Στέρηση του δικαιώματος για ελεύθερη πρόσβαση στην πανεπιστημιακή κοινότητα ατόμου με ειδικές ανάγκες

ΑΠΟΦΑΣΗ

Enver Şahin κατά Τουρκίας  της  30.01.2018 (αριθμ. προσφ. 23065/12)

βλ. εδώ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Υποβολή αιτήματος από φοιτητή με ειδικές ανάγκες για προσαρμογή των εγκαταστάσεων του Ιδρύματος προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του. Μη εφικτές προσαρμογές. Προσφορά διορισμού ατόμου που θα βοηθούσε τον προσφεύγοντα. Άρνηση λόγω παρέμβασης στην ιδιωτική του ζωή.

Κατά το Στρασβούργο η δυνατότητα των ατόμων με αναπηρία να ζουν ανεξάρτητα και να αναπτύξουν πλήρως την αίσθηση της αξιοπρέπειας και της αυτοεκτίμησής τους ήταν υψίστης σημασίας, και ότι η ίδια ουσία της ΕΣΔΑ είναι  ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ανθρώπινης ελευθερίας, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας των επιλογ’ων.

Παραβίαση άρθρου 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου (δικαίωμα στην εκπαίδευση) αφού δεν επετεύχθη δίκαιη ισορροπία μεταξύ ανταγωνιστικών συμφερόντων που διακυβεύονται.

ΔΙΑΤΑΞΗ

άρθρο 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου (δικαίωμα στην εκπαίδευση)

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων, Enver Şahin, είναι Τούρκος υπήκοος ο οποίος γεννήθηκε το 1988 και ζει στο Ντιγιαρμπακίρ (Τουρκία).

Το 2005, ενώ ήταν πρωτοετής φοιτητής μηχανικής στην τεχνική σχολή του Πανεπιστημίου Fırat, ο κ. Şahin τραυματίστηκε σοβαρά σε ένα ατύχημα το οποίο τον άφησε παράλυτο στα κάτω άκρα του. Αναγκάστηκε να αναστείλει τις σπουδές του έως ότου ανακτήσει επαρκώς τις δυνάμεις του για να επιστρέψει στο Πανεπιστήμιο.

Το 2007 ο κ. Şahin ζήτησε από την σχολή να προσαρμόσει τις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου ώστε να μπορέσει να συνεχίσει τις σπουδές του. Αναφέροντας δημοσιονομικούς λόγους και χρονικούς περιορισμούς, το γραφείο του πρύτανη απάντησε ότι οι προσαρμογές που επιδιώκει δεν ήταν εφικτές βραχυπρόθεσμα, αλλά προσέφεραν να διορίσουν κάποιον που θα βοηθούσε τον προσφεύγοντα στις εγκαταστάσεις. Ο κ. Şahin αρνήθηκε, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι κάτι τέτοιο θα παρέμβαινε στην ιδιωτική του ζωή. Προσέφυγε χωρίς επιτυχία στα διοικητικά δικαστήρια.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Άρθρο 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου (δικαίωμα στην εκπαίδευση) και άρθρο 14 (απαγόρευση των διακρίσεων)

  1. Η στάση των πανεπιστημιακών αρχών

Πρώτον, εξηγώντας στον κ. Şahin ότι οι προσαρμογές που επιδίωκε και επιθυμούσε δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν σύντομα, οι πανεπιστημιακές αρχές ανέφεραν πρωτίστως την έλλειψη οικονομικών πόρων που θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμες σε σύντομο χρονικό διάστημα για το σκοπό αυτό. Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο δεν μπόρεσε να δεχτεί ότι το ζήτημα πρόσβασης του κ. Şahin στα κτίρια των σχολών θα μπορούσε να παραμείνει ανεπίλυτο και σε εκκρεμότητα λόγω της έλλειψης διαθεσιμότητας του πλήρους ποσού που απαιτείται για την ολοκλήρωση όλων των σημαντικών έργων προσαρμογής που απαιτούνται από το νόμο.

Δεύτερον, η σχολή δεν είχε αρνηθεί το αίτημα του προσφεύγοντος, αλλά του προσέφερε τη βοήθεια ενός συνοδού, ο σκοπός και η ακριβής φύση του οποίου δεν αναλύθηκαν από τη κυβέρνηση. Από αυτό το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η βοήθεια είχε σχεδιαστεί αποκλειστικά και μόνο για να βοηθηθεί ο κ. Şahin, ο οποίος ήταν παραπληγικός, να μετακινείται μέσα στο τριώροφο κτίριο του πανεπιστημίου. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το Δικαστήριο επανέλαβε ότι η δυνατότητα των ατόμων με αναπηρία να ζουν ανεξάρτητα και να αναπτύξουν πλήρως την αίσθηση της αξιοπρέπειας και της αυτοεκτίμησής τους ήταν υψίστης σημασίας, και ότι η ίδια ουσία της Σύμβασης ήταν ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ανθρώπινης ελευθερίας, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερία να κάνουν τις δικές τους επιλογές.

