Η «μαφία» και η ελευθερία της έκφρασης
ΑΠΟΦΑΣΗ
Verlagsgruppe Droemer Knaur GmbH & Co. KG κατά Γερμανίας της 19/10/2017 (αριθ. 35030/13)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Παρουσίαση προσώπου και αναφορά αυτού ονομαστικά σε βιβλίο ως μέλος της μαφίας. Ο εκδοτικός οίκος υποχρεώθηκε σε αποζημίωση. Επίκληση της ελευθερίας της έκφρασης από τον εκδοτικό οίκο. Μη παραβίαση.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 10
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Η προσφεύγουσα εταιρία Verlagsgruppe Droemer Knaur GmbH & Co. KG είναι ένας διακεκριμένος γερμανικός εκδοτικός οίκος με έδρα στο Μόναχο. Η υπόθεση αφορά διαδικασία στην οποία διατάχθηκε να καταβάλει αποζημίωση σε πρόσωπο που παρουσιάστηκε σε ένα βιβλίο, το οποίο η εταιρεία είχε εκδώσει και διανείμει, ως μέλος της μαφίας.
Το βιβλίο, με τίτλο «Μαφία», το οποίο γράφτηκε από τη γνωστή συγγραφέα Petra Reski, εκδόθηκε το Σεπτέμβριο του 2008. Ανατυπώθηκε σε διάφορες εκδόσεις και διανεμήθη επίσης στην Ιταλία. Το θέμα του βιβλίου ήταν οι δεσμοί της Μαφίας με τη Γερμανία και με τις εσωτερικές δομές της. Σε δύο σελίδες, το βιβλίο αναφερόταν σε Ιταλικής καταγωγής υπήκοο της Γερμανίας (S.P.) με το πλήρες όνομά του. Διευκρίνισε ειδικότερα ότι ο S.P. ήταν διακεκριμένο μέλος του «Ndrangheta» και ότι φέρεται να συμμετείχε σε δολοφονία.
Μετά τη δημοσίευση του βιβλίου, ο S.P. άσκησε αγωγή για την απαγόρευση διάδοσης αυτών των χωρίων. Το Νοέμβριο του 2008, το περιφερειακό δικαστήριο του Μονάχου εξέδωσε απόφαση. Διαπίστωσε ειδικότερα ότι, ενώ υπήρχε δημόσιο συμφέρον για την υποβολή πληροφοριών σχετικά με την οργάνωση εγκλήματος, η συγγραφέας είχε παραβιάσει τα δημοσιογραφικά της καθήκοντα. Είχε βασιστεί σε εσωτερικές αναφορές και εκθέσεις του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ποινικών Ερευνών, όσον αφορά την υποτιθέμενη συμμετοχή του S.P. στη «Ndrangheta», οι οποίες ήταν ανεπαρκείς πηγές για τους ισχυρισμούς της, δεδομένου ότι οι εκθέσεις δεν προοριζόταν για δημοσίευση και είχαν υπερβάλει και μεγεθύνει το βαθμό υποψίας που περιγράφεται σε αυτές. Οι ίδιες οι ερευνητικές αρχές δεν κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία ότι διαπράχθηκε αδίκημα από τον S.P. Η έφεση της εκδοτικής εταιρείας απορρίφθηκε τον Απρίλιο του 2009.
Στην υπόθεση της κύριας δίκης, το Εφετείο διέταξε τελικά την επιδίκαση αποζημιώσεως ποσού 10.000 ευρώ. Υποστήριξε ότι η απόφαση δεν επαρκούσε για την επανόρθωση του S.P., καθώς δεν ήταν εύκολη η πρόσβαση των αναγνωστών ενός βιβλίου σε αυτή. Η απόφαση κατέστη αμετάκλητα μετά από άσκηση ενδίκων μέσων.
Η εκδοτική εταιρεία καταγγέλλει ότι η απόφαση, η οποία διέταξε την εταιρεία να καταβάλλει αποζημίωση, παραβίασε τα δικαιώματά της σύμφωνα με το άρθρο 10 (ελευθερία της έκφρασης).
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ).
