Η μη δυνατότητα εξέτασης βασικού μάρτυρα κατηγορίας από τον κατηγορούμενο έλλειμμα για τη δίκαιη δίκη
ΑΠΟΦΑΣΗ
Daştan κατά Τουρκίας της 10/10/2017 (αριθ. 37272/08)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ισόβια κάθειρξη για συμμετοχή σε παράνομη οργάνωση. Απουσία βασικού μάρτυρα κατηγορίας και μη δυνατότητα του κατηγορουμένου να τον εξετάσει και να αμφισβητήσει τους ισχυρισμούς του στο πλαίσιο της ποινικής δίκης. Παραβίαση του δικαιώματος να εξετάσει ο κατηγορούμενος τον μάρτυρα κατηγορίας.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 6 παρ. 3δ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡIΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων, Suat Daştan, είναι Τούρκος υπήκοος ο οποίος γεννήθηκε το 1975 και εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης στην Τουρκία μετά από την καταδίκη του το 2006 για τη διενέργεια βομβιστικής επίθεσης στο Tunceli. Η υπόθεση αφορούσε τον ισχυρισμό του ότι η ποινική του δίκη δεν ήταν δίκαιη.
Ο κ. Daştan συνελήφθη τον Αύγουστο του 2004 με την κατηγορία συμμετοχής σε παράνομη οργάνωση, δηλαδή στο PKK (Κουρδικό Εργατικό Κόμμα). Αργότερα κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε σε δύο επιθέσεις στις οποίες τραυματίστηκαν στρατιώτες τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2003. Καθ’ όλη τη διάρκεια των ποινικών διαδικασιών, ο κ. Daştan επιβεβαίωσε ότι ήταν μέλος του PKK, αλλά επανειλημμένα αρνήθηκε τη συμμετοχή σε οποιεσδήποτε επιθέσεις. Όταν καταδικάστηκε τον Μάιο του 2006, το δικαστήριο βασίστηκε ουσιαστικά σε μαρτυρίες έξι υπόπτων από άλλες ποινικές διαδικασίες σχετικά με το PKK. Ένας από τους εν λόγω μάρτυρες κατέθεσε ότι η επίθεση τον Οκτώβριο του 2003 είχε πραγματοποιηθεί από έναν άνθρωπο με το κωδικό όνομα «Hamza» και ο οποίος αναγνώρισε τον κ. Daştan ως τον δράστη της επίθεσης κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του ενώπιον του δικαστηρίου. Ωστόσο ο ίδιος ο μάρτυρας ούτε ήταν παρών στην επίθεση ούτε είχε γνώση των παράνομων δραστηριοτήτων του κ. Daştan αναφορικά με το PKK. Ο έκτος μάρτυρας, ο D.T., ο οποίος έδωσε μαρτυρία ενώπιον άλλου δικαστηρίου, δήλωσε ότι είχε ακούσει ότι ο κ. Daştan είχε τοποθετήσει και πυροδοτήσει τα ορυχεία που προκάλεσαν την έκρηξη τον Οκτώβριο του 2003. Ο κ. Daştan ζήτησε από το δικαστήριο να εξετάσει τον DT αυτοπροσώπως, αλλά το αίτημά του απορρίφθηκε καθώς έκρινε ότι οι καταθέσεις του DT ενώπιον άλλου δικαστηρίου ήταν επαρκής. Η καταδίκη του επικυρώθηκε από το Ακυρωτικό Δικαστήριο τον Φεβρουάριο του 2008.
Βασιζόμενος ειδικότερα στο άρθρο 6 παρ. 1 και 3 (δ) (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη / δικαίωμα κατηγορουμένου να εξετάζει μάρτυρα), ο κ. Daştan ισχυρίστηκε κυρίως ότι οι ποινικές διαδικασίες εναντίον του δεν ήταν δίκαιες επειδή του είχε στερηθεί η ευκαιρία να αμφισβητήσει, εξετάσει και να αντιμετωπίσει τον βασικό μάρτυρα εναντίον του, τον D.T.. Τόνισε ιδιαίτερα ότι, λόγω του γεγονότος ότι είχε δικαστεί και τιμωρηθεί για αδίκημα που φέρει την βαρύτερη ποινή στην Τουρκία (ισόβια κάθειρξη), θα έπρεπε να έχει τουλάχιστον την ευκαιρία να αμφισβητήσει και να εξετάσει τον μοναδικό μάρτυρα, ο οποίος είχε προβεί σε ενοχοποιητικές δηλώσεις εναντίον του.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το ΕΔΔΑ δικαίωσε τον προσφεύγοντα και διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 6 §§ 1 και 3 (δ) της ΕΣΔΑ. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η διαπίστωση παραβίασης αποτελούσε από μόνη της επαρκή δίκαια ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη ο κ. Daştan (επιμέλεια echrcaselaw.com).