Επιπλέον, δεν υπήρχε τίποτα στο φάκελο της υπόθεσης που να πείθει το Δικαστήριο ότι το γραφείο του πρύτανη είχε προτείνει το μέτρο αυτό μετά από αξιολόγηση των πραγματικών αναγκών του κ. Şahin και μια ειλικρινή εκτίμηση του ενδεχόμενου αντίκτυπου στην ασφάλεια, στην αξιοπρέπεια , στην αξιοπιστία και στην ανεξαρτησία του. Ως εκ τούτου, η συνδρομή ενός συνοδού δεν μπορούσε να θεωρηθεί εύλογη για τους σκοπούς του άρθρου 8, δεδομένου ότι η ανάγκη του προσφεύγοντος να κινείται ανεξάρτητα και αυτόνομα δεν λήφθηκε υπόψιν.

  1. Η θέση των εθνικών δικαστηρίων

Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, το Διοικητικό Δικαστήριο – ενώπιον του οποίου ο κ. Şahin είχε προβάλει τις ίδιες αιτιάσεις με εκείνες που προβλήθηκαν κατ’ ουσίαν ενώπιον του Δικαστήριο – όφειλε να εξακριβώσει τα διακυβευόμενα δικαιώματα, ιδίως με την εξακρίβωση του αν οι εκπαιδευτικές ανάγκες του κ. Şahin’s και η περιορισμένη ικανότητα των αρχών να τις εκπληρώσουν είχαν αξιολογηθεί με ορθό τρόπο, δηλαδή με άλλα λόγια, κατά πόσον είχε επιτευχθεί δίκαιη ισορροπία μεταξύ των ανταγωνιστών συμφερόντων του προσφεύγοντος και της κοινωνίας στο σύνολό της. Εντούτοις, το Διοικητικό Δικαστήριο δεν είχε αναφέρει στις εν λόγω πτυχές. Ενώ αναγνώρισε αόριστα ότι οι διοικητικές αρχές ήταν υποχρεωμένες να εφαρμόσουν τις τεχνικές κατευθυντήριες γραμμές που αποσκοπούν στην παροχή βοήθειας σε άτομα με ειδικές ανάγκες, το δικαστήριο είχε απλώς απαλλάξει το πανεπιστήμιο από την υποχρέωση αυτή, με μόνη αιτιολογία ότι το κτίριο κατασκευάστηκε το 1988, πριν από την έναρξη ισχύος των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών. Για τα υπόλοιπα, υποστηρίζοντας ότι «τα αρχιτεκτονικά μέτρα θα εφαρμόζονταν όταν τα κεφάλαια θα το επέτρεπαν» – αν και δεν υπήρχε συγκεκριμένη σχετική πρόταση – το Διοικητικό Δικαστήριο είχε κρίνει ότι αρκούσε ο διορισμός ενός συνοδού  προκειμένου να διευκολυνθεί ο κ. Şahin, χωρίς να αποδεικνύει με ποιο τρόπο μια τέτοια λύση θα μπορούσε να αποδειχθεί ικανοποιητική. Το Δικαστήριο είχε επίσης παραλείψει να αναζητήσει πιθανές λύσεις που θα επέτρεπαν στον προσφεύγοντα να συνεχίσει τις σπουδές του σε συνθήκες όσο το δυνατόν πλησιέστερες προς εκείνες που παρέχονται σε μαθητές χωρίς αναπηρία, χωρίς να επιβάλλονται αδικαιολόγητες ή δυσανάλογες επιβαρύνσεις στη διοίκηση.

Κατά συνέπεια, το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι η κυβέρνηση δεν είχε αποδείξει ότι οι εθνικές αρχές, και ιδίως οι πανεπιστημιακές και δικαστικές αρχές, είχαν πράξει τα απαιτούμενα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι ο κ. Şahin θα μπορούσε να συνεχίσει να απολαμβάνει το δικαίωμά του στην εκπαίδευση σε ισότιμη βάση με τους άλλους φοιτητές. Η δίκαιη ισορροπία που έπρεπε να επιτευχθεί μεταξύ των ανταγωνιστικών συμφερόντων που διακυβεύονται δεν είχε επιτευχθεί και το Δικαστήριο διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 14 της σύμβασης  σε συνδυασμό με το άρθρο 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου.

Λοιπά άρθρα

Το Δικαστήριο έκρινε ότι είναι περιττό να εξεταστούν χωριστά οι άλλες καταγγελίες του κ. Şahin.

Άρθρο 41 (δίκαιη ικανοποίηση)

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκία όφειλα να καταβάλει στον προσφεύγοντα 10.000 ευρώ για την ηθική του βλάβη και 2.952 ευρώ για έξοδα και δαπάνες.

Ξεχωριστή γνώμη

Ο δικαστής Lemmens εξέφρασε αντίθετη άποψη, η οποία επισυνάπτεται στην απόφαση (επιμέλεια echrcaselaw.com).


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες