Η καταδίκη νεκρού (!) παραβιάζει τη δίκαιη δίκη. Το τεκμήριο της αθωότητας εγγυάται την έλλειψη ποινικής ευθύνης μετά το θάνατο του κατηγορουμένου
ΑΠΟΦΑΣΗ
Magnitskiyiy κ.α. κατά Ρωσίας της 27.08.2019 (αρ. 32631/09 και 53799/12)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Καταδίκη νεκρού. Η ποινική ευθύνη δεν παραμένει μετά τον θάνατο του κατηγορουμένου. Αυτό επιτάσσει το τεκμήριο της αθωότητας. Καταδίκη του κατηγορουμένου μετά τον θάνατό του παραβιάζει το δικαίωμα δίκαιης δίκης αφού η ποινική δίκη απαιτεί την συμμετοχή του κατηγορουμένου.
Κατηγορούμενος ελεγκτής για φοροδιαφυγή, πέθανε κατά τη διάρκεια της προσωρινής του κράτησης και καταδικάστηκε αργότερα σε δίκη μετά θάνατον. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ειδικότερα ότι η ιατρική περίθαλψη που δόθηκε στον προσφεύγοντα στη φυλακή ήταν ανεπαρκής και είχε οδηγήσει στο θάνατό του, ενώ η επακόλουθη έρευνα ήταν ελλιπής. Είχε επίσης κρατηθεί σε συνθήκες υπερβολικού συνωστισμού και είχε υποστεί κακομεταχείριση λίγο πριν πεθάνει. Οι αρχές είχαν βάσιμους λόγους να υποψιάζονται ότι ο προσφεύγων εμπλεκόταν στη φοροδιαφυγή. Ωστόσο, αυτή η υποψία δεν δικαιολογούσε τη προσωρινή του κράτηση του για περισσότερο από ένα χρόνο και οι αρχές δεν είχαν παράσχει επαρκείς λόγους για το γεγονός ότι παρέμεινε υπό κράτηση για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Παραβίαση των ουσιαστικών και διαδικαστικών πτυχών του άρθρου 2 (δικαίωμα στη ζωή) της ΕΣΔΑ. Παραβίαση του άρθρου 3 (απαγόρευση της κακής μεταχείρισης) λόγω των συνθηκών κράτησης και εξαιτίας της κακομεταχείρισης του προσφεύγοντος από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, αλλά και λόγω της έλλειψης μίας αποτελεσματικής διερεύνησης του θέματος αυτού. Παραβίαση του άρθρου 5 § 3 (δικαίωμα στην ελευθερία και ασφάλεια) εξαιτίας της διάρκειας της προσωρινής κράτησής του και παραβίαση του Άρθρου 6 §§ 1 και 2 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και τεκμήριο αθωότητας) λόγω της μεταθανάτιας διαδικασίας και της καταδίκης του.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 2
Άρθρο 3
Άρθρο 5
Άρθρο 6
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η πρώτη προσφυγή (αρ. 32631/09) κατατέθηκε από τον Sergei Leonodovich Magnitskiy, γεννηθέντα το 1972. Μετά το θάνατό του, η δεύτερη προσφεύγουσα, η σύζυγός του Nataliya Valeryevna Zharikova συνέχισε τη διαδικασία. Η δεύτερη προσφυγή (αρ. 53799/12) κατατέθηκε από την Nataliya Nikolayevna Magnitskaya, τη μητέρα του προσφεύγοντος και τρίτη προσφεύγουσα.
Ο προσφεύγων ήταν ο επικεφαλής στη νομική και ελεγκτική εταιρεία της Μόσχας, Firestone Duncan. Οι πελάτες της περιλάμβαναν τις ρωσικές θυγατρικές της Hermitage Fund, της μεγαλύτερης εταιρείας επενδύσεων εξωτερικού στη Ρωσία εκείνη την περίοδο. Επικεφαλής των γραφείων της Hermitage της Μόσχας ήταν ένας αμερικανικός υπήκοος, ο William Browder.
Το 2007 μια δικαστική εντολή επετράπη η αλλαγή ιδιοκτησίας τριών θυγατρικών της Hermitage, με τους νέους ιδιοκτήτες να αιτούνται και πληρώνουν επιστροφή φόρου ύψους περίπου 5,4 δισεκατομμυρίων ρωσικών ρουβλιών (περίπου 145 εκατομμύρια ευρώ). Η Hermitage ανακάλυψε αυτή τη διαδικασία μέσω αλληλογραφίας δικηγόρων.
