Η απέλαση αποστάτη Σύριου στρατιώτη στη Συρία παραβιάζει την ΕΣΔΑ αφού κινδυνεύει να υποστεί κακομεταχείριση.

ΑΠΟΦΑΣΗ

O.D. κατά Βουλγαρίας της 10.10.2019 (αριθ. 34016/18)

βλ. εδώ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εντολή των βουλγαρικών αρχών για απέλαση στη Συρία ενός πρώην Σύριου στρατιωτικού με την αιτιολογία ότι αποτελούσε απειλή για την εθνική ασφάλεια. Ειδικότερα, το Στρασβούργο διαπίστωσε ότι, λόγω της συνολικής κατάστασης στη Συρία και του προσωπικού κινδύνου που αντιμετώπιζε ο προσφεύγων, δεν ήταν δυνατό να αποδειχθεί ότι μπορούσε να επιστρέψει με ασφάλεια στη Συρία.

Το Δικαστήριο  διαπίστωσε επίσης ότι ο προσφεύγων δεν είχε πρόσβαση σε αποτελεσματικό ένδικο μέσο, επισημαίνοντας ότι η αίτησή του για αναστολή εκτέλεσης της απόφασης απέλασης απορρίφθηκε με την αιτιολογία ότι αποτελούσε απειλή για την εθνική ασφάλεια, ενώ η διαδικασία σχετικά με την αίτηση χορήγησης καθεστώτος πρόσφυγα ή καθεστώτος ανθρωπιστικής προστασίας, δεν αποσκοπούσε στην επανεξέταση της νομιμότητας της απόφασης απέλασης ή των αποτελεσμάτων της στο πλαίσιο του δικαιώματος στη ζωή και του δικαιώματός του να μην υποστεί κακομεταχείριση.

Το Δικαστήριο αποφάσισε να υποδείξει στην Κυβέρνηση, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, ότι ο προσφεύγων δεν πρέπει να εκδιωχθεί. Το αντίθετο θα επέφερε παραβίαση του άρθρου 2 (δικαίωμα στη ζωή) και του άρθρου 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης) της ΕΣΔΑ και παραβίαση του άρθρου 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής) σε συνδυασμό με τα άρθρα 2 και 3.

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 2

Άρθρο 3

Άρθρο 13

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων είναι Σύριος υπήκοος, ο οποίος γεννήθηκε το 1991 και ζει στη Σόφια.

Το 2011 ο προσφεύγων εντάχθηκε στο συριακό στρατό και προβιβάστηκε έως τον βαθμό του λοχία. Ήταν ελεύθερος σκοπευτής και είχε την ικανότητα να χειρίζεται πυραύλους. Δήλωσε ότι είχε αποστατήσει το 2012, όπου και πολεμούσε για τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό για εννέα μήνες.

Το 2013 έφυγε από τη Συρία για την Τουρκία, όπου έμεινε για τρεις μήνες. Στη συνέχεια ταξίδεψε στη Βουλγαρία, όπου υπέβαλε δύο αιτήσεις ασύλου, και οι δύο απορρίφθηκαν. Οι βουλγαρικές αρχές διέταξαν την απέλασή του το ίδιο έτος, θεωρώντας ότι αποτελούσε απειλή για την εθνική ασφάλεια. Οι εφέσεις του προσφεύγοντος  κατά των αποφάσεων αυτών δεν έγιναν δεκτές.

Το 2018 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε να υποδείξει στη βουλγαρική κυβέρνηση ότι ο προσφεύγων δεν πρέπει να εκδιωχθεί ενώ εκκρεμούσε η διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού Διαδικασίας (προσωρινά μέτρα).

Την ίδια χρονιά η πρεσβεία της Συρίας στη Βουλγαρία εξέδωσε στον προσφεύγοντα διαβατήριο που ισχύει για δύο χρόνια. Αυτή τη στιγμή το έχει στη κατοχή της η υπηρεσία Μετανάστευσης του Υπουργείου Εσωτερικών και ο προσφεύγων θεωρείται ότι διαμένει παράνομα στη Βουλγαρία.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Άρθρα 2 (δικαίωμα στη ζωή) και 3 (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης)

Το Δικαστήριο επισήμανε  ότι οι αποφάσεις του Οργανισμού Προσφύγων και του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου καθώς και οι παρατηρήσεις της κυβέρνησης αναγνώρισαν ότι η συνολική κατάσταση στη Συρία δικαιολογεί την προστασία των δικαιωμάτων που εγγυώνται τα άρθρα 2 και 3 της Σύμβασης.

Από την πλευρά του, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι η κατάσταση της ασφάλειας και της ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς και η φύση και η έκταση των εχθροπραξιών στη Συρία, επιδεινώθηκαν δραματικά μεταξύ της άφιξης του προσφεύγοντος στη Βουλγαρία τον Ιούνιο του 2013 και της οριστικής απόφασης για την έκδοση της εντολής απέλασής του τον Αύγουστο του 2014 , καθώς και μεταξύ της τελευταίας αυτής ημερομηνίας και της απόφασης που του αρνείται προστασίας. Επιπλέον, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει μέχρι σήμερα. Παρά τη γενική χαλάρωση των εχθροπραξιών, τα αντίπαλα στρατόπεδα στη Συρία διεξάγουν έντονες μάχες και πραγματοποιούν αδιάκριτες επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένου του άμαχου πληθυσμού και των καταυλισμών, λεηλατώντας και διώκοντας. Επιπλέον, οι αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις μεγάλης κλίμακας πραγματοποιήθηκαν μόλις στις αρχές του 2019 στην περιοχή του Homs, πόλη καταγωγής του προσφεύγοντος.

Όσον αφορά τον προσωπικό κίνδυνο που αντιμετώπισε ο προσφεύγων, το Δικαστήριο σημείωσε ότι φοβόταν ότι θα υποστεί κακομεταχείριση επειδή είχε αποστατήσει από το συριακό στρατό. Παρατήρησε επίσης ότι δεν υπήρχε τίποτα στις εγχώριες αποφάσεις ή στις παρατηρήσεις της κυβέρνησης που να δείχνουν ότι οι βουλγαρικές αρχές έκριναν ότι η εκδοχή του προσφεύγοντος δεν ήταν αξιόπιστη. Το Δικαστήριο έλαβε ιδιαίτερα υπόψη την ύπαρξη πρακτικών εκτέλεσης, αυθαίρετης κράτησης και κακομεταχείρισης ατόμων που αποστάτησαν από το στρατό ή αρνήθηκαν να εκτελέσουν εντολές. Επιπλέον, η ίδια εκτίμηση του ατομικού κινδύνου που αντιμετώπιζε ο προσφεύγων στη Συρία είχε γίνει από το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο και στις παρατηρήσεις της κυβέρνησης.

Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο έκρινε ότι, λόγω των ισχυρισμών του προσφεύγοντος ότι θα υποστεί κακομεταχείριση λόγω της απόστασίας του από το στρατό, δεν θα μπορούσε να αποδειχθεί ότι θα μπορούσε να επιστρέψει με ασφάλεια στη Συρία είτε στην πόλη Homs ή αλλού στη χώρα. Έτσι, η απομάκρυνση του προσφεύγοντος από τη Βουλγαρία στη Συρία θα συνιστούσε παραβίαση των άρθρων 2 και 3 της Σύμβασης.

Άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής) σε συνδυασμό με τα άρθρα 2 και 3

Το ΕΔΔΑ παρατήρησε ότι το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο δεν αντιμετώπισε τον κίνδυνο που ανέφερε ο προσφεύγων δηλώνοντας απλώς ότι οι απειλές που αντιμετώπισε και τα δικαιώματα που επιδιώκει να προστατεύσει δεν ήταν σαφή. Ως εκ τούτου, δεν πραγματοποίησε αξιολόγηση της συνολικής κατάστασης στη Συρία. Επιπλέον, το αίτημα του προσφεύγοντος για αναστολή εκτελέσεως της απόφασης απέλασης απορρίφθηκε, μεταξύ άλλων, καθώς αποτελούσε απειλή για την εθνική ασφάλεια.

Όσον αφορά τη διαδικασία σχετικά με την αίτηση χορήγησης του καθεστώτος του πρόσφυγα ή του ανθρωπιστικού καθεστώτος, ο προσφεύγων θα είχε προστατευθεί από ενδεχόμενη απέλαση εάν το αποτέλεσμα ήταν υπέρ του.

Εντούτοις, η διαδικασία αυτή δεν αποσκοπούσε στην επανεξέταση της νομιμότητας της απόφασης απέλασης ή των αποτελεσμάτων της σε σχέση με τις καταγγελίες βάσει των άρθρων 2 και 3 της Σύμβασης. Εν πάση περιπτώσει, αρνούμενο να χορηγήσει το καθεστώς του πρόσφυγα, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, ενώ σημείωσε την ύπαρξη σοβαρής και διαδεδομένης κατάστασης στη Συρία, εφάρμοσε την εσωτερική νομοθεσία σύμφωνα με την οποία οι εκτιμήσεις σχετικά με απειλή κατά της εθνικής ασφάλειας υπερέβαιναν την κατάσταση κινδύνου στη χώρα προορισμού. Κατά συνέπεια, το επίμαχο ένδικο βοήθημα δεν επέτρεψε τον προσδιορισμό του κινδύνου.

Επιπλέον, η κυβέρνηση δεν είχε αναφερθεί σε άλλα ένδικα μέσα που προβλέπονται από το βουλγαρικό δίκαιο για το σκοπό αυτό. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο προσφεύγων δεν θα είχε άλλα μέσα για την αποτελεσματική εξέταση των καταγγελιών του βάσει των άρθρων 2 και 3 της Σύμβασης.

Συνεπώς, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 13 της Σύμβασης.

Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Βουλγαρία έπρεπε να καταβάλει στον προσφεύγοντα 2.500 ευρώ  για έξοδα και δαπάνες και ότι η διαπίστωση παραβίασης αποτελούσε καθ’ εαυτή επαρκή δίκαιη ικανοποίηση όσον αφορά την ηθική βλάβη.


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες