Η ποινικοποίησης της συμμετοχής σε κηδείες και δημόσιες διαδηλώσεις αντίθετη στην ΕΣΔΑ

ΑΠΟΦΑΣΗ

Işıkırık κατά Τουρκίας της 14.11.2017 (αρ. 41226/09)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ποινική καταδίκη φοιτητή για την παρουσία του σε κηδεία τεσσάρων μελών του PKK (Κουρδικό Κόμμα Εργαζομένων – παράνομη οργάνωση), όπου σχημάτισε το σήμα της νίκης  “V” με τα δάχτυλά του και για συμμετοχή του  διαδήλωση, όπου χειροκρότησε. Εξαιτίας της καταδίκης του διεγράφη από τα μητρώα στο πανεπιστήμιο, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Αυστηρή ερμηνεία του Τουρκικού Ποινικού Κώδικα. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η καταδίκη του  για το γεγονός ότι ήταν μέλος του ΡΚΚ, και λόγω της συμμετοχής του στην κηδεία και στη διαδήλωση, αποτελούσε παρέμβαση με το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 11 (δικαίωμα του συνέρχεσθαι)

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων, Murat  Işıkırık είναι Τούρκος υπήκοος, ο οποίος γεννήθηκε το 1984 και ζει στο Mardin (Τουρκία).

Η υπόθεση αφορά την ποινική του καταδίκη για τη παρουσία του σε κηδεία τεσσάρων μελών του PKK (Κουρδικό Κόμμα Εργαζομένων – παράνομη οργάνωση) και σε διαδήλωση.

Ο κ.  Işıkırık, φοιτητής στο πανεπιστήμιο Dicle, συνελήφθη τον Μάρτιο του 2007 και ανακρίθηκε από το αντιτρομοκρατικό τμήμα της αστυνομίας του Ντιγιαρμπακίρ σε σχέση με δύο γεγονότα: Στις 28 Μαρτίου 2006 έλαβε χώρα στο Ντιγιαρμπακίρ η κηδεία τεσσάρων μελών του PKK, οι οποίοι σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας. Σύμφωνα με πληροφορίες της αστυνομίας, μετά την ολοκλήρωση της τελετής ταφής, περίπου 1.000 άτομα συμμετείχαν σε παράνομη διαδήλωση, στην οποία ορισμένοι  διαδηλωτές έριχναν πέτρες στους αστυνομικούς και προκάλεσαν ζημιές στα κτίρια. Στις 5 Μαρτίου 2007 μια διαδήλωση είχε πραγματοποιηθεί στο campus του Πανεπιστημίου Dicle. Μια ομάδα 40 ατόμων εισήλθε στο κτίριο του πανεπιστημίου και ζήτησε από τους μαθητές να φύγουν. Είχαν διοργανώσει συνέντευξη Τύπου και τραγούδαγαν συνθήματα υπέρ του ΡΚΚ και του ηγέτη του Αμπντουλάχ Öcalan. Ο κ. Işıkırık αρχικά αρνήθηκε ότι συμμετείχε στις δύο διαδηλώσεις. Αφότου του παρουσίασαν φωτογραφίες στις οποίες απεικόνιζαν τον ίδιο να συμμετέχει στις διαδηλώσεις, δήλωσε ότι είχε παρακολουθήσει την κηδεία από θρησκευτικό καθήκον, καθώς ένας από τους ακτιβιστές που είχαν σκοτωθεί  ήταν συγγενής ενός φίλου του, αλλά ισχυρίστηκε ότι δεν επιτέθηκε στις αστυνομικές δυνάμεις. Ισχυρίστηκε επίσης ότι βρίσκονταν ενώπιον του πανεπιστημίου στις 5 Μαρτίου 2007 αλλά ότι ο ίδιος δεν είχε τραγουδήσει κανένα σύνθημα. Στη συνέχεια κρατήθηκε προσωρινά και τον Μάιο του 2007 κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε παράνομη οργάνωση και για διάδοση προπαγάνδας  υπέρ του PKK. Τον Νοέμβριο του 2007 καταδικάστηκε για τα δύο αδικήματα, για τα οποία έλαβε ποινή κάθειρξης έξι ετών και τριών μηνών και ποινή φυλάκισης ενός έτους και οκτώ μηνών αντίστοιχα.

Η καταδίκη του για διάδοση της προπαγάνδας υπέρ του ΡΚΚ ακυρώθηκε στη συνέχεια για διαδικαστικούς λόγους και οι διαδικασίες για το εν λόγω αδίκημα αναστάλθηκαν τελικά το Δεκέμβριο το 2012 για τρία χρόνια. Αποφυλακίστηκε τον Νοέμβριο του 2011 αφότου εξέτισε τέσσερα χρόνια και οκτώ μήνες από την ποινή του.

Εν τω μεταξύ, ο κ.  Işıkırık διαγράφηκε από το πανεπιστήμιο επειδή δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το πτυχίο του εντός της μέγιστης χρονικής περιόδου.

Με βάση το άρθρο 10 (ελευθερία έκφρασης) και το άρθρο 11 (ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι), ο κ. Işıkırık  διαμαρτύρεται για την καταδίκη του και ισχυρίζεται ότι οι ποινές που του επιβλήθηκαν ήταν δυσανάλογες. Βασίζεται επίσης στο άρθρο 5 § 3 (δικαίωμα στην ελευθερία και ασφάλεια / δικαίωμα σε δίκη εντός εύλογου χρονικού διαστήματος ή απελευθέρωση εν αναμονή της δίκης) και στο άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη εντός εύλογης προθεσμίας), καταγγέλλοντας ότι η κράτηση του και η ποινική δίωξη εναντίον του  ήταν αδικαιολόγητα μεγάλη. Τέλος, επικαλείται το άρθρο 14 (απαγόρευση διακρίσεων), επικαλούμενος  ότι είχε δικαστεί και καταδικαστεί λόγω της κουρδικής καταγωγής του.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Άρθρο 11

Το Δικαστήριο έκρινε σκόπιμο να εξετάσει, βάσει του άρθρου 11, υπό το πρίσμα του άρθρου 10, την προσφυγή του  Işıkırık για τη καταδίκη του αναφορικά με τη συμμετοχή στην κηδεία και στη διαδήλωση.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η καταδίκη του Işıkırık για το γεγονός ότι ήταν μέλος  παράνομης οργάνωσης, και λόγω της συμμετοχής του στην κηδεία και στη διαδήλωση, αποτελούσε παρέμβαση στο δικαίωμά του στην ελευθερία του συνέρχεσθαι.

Όσον αφορά το ζήτημα αν η παρέμβαση αυτή συνιστούσε παράβαση του άρθρου 11, το Δικαστήριο επικεντρώθηκε να εξετάσει αν οι νομικές διατάξεις επί των οποίων βασίστηκε η καταδίκη του Işıkırık ήταν επαρκώς προβλέψιμες κατά την έννοια της νομολογίας του Δικαστηρίου. Το συμπέρασμα ήταν ότι το άρθρο 220 § 6 του τουρκικού Ποινικού Κώδικα, όπως εφαρμόστηκε στην περίπτωσή του, δεν μπορούσε να προβλεφθεί δεδομένου ότι δεν του παρείχε νομική προστασία από την αυθαίρετη επέμβαση στο δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι.

Καταλήγοντας στο εν λόγω συμπέρασμα, το Δικαστήριο παρατήρησε ειδικότερα ότι ο κ.  Işıkırık  είχε καταδικαστεί για συμμετοχή σε παράνομη οργάνωση απλώς λόγω της συμμετοχής του σε δύο δημόσιες συγκεντρώσεις, οι οποίες σύμφωνα με το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, ήταν σύμφωνες με τις ιδέες του PKK, και για τις πράξεις του κατά τη διάρκεια των γεγονότων, όπως ο σχηματισμός του “V” με τα δάχτυλά του κατά τη διάρκεια της κηδείας – όπως φαίνεται στις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν – και το γεγονός ότι χειροκρότησε κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, σε σχέση με το άρθρο 220 § 6, τα κριτήρια καταδίκης βάσει του άρθρου 314 § 2 του Ποινικού Κώδικα ερμηνεύθηκε εκτενώς εις βάρος του.

Η περίπτωση του κ. Işıkırık έδειξε ότι υπήρξε μια τεράστια ποικιλία πράξεων που αποτελούσαν ενδεχομένως βάση για την εφαρμογή αυστηρής ποινικής κύρωσης υπό τη μορφή φυλάκισης δυνάμει του άρθρου 220 § 6.

Επομένως, η διατύπωση της διατάξεως αυτής, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη ερμηνεία της από τα εθνικά δικαστήρια δεν παρείχαν επαρκή προστασία από αυθαίρετες παρεμβάσεις από τις αρχές. Η καταδίκη του για πράξεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 11 της Σύμβασης δεν διαχώρισε μεταξύ του κ.  Işıkırık – ενός ειρηνικού διαδηλωτή – και ενός ατόμου που είχε διαπράξει αδικήματα εντός του PKK.

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι, όταν οι διαδηλωτές, όπως ο κ. Işıkırık, έρχονταν αντιμέτωποι με την κατηγορία της προσχώρησης σε μια παράνομη ένοπλη οργάνωση, διακινδύνευαν μια ποινή κάθειρξης πέντε έως δέκα ετών στη φυλακή, κύρωση η οποία ήταν  σοβαρή και υπερβολικά δυσανάλογη προς τη συμπεριφορά τους. Η εφαρμογή του άρθρου 220 § 6, όπως στην περίπτωση του, είχε αναπόφευκτα ισχυρό αποτρεπτικό αποτέλεσμα στην άσκηση των δικαιωμάτων της ελευθερίας της έκφρασης και του συνέρχεσθαι.

Η παρέμβαση στα δικαιώματα του κ.  Işıkırık που απορρέουν από την εφαρμογή του άρθρου 220 § 6 δεν προβλέπονταν από το νόμο κατά την έννοια του άρθρου 11. Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 11.

Άλλα άρθρα

Το Δικαστήριο έκρινε απαράδεκτες τις εναπομένουσες προσφυγές του κ. Işıkırık. Διαπίστωσε: ότι η προσφυγή σύμφωνα με το άρθρο 5 § 3 ήταν εκπρόθεσμη, ότι δεν είχε εξαντλήσει τα εγχώρια ένδικα μέσα σύμφωνα με το άρθρο 6 § 1 και ότι δεν είχε τεκμηριώσει την προσφυγή  του σύμφωνα με το άρθρο 14, και επομένως ήταν προδήλως αβάσιμη.

Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκία όφειλε να καταβάλει στον κ.  Işıkırık 7.500 ευρώ  για ηθική βλάβη και συνολικά 8.500 ευρώ για έξοδα και δαπάνες.

Ξεχωριστές απόψεις

Οι δικαστές Lemmens και Griţco εξέφρασαν κοινή συγκλίνουσα άποψη, η οποία επισυνάπτεται στην απόφαση(επιμέλεια echrcaselaw.com).


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες