Ο τόπος κράτησης των φυλακισμένων πρέπει να είναι κοντά στο σπίτι τους
ΑΠΟΦΑΣΗ
Voynov κατά Ρωσίας της 03.07.2018 (αριθ. προσφ. 39747/10)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η υπόθεση αφορά τις διαδικασίες για μεταφορά κρατούμενου κοντά στο τόπο κατοικίας του.
Παραβίαση του δικαιώματος σεβασμού της οικογενειακής ζωής του κρατουμένου 4.200 χλμ. μακριά από το σπίτι του, τη μητέρα του και την σύντροφό του.
Παραβίαση και του άρθρου 13 (δικαίωμα πραγματικής προσφυγής) διότι σύμφωνα με απόφαση δεν είχε στη διάθεσή του αποτελεσματικό ένδικο μέσο για τις καταγγελίες του σύμφωνα με το άρθρο 8.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 8
Άρθρο 13
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων Timur Voynov, είναι Ρώσος υπήκοος που γεννήθηκε το 1985. Καταδικάστηκε το 2009 για εγκλήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά και καταδικάστηκε σε κάθειρξη 12 ετών. Εκτίει την ποινή του από τον Απρίλιο του 2010 στο χωριό Areyskoye στην περιοχή Krasnoyarsk, που βρίσκεται 4.200 χλμ. μακριά από το Oryol όπου ζουν η μητέρα και η σύντροφός του.
Η μεταφορά του διατάχθηκε από τις ποινικές αρχές του Oryol λόγω υπερπληθυσμού στις τοπικές φυλακές.
Τα επανειλημμένα αιτήματα του κ. Voynov προς τις αρχές να μεταφερθεί σε φυλακή πιο κοντά στο Oryol ώστε να διατηρήσει τους οικογενειακούς δεσμούς όσο εξέτιε την ποινή του απορρίφθηκαν.
Επίσης, άσκησε αγωγή ζητώντας αποζημίωση για την απόφαση μεταφοράς του στις φυλακές, αλλά η αγωγή του απορρίφθηκε το 2012. Τα Δικαστήρια, που δεν ασχολήθηκαν με το επιχείρημά του σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε στη διατήρηση των οικογενειακών δεσμών λόγω απόστασης, έκριναν ότι η απόφαση των αρχών ήταν νόμιμη επειδή υπήρχε υπερπληθυσμός στις φυλακές Oryol.
Η σύντροφός του τον επισκέφθηκε έξι φορές μεταξύ 2011 και 2013, αλλά δεν ήταν πλέον σε θέση να τον επισκεφθεί μετά τη γέννηση της κόρης τους το 2014. Δεν έχει δει ποτέ την κόρη του.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής)
Η υπόθεση είναι συνέχεια της κύριας απόφασης στην υπόθεση Polyakova κ.α. κατά Ρωσίας του 2017, στην οποία το Δικαστήριο διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 8, διότι το ρωσικό νομικό σύστημα δεν παρείχε επαρκείς διασφαλίσεις κατά της κατάχρησης αναφορικά με τις αποφάσεις σχετικά με τον τόπο φυλάκισης των κρατουμένων.
Δεν υπήρχε τίποτα στους ισχυρισμούς της κυβέρνησης που να πείσει το Δικαστήριο να παρεκκλίνει από τα συμπεράσματα της αποφάσεως αυτής.
Επιπλέον, πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ρωσίας έδειξε ότι η προσέγγιση των εθνικών αρχών στην ερμηνεία του εσωτερικού δικαίου επί του θέματος δεν είχε εξελιχθεί. Με την απόφαση αυτή μια προσφυγή από καταδικασθέντα κρατούμενο ο οποίος ισχυρίζεται ότι ορισμένες νομικές διατάξεις (άρθρα 73 § 4 και 6) 81 § 2) του Κώδικα Εκτέλεσης Ποινικών Καταδικών παραβίασε τα δικαιώματα των κρατουμένων και των οικογενειών τους απορρίπτονταν. Το Συνταγματικό Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι διατάξεις αυτές δεν ήταν αυθαίρετες και ανταποκρίνονταν στα διεθνή νομικά πρότυπα σύμφωνα με τα οποία οι φυλακισμένοι θα πρέπει, όπου είναι δυνατόν, να εκτίουν την ποινή τους κοντά στο σπίτι τους, αλλά ότι οι κανόνες αυτοί αποτελούσαν μόνο συστάσεις και υπόκεινται στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα.
Συνεπώς, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 της Σύμβασης.
Άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής)
Η Κυβέρνηση πρότεινε ότι το Κεφάλαιο 25 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που ορίζει διαδικασία για την αμφισβήτηση των πράξεων και παραλείψεων των κρατικών φορέων, αποτέλεσε αποτελεσματικό ένδικο μέσο για την καταγγελία του κ. Voynov. Ως εκ τούτου, υποστήριξε ότι η αίτηση πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη για μη εξάντληση των εγχώριων διορθωτικών μέτρων.
Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματικό ένα ένδικο μέσο πρέπει να ορίζεται σαφώς και να επιβεβαιώνεται από τη πρακτική ή τη ομολογία και η Κυβέρνηση δεν είχε παράσχει λεπτομέρειες ή συγκεκριμένα παραδείγματα δικαστικής πρακτικής της προτεινόμενης θεραπείας τους.
Εξάλλου, σε άλλες υποθέσεις, μεταξύ των οποίων η Polyakova κ.λπ., οι οποίες παραπέμφθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κάθε φορά είχε αρνηθεί να δεχθεί καταγγελία δυνάμει του κεφαλαίου 25 ως αποτελεσματικό εσωτερικό ένδικο μέσο.
Επομένως, το Δικαστήριο δεν ήταν πεπεισμένο ότι μια τέτοια διαδικασία, αν είχε κινηθεί από τον κ. Voynov, θα του παρείχε τη δυνατότητα να επικαλεστεί επαρκώς το δικαίωμα σεβασμού της οικογενειακής ζωής.
Επιπλέον, οι διαδικασίες με τις οποίες ζητούσε αποζημίωση δεν παρείχε αποτελεσματική ένδικη προστασία στον κ. Voynov. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, τα εθνικά δικαστήρια δεν εξέτασαν το επιχείρημά του σχετικά με τις δυσκολίες διατήρησης επαφής με την οικογένειά του, για όσο καιρό ήταν κρατούμενος μακριά τους.
Ως εκ τούτου, απορρίπτοντας το επιχείρημα της κυβέρνησης σχετικά με τη μη εξάντληση των εγχώριων ένδικων μέσων, το δικαστήριο διαπίστωσε ότι ο κ. Voynov δεν είχε στη διάθεσή του αποτελεσματικό ένδικο μέσο για τις καταγγελίες του σύμφωνα με το άρθρο 8, κατά παράβαση του άρθρου 13.
Άρθρο 41 (δίκαιη ικανοποίηση)
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ρωσία οφείλει να καταβάλει στον κ. Voynov 6.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 850 ευρώ για δικαστικά έξοδα και λοιπές δαπάνες.
Ξεχωριστή γνώμη
Ο δικαστής Elósegui εξέφρασε σύμφωνη γνώμη, η οποία επισυνάπτεται στην απόφαση (επιμέλεια echrcaselaw.com).
