Η διεξαγωγή μέρους της δίκης για ανθρωποκτονία κεκλεισμένων των θυρών δεν παραβίασε το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη
ΑΠΟΦΑΣΗ
Yam κατά Ηνωμένου Βασιλείου της 16.01.2020 (αριθ. 31295/11)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Δίκη ανθρωποκτονίας από πρόθεση διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών για καταθέσεις κάποιων μαρτύρων.
Το εθνικό Δικαστήριο έκρινε ότι το μέρος αυτό της δίκης έπρεπε να διεξαχθεί κεκλεισμένων των θυρών για λόγους εθνικής ασφαλείας.
Το Δικαστήριο του Στρασβούργου διαπίστωσε ειδικότερα ότι η απόφαση να διεξαχθεί κεκλεισμένων των θυρών μέρους των διαδικασιών από τον τύπο και το ευρύ κοινό για λόγους εθνικής ασφάλειας δεν είχε ως αποτέλεσμα η δίκη να χαρακτηριστεί ως άδικη. Επιπλέον, τα εγχώρια δικαστήρια διεξήγαγαν λεπτομερή εξέταση της αίτησης λήψης μιας τέτοιας απόφασης πριν από τη χορήγηση της, διαδικασία στην οποία είχε συμμετάσχει πλήρως η υπεράσπιση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ομόφωνα ότι δεν υπήρξε παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη και αυτού της εξέτασης των μαρτύρων (άρθρο 6 §§ 1 και 3 (δ) () της ΕΣΔΑ).
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 6 παρ. 1
Άρθρο 6 παρ. 3 δ
Άρθρο 34
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων Wang Yam, είναι υπήκοος του Ηνωμένου Βασιλείου ο οποίος γεννήθηκε το 1961. Το 2006, ο προσφεύγων κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία από πρόθεση και για ορισμένα άλλα αδικήματα που σχετίζονταν με την κλοπή της αλληλογραφίας του θύματος.
Κατά την έναρξη της δίκης του τον Ιανουάριο του 2008, ο δικαστής αποφάσισε την εξέταση μέρους των αποδείξεων της υπεράσπισης κεκλεισμένων των θυρών για λόγους εθνικής ασφάλειας και για την προστασία της ταυτότητας ενός μάρτυρα. Η υπεράσπιση προσέφυγε ανεπιτυχώς κατά της απόφασης αυτής.
Στη δίκη, τα αποδεικτικά στοιχεία του προσφεύγοντος μαζί και άλλα αποδεικτικά στοιχεία, εξετάστηκαν κεκλεισμένων των θυρών. Στη συνέχεια καταδικάστηκε αμετάκλητα για ανθρωποκτονία από πρόθεση.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 6 §§ 1 και 3 (δ)
Το Δικαστήριο επισήμανε ότι η απόφαση να διεξαχθεί μέρος της δίκης κεκλεισμένων των θυρών είχε ληφθεί για λόγους εθνικής ασφάλειας και συνεπώς δεν είχε λάβει επαρκή στοιχεία που να τεκμηριώνουν το εν λόγω μέτρο.
Εντούτοις, διαπίστωσε ότι ο προσφεύγων είχε συμμετάσχει πλήρως στη διαδικασία που οδήγησε στην λήψη της απόφασης αναφορικά με την συζήτηση κεκλεισμένη των θυρών. Όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που αφορούσαν το θέμα αυτό είχαν τεθεί στη διάθεσή του και είχε συμμετάσχει στην ακρόαση επί του θέματος.
Με την έκδοση της απόφασης, ο δικαστής εξισορρόπησε επίσης προσεκτικά την ανάγκη για διαφάνεια έναντι των συμφερόντων εθνικής ασφάλειας που διακυβεύονταν και είχε ικανοποιηθεί από το γεγονός ότι ο προσφεύγων θα μπορούσε παρ’ όλα αυτά να έχει μια δίκαιη δίκη. Η απόφαση μέρος της δίκης να διεξαχθεί κεκλεισμένων των θυρών εξετάστηκε επίσης στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο.
Το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η απόφαση και οι λόγοι για την απόφαση αυτή υποβλήθηκαν σε αυστηρή και ανεξάρτητη έρευνα από δικαστές σε διάφορες περιπτώσεις. Το Δικαστήριο διαπίστωσε επίσης ότι το γεγονός ότι η απόφαση αυτή περιοριζόταν στον βαθμό που είναι απαραίτητο για την προστασία των εκατέρωθεν συμφερόντων και εφαρμόστηκε μόνο σε ένα συγκεκριμένο τμήμα της υπεράσπισης του προσφεύγοντος.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε επίσης ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις ότι η απόφαση για μέρος της δίκης κεκλεισμένων των θυρών είχε προκαλέσει οποιαδήποτε αδικία στη δίκη. Όσον αφορά το επιχείρημα του προσφεύγοντος ότι η διεξαγωγή της δίκης κεκλεισμένων των θυρών είχε εμποδίσει τους μάρτυρες υπεράσπισης να παρουσιαστούν, το Δικαστήριο θεώρησε το εν λόγω επιχείρημα ήταν θεωρητικό και παρατήρησε ότι το μεγαλύτερο μέρος της δίκης είχε διεξαχθεί δημοσίως και είχε προσελκύσει μεγάλη δημοσιότητα. Ούτε δέχτηκε το επιχείρημα του προσφεύγοντος ότι οι μάρτυρες κατηγορίας είχαν περισσότερο χρόνο να καταθέσουν. Σημείωσε ότι ο τρόπος με τον οποίο τα αποδεικτικά στοιχεία είχαν ληφθεί από τους μάρτυρες αυτά και τέθηκαν ενώπιον των ενόρκων ήταν ακριβώς ο ίδιος όπως για όλους τους άλλους μάρτυρες στην ίδια υπόθεση.
Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε επίσης ότι δεν ήταν σε θέση να αποκαλύψει το υλικό που κατατέθηκε κεκλεισμένων των θυρών ενώπιον του Δικαστηρίου και έτσι είχε επηρεάσει την ικανότητά του να παρουσιάσει την υπεράσπισή του σε αυτό. Ωστόσο, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι στις παρατηρήσεις του, δεν πρόβαλε περαιτέρω ουσιαστικά επιχειρήματα σχετικά με την φερόμενη αδικία, παρόλο που τα εγχώρια δικαστήρια διαπίστωσαν ότι θα μπορούσε να το πράξει.
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αίτημα να διεξαχθεί μέρος της δίκης κεκλεισμένων των θυρών είχε εξεταστεί επιμελώς, ο προσφεύγων είχε συμμετάσχει στη διαδικασία και η αιτιολογία της απόφασης αυτής είχε εξεταστεί λεπτομερώς αρκετές φορές. Συνολικά, δεν υπάρχει τίποτα που να υποδηλώνει ότι η απόφαση είχε ως αποτέλεσμα οποιαδήποτε αδικία για τον προσφεύγοντα στη δίκη και δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §§ 1 και 3 (δ).
Άρθρο 34
Ο προσφεύγων υποστήριξε ότι η άρνηση των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου να αποκαλύψουν τα στοιχεία που προέκυψαν από την ακρόαση κεκλεισμένα των θυρών ενώπιον του Δικαστηρίου, είχε παραβιάσει το δικαίωμά του σε ατομική προσφυγή.
Το ΕΔΔΑ σημείωσε ότι ο προσφεύγων είχε ζητήσει το εν λόγω υλικό από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά ότι αποφάσισε να μην το πράξει. Αυτό θα αποτελούσε σοβαρό παράπτωμα για μια σχετική καταγγελία σύμφωνα με το άρθρο 34. Εν πάση περιπτώσει, η άρνηση ενός κράτους να παράσχει τέτοια στοιχεία γενικά δεν θα οδηγούσε στη διαπίστωση ότι δεν τηρήθηκε το άρθρο 34, υπό την προϋπόθεση ότι η απόφαση υπόκειται σε κάποια μορφή αντιδικίας ενώπιον ανεξάρτητου οργάνου αρμόδιου για την επανεξέταση των λόγων και των σχετικών αποδεικτικών στοιχείων. Στην περίπτωση του προσφεύγοντα η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να παρακρατήσει τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν κεκλεισμένων των θυρών είχε εξεταστεί εκ νέου από τα εγχώρια δικαστήρια σε τρία διαφορετικές δικαιοδοσίες, με τα εν λόγω δικαστήρια να παραθέτουν λεπτομερείς αιτιολογίες για τις αποφάσεις τους. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι υπήρξε ουσιαστικός ανεξάρτητος έλεγχος της ισχυριζόμενης βάσης για τη συνεχιζόμενη ανάγκη εμπιστευτικότητας. Ως εκ τούτου, δεν υπήρξε παράλειψη των αρχών να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους δυνάμει του άρθρου 34.