Οι δικηγόροι των τριών θυγατρικών κατηγόρησαν αξιωματούχους του τμήματος έρευνας του Υπουργείου Εσωτερικών για απάτη. Φέρεται ότι καταχράστηκαν από την εταιρεία των θυγατρικών σφραγίδες και άλλα έγγραφα κατά τη διάρκεια χωριστής φορολογικής έρευνας σε πελάτη της Hermitage, τον Kameya, έχοντας προβεί σε δόλια επανεγγραφή των θυγατρικών.
Τον Φεβρουάριο του 2008 ένας ειδικός ανακριτής της εξεταστικής επιτροπής του γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα άρχισε να εξετάζει τον ισχυρισμό της Hermitage σχετικά με την κλοπή των τριών εταιρειών. Τον Ιούνιο του 2008 ο προσφεύγων μίλησε στον ανακριτή σχετικά με την αλλαγή ιδιοκτησίας και την επιστροφή φόρων, συμπεριλαμβανομένου του εικαζόμενου ποινικού αδικήματος και την κατάχρηση εξουσίας από τους υπαλλήλους της υπηρεσίας ερευνών.
Τον Ιούλιο του 2008 ο επικεφαλής της Επιτροπής Ερευνών του Υπουργείου Εσωτερικών προσχώρησε στην υπόθεση Kameya με άλλες τρεις περιπτώσεις υποτιθέμενης φοροδιαφυγής που διαπράχθηκαν από εγκληματική ομάδα. Ο προσφεύγων τέθηκε υπό κράτηση το Νοέμβριο του 2008 και κατηγορήθηκε με δύο κατηγορίες φοροδιαφυγής κατ’ εξακολούθηση που διαπράχθηκαν σε συνωμοσία με τον κ. Browder.
Ο προσφεύγων τέθηκε σε προσωρινή κράτηση, η οποία παρατάθηκε αρκετές φορές και εξακολουθούσε να παραμένει στην φυλακή όταν πέθανε στις 16 Νοεμβρίου 2009.
Πριν από το θάνατό του είχε παραπονεθεί πολλές φορές για κακή κατάσταση της υγείας του. ‘Ένας χειρουργός του νοσοκομείου φυλακών διέγνωσε χολολιθίαση και χρόνια χολοκυστίτιδα-παγκρεατίτιδα και τα συνταγογράφησε φάρμακα, μια εξέταση υπέρηχου και χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, ο προσφεύγων μεταφέρθηκε σε άλλη φυλακή προσωρινής κράτησης, η οποία, σύμφωνα με τους προσφεύγοντες, δεν διέθετε τις απαραίτητες ιατρικές εγκαταστάσεις και αγνόησε επανειλημμένα τα αιτήματά του για θεραπεία παρά την ύπαρξη έντονου πόνου.
Λόγω της επιδείνωσης της κατάστασής του, ο προσφεύγων διατάχθηκε να μεταφερθεί σε άλλη εγκατάσταση, στη φυλακή προσωρινής κράτησης αρ. 77/1, για θεραπεία, αν και η μετακίνηση καθυστέρησε για μερικές ώρες. Τελικά εξετάστηκε εκεί, αλλά ενώ η γιατρός έγραφε τις διαπιστώσεις της αντελήφθη ότι είχε αρχίσει να συμπεριφέρεται με επιθετικό τρόπο. Του τοποθέτησαν χειροπέδες και αργότερα σε μία επίσημη αναφορά δηλώθηκε ότι χρησιμοποιήθηκε ένα κορδόνι από καουτσούκ. Δημιουργήθηκε μια ψυχιατρική ομάδα έκτακτης ανάγκης, αλλά εκείνη την ώρα μέχρι να εισαχθεί στη φυλακή, ο προσφεύγων πέθανε.
Οι αρχές διενήργησαν έρευνες, οι οποίες δεν οδήγησαν σε ποινική ευθύνη όσον αφορά τα πρόσωπα που ήταν υπεύθυνα για την κράτηση και θεραπεία του προσφεύγοντος.
Οι αρχές διερεύνησαν τον προσφεύγοντα μετά το θάνατό του. Τον Ιούλιο του 2013 κρίθηκε ένοχος σε μια μεταθανάτια καταδίκη για εγκλήματα φοροδιαφυγής. Η ποινική διαδικασία εναντίον του τότε σταμάτησε και δεν του επιβλήθηκε ποινή.
Η δεύτερη και η τρίτη προσφεύγουσα υπέβαλαν προσφυγή σύμφωνα με το Άρθρο 2 (δικαίωμα στη ζωή) και το Άρθρο 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης) γιατί οι αρχές δεν είχαν παράσχει ιατρική περίθαλψη στον προσφεύγοντα και ήταν υπεύθυνες για το θάνατό του. Η τρίτη προσφεύγουσα παραπονέθηκε ότι η έρευνα για το θάνατό του δεν είχε εκπληρώσει τις απαιτήσεις της ΕΣΔΑ.
Σύμφωνα με το Άρθρο 3, οι προσφεύγουσες ισχυρίστηκαν ότι οι συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος στην φυλακή προσωρινής κράτησης αρ. 77/5 από τις 2 Δεκεμβρίου 2008 έως τις 28 Απριλίου 2009 ήταν απάνθρωπες. Στην ίδια προσφυγή, η τρίτη προσφεύγουσα ισχυρίστηκε ότι ο προσφεύγων είχε υποστεί εξευτελιστική μεταχείριση από τους φύλακες των φυλακών προσωρινής κράτησης αρ. 77/1 την ημέρα του θανάτου του και δεν υπήρξε αποτελεσματική έρευνα.
Οι προσφεύγουσες παραπονέθηκαν για την κράτηση του προσφεύγοντος βάσει του Άρθρου 5 §§ 1 (γ) και 3 (δικαίωμα σε ελευθερία και ασφάλεια), ιδίως δε ότι δεν υπήρχε εύλογη υποψία για ποινικό αδίκημα και ότι η διάρκεια της κράτησής του είχε παραβιάσει την εύλογη απαίτηση χρόνου.
Η δεύτερη και η τρίτη προσφεύγουσα ισχυρίστηκαν ότι η ποινική διαδικασία κατά του προσφεύγοντος και η μεταθανάτια καταδίκη του παραβίασε το Άρθρο 6 § 1 (δικαίωμα δίκαιης δίκης). Η τρίτη προσφεύγουσα κατήγγειλε ότι η καταδίκη είχε παραβιάσει την αρχή του τεκμηρίου αθωότητας στο Άρθρο 6 § 2.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 2
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ορισμένες ελλείψεις στην ιατρική περίθαλψη που δόθηκε στον προσφεύγοντα ενώ βρισκόταν υπό κράτηση. Συγκεκριμένα, οι αρχές δεν κατάφεραν να διενεργήσουν μια σειρά διαγνωστικών μέτρων ή να του επιτρέψουν να δει έναν χειρούργο, ο οποίος θα μπορούσε να αποφασίσει για μια εγχείρηση. Ήταν δυνατό η έλλειψη μιας τέτοιας διαβούλευσης να είχε συμβάλει σημαντικά στο θάνατό του.
Η φυλακή στην οποία ήταν υπό προσωρινή κράτηση την εποχή εκείνη δεν είχε τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για να τον θεραπεύσει και τα μέτρα που ελήφθησαν την ημέρα του θανάτου του για να χειριστούν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που είχε προκύψει ήταν ιδιαίτερα ανεπαρκή. Ενώ οι αρχές αποφάσισαν να τον μεταφέρουν σε φυλακή που είχε τις απαραίτητες εγκαταστάσεις το πρωί, δεν μετακινήθηκε μέχρι αργά το απόγευμα. Η κυβέρνηση δεν είχε παράσχει εξηγήσεις για την κατάσταση αυτή και το Δικαστήριο έκρινε ότι τέτοιες καθυστερήσεις σε μια σοβαρή ιατρική κατάσταση φαίνεται να ήταν υπερβολικά μεγάλες και προδήλως ανεπαρκείς.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι αρχές είχαν στερήσει στον προσφεύγοντα σημαντική ιατρική περίθαλψη και δεν είχαν τηρήσει το καθήκον προστασίας της ζωής του σύμφωνα με το άρθρο 2.
Όσον αφορά την υποχρέωση αποτελεσματικής έρευνας, η οποία εναπόκειται επίσης στα Κράτη βάσει αυτής της διάταξης της Σύμβασης, το Δικαστήριο επεσήμανε ότι οι αρχές είχαν ενεργήσει γρήγορα για την εξασφάλιση αποδεικτικών στοιχείων και είχαν κινήσει ποινική υπόθεση εντός οκτώ ημερών από το θάνατο.
Ωστόσο, η αυτοψία δεν ήταν λεπτομερής και το υλικό CCTV από τη φυλακή όπου είχε πέθανε δεν είχε ληφθεί μέχρι το 2011. Η επίσημη απόφαση του Μαρτίου 2013 να κλείσει την υπόθεση για τον θάνατό του ήταν επιπόλαιη, δεν αναφέρθηκε σε βασικά ζητήματα. Η δίωξη ενός από τους γιατρούς είχε παραγραφεί, κάτι το οποίο έδειξε την έλλειψη αποτελεσματικότητας της έρευνας.
Επομένως, οι αρχές δεν κατάφεραν να διενεργήσουν αποτελεσματική ποινική έρευνα για εικαζόμενη ιατρική αμέλεια ως αιτία του θανάτου του προσφεύγοντος, παραβιάζοντας τη διαδικαστική υποχρέωση του άρθρου 2.
Άρθρο 3
Συνθήκες κράτησης
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η κυβέρνηση και οι προσφεύγουσες διέφεραν στις απόψεις τους ως προς τις συνθήκες της κράτησης του προσφεύγοντος στη φυλακή προσωρινής κράτησης αρ. 77/5 από τις 2 Δεκεμβρίου 2008 έως τις 28 Απριλίου 2009, με τη κυβέρνηση να δηλώνει ότι είχε περίπου 4 τ.μ. ατομικού χώρου και τους προσφεύγοντες να αναφέρουν ότι ο ισχυρισμός αυτός ήταν αβάσιμος, καθώς δεν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία.
Το Δικαστήριο σημείωσε τη δήλωση της κυβέρνησης ότι τα σχετικά αρχεία, το ημερολόγιο των εγκαταστάσεων και το μητρώο του πληθυσμού των φυλακών είχαν καταστραφεί, δεδομένου ότι η προθεσμία για τη διατήρησή τους είχε περάσει. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση είχε παράσχει ελάχιστα στοιχεία για να υποστηρίξει τη θέση της.
Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο επικαλέστηκε προηγούμενες υποθέσεις σχετικά με τη συγκεκριμένη φυλακή και τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκόμισε ο πρώτος προσφεύγων. Διαπίστωσε ότι είχε μοιραστεί κελιά μεταξύ 20 και 30 τετραγωνικών μέτρων με 8 έως 15 άλλους κρατούμενους και δεν είχε ξεχωριστό χώρο ύπνου. Συνολικά είχε κρατηθεί σε συνθήκες σοβαρού υπερπληθυσμού και συνεπώς υπέστη παραβίαση των δικαιωμάτων του βάσει του άρθρου 3.
Κακομεταχείριση στη φυλακή και έρευνα
Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι ο προσφεύγων είχε χειροπέδες το βράδυ του θανάτου του λόγω της επιθετικής συμπεριφοράς που προκαλείται από την τοξική ψύχωση, αλλά ότι δεν χρησιμοποιήθηκε εξοπλισμός όπως το κλομπ σε αυτόν. Η τρίτη προσφεύγουσα ισχυρίστηκε ότι τοποθέτησαν στον προσφεύγοντα χειροπέδες και τον χτύπησαν με ένα τέτοιο κλομπ αρκετές ώρες πριν από το θάνατό του.
Λαμβάνοντας υπόψη τα εγχώρια ιατρικά ευρήματα ότι ο προσφεύγων είχε μώλωπες και εκδορές στους καρπούς, τα χέρια και το αριστερό πόδι του και ότι δεν αποκλείστηκε ότι θα μπορούσε να είχε χτυπηθεί με ένα αστυνομικό κλομπ, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι τραυματισμοί του θα μπορούσαν πράγματι να προκληθούν από τον ξυλοδαρμό του από υπαλλήλους των φυλακών. Οι περιστάσεις αυτές κατέληξαν σε τεκμήριο υπέρ της εκδοχής γεγονότων της τρίτης προσφεύγουσας και ικανοποίησαν το Δικαστήριο ότι ο ισχυρισμός της ήταν αξιόπιστος.
Το Δικαστήριο επεσήμανε ότι οι αρχές άρχισαν προκαταρκτική έρευνα χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση μετά τον θάνατο. Η ανακριτική αρχή δεν είχε αντιμετωπίσει τις ανησυχίες σχετικά με τη χρήση βίας αφού στην επιτόπια εξέταση και την αυτοψία είχαν εντοπιστεί τραυματισμοί στο σώμα του. Ούτε είχαν προσπαθήσει να διευκρινίσουν διαφορές μεταξύ της δήλωσης της φρουράς της φυλακής σχετικά με την χρήση ενός κλομπ στον προσφεύγοντα και την διαπίστωση του ερευνητή στην περίπτωση που είχαν εφαρμοστεί μόνο χειροπέδες.
Επιπλέον, οι εγχώριες αρχές είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για αυτοτραυματισμούς, αλλά δεν υπήρχαν μάρτυρες που τον είχαν δει να επιφέρει τους ίδιους τους τραυματισμούς.
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η έρευνα σχετικά με το θάνατο του προσφεύγοντος δεν ήταν διεξοδική ή αποτελεσματική και δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του διαδικαστικού σκέλους του άρθρου 3 της Σύμβασης. Δέχτηκε επίσης τους ισχυρισμούς της τρίτης προσφεύγουσας ότι ο προσφεύγων είχε υποστεί κακομεταχείριση και ότι υπήρξε επίσης παραβίαση του ουσιαστικού σκέλους της διατάξεως αυτής.
Άρθρο 5 § 1
Οι προσφεύγοντες ισχυρίστηκαν ότι η σύλληψη του προσφεύγοντος δεν στηριζόταν σε εύλογη υποψία για έγκλημα και ότι οι αρχές δεν είχαν αμεροληψία, καθώς πραγματικά ήθελαν να τον αναγκάσουν να αποσύρει τους ισχυρισμούς περί διαφθοράς από κρατικούς αξιωματούχους. Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι υπήρξαν επαρκείς αποδείξεις φοροδιαφυγής και ότι υπήρξε κίνδυνος να διαφύγει ο προσφεύγων.
Το Δικαστήριο επανέλαβε τις γενικές αρχές της αυθαίρετης κράτησης, οι οποίες θα μπορούσαν να προκύψουν εάν οι αρχές είχαν συμμορφωθεί με το γράμμα του νόμου, αλλά είχαν ενεργήσει με κακή πίστη ή απάτη. Δεν υπήρχαν τέτοια στοιχεία στην προκειμένη περίπτωση: η έρευνα για φερόμενη φοροδιαφυγή που είχε οδηγήσει στη σύλληψη του προσφεύγοντος είχε αρχίσει πολύ καιρό πριν να καταγγείλει απάτη από αξιωματούχους. Η απόφαση για τη σύλληψή του είχε γίνει μόνο αφού οι ερευνητές είχαν μάθει ότι είχε προηγουμένως κάνει αίτηση για βρετανική βίζα, είχε κάνει κράτηση εισιτηρίων για το Κίεβο και δεν κατοικούσε στην έδρα του.
Επιπλέον, τα αποδεικτικά στοιχεία εναντίον του, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων μαρτύρων, ήταν αρκετά για να ικανοποιήσουν έναν αντικειμενικό παρατηρητή ότι θα μπορούσε να έχει διαπράξει το εν λόγω αδίκημα. Ο κατάλογος των παρατιθέμενων λόγων από το εθνικό δικαστήριο για να δικαιολογήσει την επακόλουθη κράτησή του ήταν συγκεκριμένος και επαρκώς λεπτομερής.
Έτσι, το Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή των προσφευγουσών σχετικά με τη σύλληψη του προσφεύγοντος και την επακόλουθη κράτησή του ως προδήλως αβάσιμη.
Άρθρο 5 § 3
Το Δικαστήριο σημείωσε ότι ο προσφεύγων είχε κρατηθεί προσωρινά από τις 24 Νοεμβρίου 2008 μέχρι το θάνατό του στη φυλακή στις 16 Νοεμβρίου 2009. Χρειάστηκαν σοβαροί λόγοι για να δικαιολογηθεί μία τόσο μεγάλη περίοδος προσωρινής κράτησης, την οποία είχαν ορίσει οι αρχές λόγω της σοβαρότητας του εικαζόμενου εγκλήματος και της πιθανότητας διαφυγής του ή επηρεασμού μαρτύρων.
Ωστόσο, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι λόγοι αυτοί δεν ήταν επαρκείς. Ειδικότερα, ο φόβος για διαφυγή του βασίστηκε στο γεγονός ότι πριν από τη σύλληψή του προετοιμαζόταν να εγκαταλείψει τη Ρωσία και είχε υποβάλει αίτηση για βρετανική βίζα. Η ανησυχία αυτή θα μπορούσε να είχε σχέση με το αρχικό στάδιο της κράτησής του, αλλά με την πάροδο του χρόνου καθίσταται ολοένα και πιο άσχετη.
Όσον αφορά την ανησυχία για τον επηρεασμό μαρτύρων, τα εγχώρια δικαστήρια θα έπρεπε να έχουν αναλύσει άλλους συναφείς παράγοντες, όπως η πρόοδος στην έρευνα ή στις δικαστικές διαδικασίες και ο χαρακτήρας του. Πράγματι, οι αρχές ανέτρεψαν το τεκμήριο υπέρ της απελευθέρωσης, θεωρώντας ότι έπρεπε να εξακολουθεί να είναι υπό κράτηση ελλείψει νέων πληροφοριών που δικαιολογούν την απελευθέρωσή του.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5 § 3, δεδομένου ότι οι αρχές επέκτειναν την κράτησή του για λόγους που δεν μπορούσαν να θεωρηθούν επαρκείς για να δικαιολογήσουν τη διάρκειά της.
Άρθρο 6 §§ 1 και 2
Οι προσφεύγοντες υποστήριξαν ότι η μεταθανάτια διαδικασία που είχε οδηγήσει στην καταδίκη του προσφεύγοντος για φοροδιαφυγή είχε διεξαχθεί ενάντια στη θέλησή τους. Ισχυρίστηκαν ότι η έρευνα και η δίκη ήταν άδικες και σημείωσαν ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε διαπιστώσει ότι τέτοιες διαδικασίες θα πρέπει να διεξάγονται μόνο εάν θα οδηγούσαν σε αποκατάσταση κατόπιν αιτήματος της οικογένειας του υπόπτου.
Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι η ποινική διαδικασία είχε προστατεύσει τα συμφέροντα του δεύτερης και της τρίτης προσφεύγουσας, οι οποίες δεν είχαν συναινέσει στην παύση της υπόθεσης. Τα δικαιώματα της οικογένειας ήταν εξασφαλισμένα από το διορισμό δικηγόρου από το δικαστήριο.
Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι οι θεμελιώδεις πτυχές του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη ήταν ότι η ποινική διαδικασία έπρεπε να διεξάγεται αντιμωλία και ότι ένας κατηγορούμενος θα πρέπει να μπορεί να εμφανιστεί σε δίκη, και η δίκη ενός νεκρού προσώπου αναπόφευκτα έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές αυτές.
Έλαβε υπόψη του τα επιχειρήματα της κυβέρνησης σχετικά με την αναγκαιότητα της δίκης, αλλά τόνισε ότι αυτή δεν αφορούσε αποκατάσταση, πράγμα που θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο για μεταθανάτιες διαδικασίες. Το βασικό ζήτημα για το Δικαστήριο ήταν ότι οι δικαστικές αποφάσεις έπρεπε να είναι απαλλαγμένες από κάθε κίνδυνο μετά θάνατον καταδίκης ατόμου, του οποίου η ενοχή δεν είχε τεκμηριωθεί στο δικαστήριο όταν εκείνο ήταν ακόμη ζωντανό.
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διαδικασία μετά τον θάνατο του κατηγορουμένου, που είχε καταλήξει στην καταδίκη του προσφεύγοντος, είχε παραβιάσει το άρθρο 6 § 1 της Σύμβασης λόγω της εγγενούς άδικης υπόστασής της.
Παρατήρησε επίσης ότι ένας βασικός κανόνας του ποινικού δικαίου ήταν ότι η ποινική ευθύνη δεν παραμένει μετά το θάνατο του ατόμου που διέπραξε την εγκληματική πράξη, κανόνας που εγγυάται το τεκμήριο της αθωότητας. Ο κανόνας αυτός παραβιάστηκε καθώς ο προσφεύγων δεν είχε δικαστεί εν ζωή και είχε καταδικαστεί μετά θάνατο και έτσι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 2 της Σύμβασης.
Δίκαιη ικανοποίηση (Άρθρο 41)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ρωσία οφείλει να καταβάλει στις δύο προσφεύγουσες 34.000 ευρώ από κοινού για ηθική βλάβη. (επιμέλεια echrcaselaw.com)
