Η καταδίκη σε διοικητικό και ποινικό επίπεδο για τα ίδια πραγματικά περιστατικά παραβιάζει την αρχή της απαγόρευσης της διπλής δίωξης η καταδίκης

ΑΠΟΦΑΣΗ

Johannesson κ.α. κατά Ισλανδίας της 18-05-2017 (αριθμ. προσφ. 22007/11)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ne bis in idem. Η διαδικασία που αφορά πρόστιμα έχει ποινικό χαρακτήρα. Ποινική και Διοικητική διαδικασία για ίδια πραγματικά περιστατικά. Κίνηση δύο διαδικασιών, ποινικής και διοικητικής,  εναντίον των προσφευγόντων για τα ίδια ακριβώς πραγματικά περιστατικά (επιβολή προστίμων για μη φορολογική δήλωση εισοδημάτων και για μη παρακράτηση εισφορών για απόδοση στο δημόσιο ταμείο). Οι διαδικασίες αυτές ανεξαρτήτως πως ονομάζονται στο εσωτερικό δίκαιο  έχουν «ποινικό» χαρακτήρα.  Η κίνηση δύο ίδιων ουσιαστικά ποινικών διαδικασιών εναντίον των προσφευγόντων παραβιάζει  την αρχή «ne bis in idem», την αρχή δηλαδή  κανείς να μη δικάζεται ή να μην τιμωρείται δύο φορές για το ίδιο αδίκημα.

ΔΙΑΤΑΞΗ

άρθρο 4 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7 της ΕΣΔΑ (δικαίωμα να μη δικαστεί ή τιμωρηθεί κάποιος δύο φορές)

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Η προσφυγή υποβλήθηκε από δύο άτομα και μία εταιρεία. Οι Jón Ásgeir Jóhannesson και Tryggvi Jónsson είναι Ισλανδοί υπήκοοι οι οποίοι γεννήθηκαν αντίστοιχα το 1968 και το 1955 και ζουν στο Λονδίνο και στο Ρέικιαβικ, αντίστοιχα. Η Fjárfestingafélagið Gaumur ήταν μια ΕΠΕ με έδρα την Ισλανδία κατά την υποβολή της προσφυγής.

Μετά από έλεγχο των φορολογικών υποθέσεων των προσφευγόντων, η Διεύθυνση Εσωτερικών Εσόδων διαπίστωσε ότι δεν είχαν δηλώσει ορισμένα σημαντικά ποσά στις φορολογικές τους δηλώσεις για τα έτη 1999 έως 2002 (και στην περίπτωση του Jóhannesson και του τρίτου προσφεύγοντος και για το έτος 1998). Τα αδήλωτα στοιχεία περιλάμβαναν   πληρωμές που έλαβαν οι κ.κ. Jóhannesson και Jónsson, τα κέρδη που πραγματοποίησε ο κ. Jóhannesson και ο τρίτος προσφεύγων, τα οποία προέκυψαν από την πώληση μετοχών της εταιρίας Baugur Group Company, καθώς και εταιρικά οφέλη που δόθηκαν στους κ. Jóhannesson και Jónsson. Η Διεύθυνση εσόδων επέβαλε  πρόσθετο τέλος 25% στους φόρους των προσφευγόντων για τα σχετικά έτη. Και, στην περίπτωση του τρίτου προσφεύγοντος, πρόσθετη επιβάρυνση 10% λόγω της αποτυχίας παρακράτησης των εισφορών ώστε να καταβληθεί το αντίστοιχο ποσό στο Δημόσιο Ταμείο. Μετά την υποβολή ένστασης, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2007, το Εσωτερικό διοικητικό συμβούλιο εσόδων επικύρωσε τις φορολογικές επιβαρύνσεις.

Τον Δεκέμβριο του 2008 – περίπου 9 μήνες αφότου οι εφετειακές αποφάσεις περί της φορολογίας κατέστησαν αμετάκλητες – οι προσφεύγοντες κατηγορήθηκαν επίσης για διακεκριμένα φορολογικά εγκλήματα. Η διαδικασία αυτή αφορούσε επίσης τις φορολογικές δηλώσεις που είχαν υποβάλλει οι προσφεύγοντες για φορολογικές επιστροφές για τα έτη μεταξύ 1999 και 2003.

Ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η ποινική διαδικασία δεν αποτελούσε παράνομη επανάληψη των διαδικασιών φορολογικής επιβάρυνσης. Αφού εξέτασε την υπόθεση, το Επαρχιακό Δικαστήριο του Ρέικιαβικ καταδίκασε και τους τρεις προσφεύγοντες αναφορικά με ορισμένες από τις κατηγορίες εναντίον τους, καταδικάζοντας τόσο τον κ. Jóhannesson όσο και τον κ. Jónsson. Στην κατ΄ έφεση δίκη το  Δικαστήριο το Φεβρουάριο του 2013 επικύρωσε τις καταδικαστικές αποφάσεις τους ως επί το πλείστον και, επιπλέον, καταδίκασε τον κ. Jοhannesson για δύο επιπλέον κατηγορίες. Αντίστοιχα, τους επιβλήθηκαν  ποινές 12 και 18 μηνών φυλάκισης (με αναστολή για δύο χρόνια), καθώς και χρηματικές ποινές ύψους 62.000.000 και 32.000.000 ισλανδικών Krónur (περίπου 360.000 και 186.000 ευρώ την εποχή εκείνη).

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το Δικαστήριο επισήμανε  ότι η τρίτη προσφεύγουσα ΕΠΕ δεν απέδειξε ότι επιθυμούσε να συνεχίσει την εξέταση της προσφυγής της. Το Δικαστήριο αποφάσισε έτσι να διαγράψει τη προσφυγή της εταιρείας.

Εφαρμόζοντας τη σχετική νομολογία, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι και οι δύο διαδικασίες (διοικητική και ποινική) είχαν «ποινικό» χαρακτήρα. Εξάλλου, τα πραγματικά περιστατικά στα οποία στηρίχθηκαν οι δύο διαδικασίες ήταν τα ίδια ή σχεδόν τα ίδια: τόσο η καταδίκη των προσφευγόντων όσο και η επιβολή φορολογικών επιβαρύνσεων είχε βασιστεί στην ίδια παράλειψη δήλωσης εισοδήματος κατά την ίδια χρονική περίοδο – και επίσης αφορούσαν ουσιαστικά τα ίδια ποσά.

Όταν οι αρχές αντιδρούν σε παράνομη συμπεριφορά τόσο με ποινικές όσο και με διοικητικές διαδικασίες, το άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 7 δεν αποκλείει τη διεξαγωγή δύο διαδικασιών, υπό τον όρο ότι πληρούνται ορισμένοι όροι. Συγκεκριμένα, για να μην υπάρχει επανάληψη της δίκης ή της τιμωρίας, οι δύο διαδικασίες πρέπει να συνδέονται σε ουσία και σε χρόνο. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να συνδυάζονται με ένα συνεκτικό τρόπο ώστε να διαμορφώνεται ένα συνεκτικό σύνολο.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε επαρκώς στενή σχέση μεταξύ ουσίας και χρόνου στις δύο διαδικασίες, ώστε να αποφευχθεί η επικάλυψη. Αυτό συνέβη για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, υπήρξε περιορισμένη αλληλοεπικάλυψη όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα των δύο διαδικασιών. Οι δύο διαδικασίες είχαν συνολική διάρκεια περίπου εννέα ετών και τρεις μήνες- παρ’ όλο που είχαν διεξαχθεί ταυτόχρονα για ένα χρόνο. Οι Jóhannesson και Jónsson καταδικάστηκαν κατά τη ποινική διαδικασία τον Δεκέμβριο του 2008 σε  15 και 16 μήνες αντίστοιχα αφότου το Εσωτερικό Διοικητικό Συμβούλιο Εσόδων  εξέδωσε τις αποφάσεις του σχετικά με τις φορολογικές τους προσφυγές. Δεύτερον, υπήρξε χωριστή συλλογή και εκτίμηση των αποδεικτικών στοιχείων και στις δυο διαδικασίες, διότι η αστυνομία είχε διενεργήσει τη δική της ανεξάρτητη έρευνα. Επομένως, η ευθύνη των προσφευγόντων εκτιμήθηκε από διαφορετικές αρχές και δικαστήρια σε διαδικασίες που ήταν σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητες μεταξύ τους.

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι δύο διαδικασίες είχαν παραβιάσει την αρχή του δικαιώματος των προσφευγόντων, να μη μπορούν να δικαστούν ή να τιμωρηθούν δυο φορές για το ίδιο έγκλημα, κατά παράβαση του άρθρου 4 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7.

Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η Ισλανδία οφείλει να καταβάλλει στον κ. Jóhannesson και στον κ. Jónsson 5.000 ευρώ στον καθένα, για ηθική βλάβη και 10.000 ευρώ και 5.000 ευρώ αντίστοιχα όσον αφορά τα δικαστικά έξοδα και τις δαπάνες.


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες