξωτερικό. Μη κοινοποίηση στον τόπο πραγματικής και γνωστής κατοικίας του στο εξωτερικό. Ειδοποίηση του δικηγόρου του μία μέρα πριν την δικάσιμο. Αίτημα αναβολής του δικηγόρου απορρίπτεται.
Το Στρασβούργο επισήμανε ότι το άρθρο 6 δίνει στον κατηγορούμενο το δικαίωμα συμμετοχής στις ακροάσεις των Δικαστηρίων και έκρινε ότι:
α) η κλήτευση στον κατηγορούμενο μέσω θυροκολλήσεως σε προηγούμενη διεύθυνση δεν ήταν επαρκής (παραβίαση άρθρου 6 παρ. 1 και 3γ) και
β) ο δικηγόρος του προσφεύγοντος δεν είχε τη δέουσα δυνατότητα να έχει πρόσβαση στο φάκελο της υπόθεσης για να προετοιμαστεί κατάλληλα για την υπεράσπιση ή να παρευρεθεί στην ακρόαση, ούτε προέκυψε ότι είχε παραιτηθεί από αυτά τα δικαιώματα (παραβίαση του άρθρου 6 §§ 1 και 3 β και γ της ΕΣΔΑ).
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
άρθρο 6 § 1
άρθρο 6 § 3 (β) και (γ)
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων Abdelhamid Dridi, είναι Γερμανός υπήκοος ο οποίος γεννήθηκε το 1982 και ζει στο Κάντιθ (Ισπανία). Τον Μάρτιο του 2009 καταδικάστηκε για επίθεση και του επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ από το περιφερειακό Δικαστήριο του Αμβούργου. Κατόπιν αιτήματος του προσφεύγοντος, το Δικαστήριο εξουσιοδότησε φοιτητή νομικής, τον κ. Arif, να ενεργήσει ως σύμβουλος υπεράσπισης. Και οι δύο πλευρές άσκησαν έφεση. Ο κ. Dridi μετακόμισε αργότερα στην Ισπανία, δίνοντας τη νέα του διεύθυνση στο Δικαστήριο.
Στις 24 Απριλίου 2009, το περιφερειακό Δικαστήριο του Αμβούργου ανακάλεσε την άδεια του κ. Arif και απέρριψε την αίτηση του κ. Dridi να απαλλαγεί από την υποχρέωση να εμφανιστεί αυτοπροσώπως. Η απόφαση επιδόθηκε στον κ. Dridi στην Ισπανία. Την ίδια ημέρα, το περιφερειακό Δικαστήριο καθόρισε την ημερομηνία της ακροαματικής διαδικασίας, αλλά αποφάσισε να κοινοποιήσει Κλήση στον κ. Dridi μέσω δημόσιας κοινοποίησης – αναρτώντας την στον πίνακα ανακοινώσεων της πολυκατοικίας – επειδή είχε μετακομίσει στο εξωτερικό.
Μια ημέρα πριν από την ακρόαση, στις 12 Μαΐου 2009, ο κ. Arif πληροφορήθηκε ότι το Εφετείο είχε ανακαλέσει την αναστολή της εξουσιοδότησής του περιφερειακού Δικαστηρίου και ότι η ακρόαση είχε προγραμματιστεί για το επόμενο πρωί. Ζήτησε να αναβληθεί λόγω προγραμματισμένης απουσίας.
Στις 13 Μαΐου 2009, το περιφερειακό Δικαστήριο αποφάσισε να απορρίψει το αίτημα αναβολής του κ. Arif. Ταυτόχρονα, απέρριψε την προσφυγή του κ. Dridi χωρίς να εξετάσει την ουσία, διότι δεν είχε εμφανιστεί ή εκπροσωπηθεί από δικηγόρο. Το αίτημα του κ. Dridi για αποκατάσταση του status quo ante απορρίφθηκε από το περιφερειακό δικαστήριο το Μάρτιο του 2010, η απόφαση του οποίου επικυρώθηκε από το Εφετείο.
Η αναίρεση που άσκησε ο προσφεύγων κατά των αποφάσεων του περιφερειακού δικαστηρίου της 13ης Μαΐου 2009 απορρίφθηκε από το Εφετείο τον Ιούλιο του 2010. Η συνταγματική καταγγελία επίσης απορρίφθηκε.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ….
Άρθρο 6 §§ 1 και 3 (γ)
Το Δικαστήριο αντιμετώπισε για πρώτη φορά μονομερή δήλωση της κυβέρνησης για την επίλυση των καταγγελιών.
Η Κυβέρνηση δέχθηκε ότι υπήρξε παραβίαση των δικαιωμάτων του κ. Dridi βάσει του άρθρου 6 § 1 ή και του άρθρου 6 § 3 (γ), προσέφερε αποζημίωση και ζήτησε από το Δικαστήριο να διαγράψει την υπόθεση. Ταυτόχρονα, αναγνώρισε ότι δεν υπήρχε εθνική νομολογία σχετικά με το αν η εσωτερική νομοθεσία για την επανάληψη της ποινικής διαδικασίας μετά τη διαπίστωση παραβίασης από το Δικαστήριο εφαρμόζονταν επίσης σε περιπτώσεις όπου η κυβέρνηση είχε αναγνωρίσει παραβίαση σε μονομερή δήλωση. Πράγματι, τα εθνικά Δικαστήρια εφάρμοσαν αυστηρά τη διάταξη αυτή.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, σύμφωνα με το γερμανικό δίκαιο, ούτε η μονομερής δήλωση ούτε η απόφαση του Δικαστηρίου να διαγράψει μια προσφυγή προσέφερε την ίδια βεβαιωμένη πρόσβαση σε διαδικασία επανάληψης της ποινικής διαδικασίας όπως την έκδοση δικαστικής απόφασης στην οποία διαπιστώνονταν παραβίαση. Ως εκ τούτου, απέρριψε την αίτηση διαγραφής της προσφυγής της κυβέρνησης και συνέχισε την εξέταση της υπόθεσης.
Επαναβεβαίωσε ότι το άρθρο 6, στο σύνολό του, έδινε σε πρόσωπο που κατηγορείται για ποινικό αδίκημα το δικαίωμα συμμετοχής στις ακροάσεις.
Παρόλο που το εθνικό δίκαιο είχε επιτρέψει την επίδοση Κλήσης μέσω δημόσιας κοινοποίησης, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι η διεύθυνση του κ. Dridi στην Ισπανία ήταν γνωστή ενώπιον του περιφερειακού Δικαστηρίου και ότι δεν έγιναν επιτυχείς προσπάθειες να επιδοθούν τα δικαστικά έγγραφα σε αυτόν. Παρά τη διάταξη του άρθρου 5 της Συμβάσεως της ΕΕ για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή στις ποινικές υποθέσεις σχετικά με την αποστολή μέσω ταχυδρομείου των διαδικαστικών εγγράφων στον προσφεύγοντα, η Κλήση δεν είχε επιδοθεί στην Ισπανία ούτε κοινοποιήθηκε στον κ. Dridi με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εκτός από τη δημόσια κοινοποίηση. Εξάλλου, ο κ. Dridi τότε δεν εκπροσωπήθηκε από τον συνήγορό του, τον κ. Arif, επειδή η εξουσιοδότησή του είχε ανακληθεί. Ο κ. Arif έμαθε την ημερομηνία της ακρόασης μόνο μία ημέρα πριν και το αίτημά του για αναβολή απορρίφθηκε.
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κλήτευση μέσω δημόσιας κοινοποίησης δεν ήταν επαρκής.
Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση των δικαιωμάτων του κ. Dridi βάσει του άρθρου 6 §§ 1 και 3 (γ).
Άρθρο 6 §§ 1 και 3 στοιχεία β) και γ)
Το Δικαστήριο σημείωσε ότι ο κ. Arif είχε ξανά την εξουσιοδότησή του και έμαθε την ημερομηνία της ακρόασης μία ημέρα πριν από τη διεξαγωγή της. Δεν είχε λάβει έγγραφα για να προετοιμαστεί για την ακρόαση και είχε απορριφθεί η αίτησή του για αναβολή. Το Δικαστήριο έκρινε ότι ο κ. Arif δεν είχε παραιτηθεί από το δικαίωμα Κλήσεως κατά τρόπο που του επέτρεπε να προετοιμάσει την υπεράσπιση του προσφεύγοντος και να παραστεί στην ακρόαση.
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο δικηγόρος του κ. Dridi δεν είχε τη δέουσα δυνατότητα να έχει πρόσβαση στο φάκελο της υπόθεσης ή να παρευρεθεί στην ακρόαση. Συνεπώς, υπήρξε παραβίαση του Άρθρου 6 §§ 1 και 3 (β) και (γ) της Σύμβασης.
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η διαπίστωση παραβίασης αποτελεί από μόνη της επαρκή δίκαιη ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη ο κ. Dridi. Επιπλέον, έκρινε ότι η Γερμανία έπρεπε να καταβάλει στον προσφεύγοντα 2.500 ευρώ για δικαστικά έξοδα (επιμέλεια echrcaselaw.com).
