H παράλειψη έκδοσης απόφασης του δημοτικού συμβουλίου για να δοθεί άδεια σε κοινότητα μαρτύρων του Ιεχωβά ανακατασκευής κτιρίου προοριζόμενο για χώρο λατρείας παραβίασε τη θρησκευτική τους ελευθερία.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Θρησκευτική κοινότητα των Μαρτύρων του Ιεχωβά της περιοχής Ternivsky του Kryvyi Rih κατά Ουκρανίας της 03.09.2019 (αρ. προσφ. 21477/10)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Άδεια σε κοινότητα μαρτύρων του Ιεχωβά για να ανακατασκευάσουν τον χώρο της λατρείας τους. Παράλειψη νόμιμης οφειλόμενης ενέργειας από το δημοτικό συμβούλιο.
Η προσφεύγουσα κοινότητα των μαρτύρων του Ιεχωβά προσέφυγε στα εγχώρια Δικαστήρια προκειμένου να κηρύξουν παράνομη την άρνηση του Δημοτικού Συμβουλίου να εκδώσει απόφαση για άδεια ανακατασκευής υπάρχοντος κτιρίου ως χώρο λατρείας, το οποίο ανήκει στην προσφεύγουσα.
Το Στρασβούργο διαπίστωσε ότι η προσφεύγουσα κοινότητα αντιμετωπίζει πρακτικές δυσκολίες στον χώρο λατρείας και το γεγονός ότι το Δημοτικό Συμβούλιο δεν επιτρέπει την κατασκευή ενός νέου τόπου λατρείας και δεν υπογράφει την μίσθωση του ακινήτου παρά την έκδοση Δικαστικής απόφασης από τα εγχώρια Δικαστήρια σύμφωνα με την οποία η κοινότητα πληροί τις εθνικές νομικές απαιτήσεις για να λάβει τέτοια άδεια και μίσθωση, παραβίασε το άρθρο 9 της ΕΣΔΑ (δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία), και το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου το οποίο απαιτεί ότι οι παρεμβάσεις μιας δημόσιας αρχής σχετικές με την απόλαυση των περιουσιακών στοιχείων πρέπει να είναι σύμφωνες με το νόμο.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 6 παρ.1,
Άρθρο 9,
Άρθρο 13,
Άρθρο 1 του ΠΠΠ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα είναι η θρησκευτική κοινότητα των Μαρτύρων του Ιεχωβά της περιοχής Ternivsky του Kryvyi Rih, στο Dnipropetrovsk της Ουκρανίας.
Η υπόθεση αφορά την καταγγελία της θρησκευτικής κοινότητας ότι δεν ήταν σε θέση να ανακατασκευάσει ένα κτίριο για λατρεία σε ακίνητο ιδιοκτησίας της, εξαιτίας της αδράνειας των εγχώριων αρχών.
Το 2004, η προσφεύγουσα κοινότητα αγόρασε ένα οικιστικό κτίριο στο Kryvyi Rih προκειμένου να κατασκευάσει στη θέση αυτή ένα τόπο λατρείας, ένα «Kingdom Hall». Τον Φεβρουάριο του 2005 το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού της πόλης ενέκρινε την τοποθέτηση της Βασιλικής Αίθουσας επί της ιδιοκτησίας και επτά μήνες αργότερα η αρχή σχεδιασμού της πόλης υπέβαλε σχέδιο απόφασης για τη έγκριση ενός σχεδίου κατανομής γης και για να χορηγήσει στην προσφεύγουσα κοινότητα άδεια, αλλά αυτό το σχέδιο δεν εγκρίθηκε στις επόμενες συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.
Τον Φεβρουάριο του 2007, η προσφεύγουσα ξεκίνησε μια πρώτη διαδικασία κατά του Δημοτικού συμβουλίου, επιδιώκοντας να κηρύξει την παράλειψη προβλεπόμενης ενέργειας της, ως παράνομη. Τον Ιούνιο του 2007 το Περιφερειακό Δικαστήριο επέτρεψε την αξίωση, αλλά τον Αύγουστο του 2007 ένα σχέδιο απόφασης σχετικά με το σχέδιο της αιτούσας κοινότητας, δεν κατάφερε να εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Τον Ιανουάριο του 2008, η κοινότητα υπέβαλε μια δεύτερη αίτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο για να αναγνωρίσει ότι είχε το δικαίωμα να μισθώσει το οικόπεδο και να υποχρεωθεί το Δημοτικό Συμβούλιο να συνάψει σύμβαση μίσθωσης. Τον Δεκέμβριο του 2008, το περιφερειακό δικαστήριο απέρριψε το αίτημα, προβλέποντας ειδικότερα ότι οι αποφάσεις κατανομής γης εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα των δημοτικών συμβουλίων και ότι τα δικαστήρια δεν μπορούσαν να αντικαταστήσουν το Δημοτικό Συμβούλιο και να πάρουν μία τέτοια απόφαση. Όλες οι περαιτέρω εκκλήσεις της θρησκευτικής κοινότητας απορρίφθηκαν.
Βασιζόμενη στο άρθρο 9 (ελευθερία της θρησκείας) και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου (προστασία της περιουσίας), η προσφεύγουσα κοινότητα ισχυρίζεται ότι η παράλειψη του Δημοτικού Συμβουλίου να της επιτρέψει να εγκαθιδρύσει έναν τόπο λατρείας, παραβίασε τα δικαιώματά της. Επικαλούμενη το άρθρο 6 § 1 (πρόσβαση στο δικαστήριο), και άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής), η κοινότητα καταγγέλλει περαιτέρω ότι, λόγω των αποφάσεων των εθνικών δικαστηρίων που αρνούνταν να διατάξουν το Συμβούλιο να εκδώσει την αναγκαία απόφαση, το Δημοτικό Συμβούλιο είχε τη δυνατότητα να αποφασίσει έχοντας διακριτική ευχέρεια κατά αυθαίρετο και παράνομο τρόπο.
Το ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 9 της Σύμβασης
Όσον αφορά τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η προσφεύγουσα κοινότητα είναι ιδιοκτήτρια οικιστικής κατοικίας. Για αρκετά χρόνια χρησιμοποιεί την οικία ως τόπο λατρείας. Η προσφεύγουσα κοινότητα ζήτησε άδεια να οικοδομήσει ένα νέο τόπο λατρείας σε αυτό. Θεώρησε ότι η υφιστάμενη οικιστική οικία με εμβαδόν 50 τ.μ. δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ως χώρου λατρείας όσον αφορά τον διαθέσιμο χώρο και τις εγκαταστάσεις.
Το Δικαστήριο θεωρεί ότι υπό τις περιστάσεις αυτές, λαμβανομένων υπόψη των πρακτικών δυσκολιών και της ανασφάλειας δικαίου, που αντιμετωπίζει η προσφεύγουσα κοινότητα όσον αφορά τη χρήση του κτιρίου ως χώρου λατρείας, το γεγονός ότι το Δημοτικό Συμβούλιο δεν επιτρέπει την κατασκευή ενός νέου τόπου λατρείας, παρά την τελική εγχώρια δικαστική απόφαση, σύμφωνα με την οποία η κοινότητα πληροί τις εθνικές νομικές απαιτήσεις για να λάβει τέτοια άδεια, έθεσε θέμα εφαρμογής του άρθρου 9 της Σύμβασης.
Το συμπέρασμα αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι το πρώτο δικαστήριο έκρινε παράνομο, κατά το εσωτερικό δίκαιο, ότι το Συμβούλιο του Δημοτικού Συμβουλίου δεν ενέκρινε την αίτηση της προσφεύγουσας κοινότητας. Επανέλαβε σιωπηρά αυτή τη διαπίστωση στο πλαίσιο της δεύτερης διαδικασίας. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι, ύστερα από την απόφαση αυτή, υπήρξε οποιαδήποτε σχετική μεταβολή των περιστάσεων που θα καθιστούσε την εκτίμηση αυτή μη έγκυρη ή μη εφαρμόσιμη. Το Δημοτικό Συμβούλιο παρέλειψε να σεβαστεί τις αποφάσεις αυτές και επέμεινε στην παράλειψή νόμιμης οφειλόμενης ενέργειας, χωρίς να επικαλεστεί κανένα σχετικό λόγο για να δικαιολογήσει τη συμπεριφορά του.
Το Δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία ( 6 υπέρ έναντι 1) ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 9 της Σύμβασης.
Άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου.
Το Δικαστήριο επαναλαμβάνει ότι στον τομέα αυτό, στην πολιτική σχεδιασμού, οι εγχώριες αρχές έχουν ευρύ περιθώριο εκτίμησης. Ωστόσο, το άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου απαιτεί όπως οι παρεμβάσεις μιας δημόσιας αρχής σχετικές με την απόλαυση των περιουσιακών στοιχείων να είναι σύμφωνες με το νόμο. Σύμφωνα δε με τη δεύτερη φράση της πρώτης παραγράφου του ανωτέρω άρθρου, κάθε στέρηση των περιουσιακών στοιχείων πρέπει να είναι σύμφωνη με το νόμο. Η δεύτερη παράγραφος παρέχει στα κράτη τη δυνατότητα να ελέγχουν τη χρήση της ιδιοκτησίας με την επιβολή «νόμων». Επιπλέον, το κράτος δικαίου, το οποίο είναι μια από τις θεμελιώδεις αρχές μιας δημοκρατικής κοινωνίας, είναι εγγενές σε όλα τα άρθρα της Σύμβασης.
Στην πρώτη σειρά διαδικασιών, το εγχώριο δικαστήριο διαπίστωσε την άρνηση του Συμβουλίου να εγκρίνει την αίτηση κατανομής της γης και να χορηγήσει στην προσφεύγουσα κοινότητα τη μίσθωση της γης ως παράνομη. Το συμπέρασμα αυτό επαναλήφθηκε σιωπηρά στο πλαίσιο του δεύτερου γύρου διαδικασιών.
Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι, ύστερα από την απόφαση αυτή, υπήρξε οποιαδήποτε σχετική μεταβολή των περιστάσεων, η οποία θα καθιστούσε ανίσχυρη την εκτίμηση αυτή ή θα την καθιστούσε πλέον εφαρμόσιμη.
Το Δικαστήριο δεν βλέπει κανένα λόγο να αμφισβητήσει το συμπέρασμα αυτό και διαπιστώνει ότι η παρέμβαση δεν ήταν νόμιμη.
Το Δικαστήριο έκρινε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου.
Άρθρο 6 & 1 και άρθρο 13
Το Δικαστήριο θεωρεί ότι, υπό τις ιδιαιτερότητες της παρούσας υπόθεσης και ενόψει των ανωτέρω διαπιστώσεων, οι ανωτέρω καταγγελίες περιλαμβάνονται στις καταγγελίες της αιτούσας κοινότητας βάσει του άρθρου 9 της Σύμβασης και του άρθρου 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου και δεν εγείρουν ξεχωριστό ζήτημα .
ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ
Το ΕΔΔΑ επιδίκασε 1.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 6.000, για δαπάνες και έξοδα.
