Δικαστής χαρακτήρισε μεροληπτική την έκθεση επιθεώρησής του. Η πειθαρχική του καταδίκη παραβίασε την ελευθερία έκφρασής του. Δικαίωμα άσκησης κριτικής από τους ελεγχόμενους στις εκθέσεις των ανωτέρων δικαστικών

ΑΠΟΦΑΣΗ

Guz κατά Πολωνίας, της 15.10.2020 (αριθ. προσφ. 965/12)

βλ. εδώ 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Κριτική της έκθεσης επιθεώρησής του από δικαστή. Πειθαρχική του καταδίκη για τις εκφράσεις του. Παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης του δικαστή η πειθαρχική του καταδίκη.

Ο προσφεύγων,  δικαστής,  δεν προήχθη  μετά από την  αρνητική έκθεση επιθεώρησης  που συντάχθηκε από τον επιθεωρητή Δικαστή και τον χαρακτήρισε μη προσαρμοστικό. Ο προσφεύγων χαρακτήρισε την αναφορά επιφανειακή, άδικη και μεροληπτική. Τιμωρήθηκε με την πειθαρχική ποινή της σύστασης. Τα εγχώρια  δικαστήρια έκριναν  ότι η κριτική του,  υπονόμευσε όχι μόνο τη φήμη του επιθεωρητή δικαστή αλλά και την απονομή της δικαιοσύνης στο σύνολό της.

Το Στρασβούργο επανέλαβε  ότι τα ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία του συστήματος δικαιοσύνης, εμπίπτουν στο δημόσιο συμφέρον. Ωστόσο, εν προκειμένω, οι παρατηρήσεις του προσφεύγοντος στην έκθεση επιθεώρησης  δεν αφορούσαν την άσκηση της δικαστικής  λειτουργίας, αλλά αφορούσαν ένα εσωτερικό στάδιο της διαδικασίας προαγωγής του. Επιπλέον το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι συγκεκριμένες κρίσεις αξίας, εμπίπτουν στο δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης του προσφεύγοντος. ΄

Δεδομένου ότι η πειθαρχική καταδίκη ενδέχεται να εμποδίσει την εξέλιξη της σταδιοδρομίας του προσφεύγοντα,  το ΕΔΔΑ έκρινε ότι τα εγχώρια Δικαστήρια δεν πέτυχαν δίκαιη ισορροπία μεταξύ της ανάγκης προστασίας της δικαστικής εξουσίας και  της ανάγκης προστασίας του δικαιώματος του προσφεύγοντος στην ελευθερία έκφρασης.

Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι παραβιάστηκε η ελευθερία έκφρασης του δικαστή και επιδίκασε ποσό 6.000 ευρώ για ηθική βλάβη.

ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο 10

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Ο προσφεύγων Remigiusz Guz, είναι πολωνός υπήκοος ο οποίος γεννήθηκε το 1973 και ζει στην Łaziska (Πολωνία).

Η υπόθεση αφορούσε την καταγγελία του προσφεύγοντος ότι είχε κριθεί ένοχος κατά τη διάρκεια πειθαρχικών διαδικασιών  για ανάρμοστη συμπεριφορά δικαστή , μετά την άσκηση κριτικής στην έκθεση επιθεώρησης σχετικά με την άσκηση των καθηκόντων του  που συντάχθηκε από άλλο ανώτερο δικαστή.

Στις αρχές του 2009 ο προσφεύγων, δικαστής του περιφερειακού δικαστηρίου, υπέβαλε αίτηση για θέση δικαστή στο Περιφερειακό δικαστήριο Gliwice.

Στο πλαίσιο της διαδικασίας προαγωγής, ο εντεταλμένος  επιθεωρητής δικαστής συνέταξε έκθεση σχετικά με τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων του προσφεύγοντος, διαπιστώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι είχε τριβές με τους προϊσταμένους του, καθώς δεν μπορούσε να συμμορφωθεί με τις οδηγίες τους.

Απευθυνόμενος στον Πρόεδρο του Περιφερειακού Δικαστηρίου Gliwice, απάντησε επί της έκθεσης σχετικά με τον τρόπο που λειτουργούσε ως δικαστής, ισχυριζόμενος ότι ήταν «επιφανειακή, άδικη και μεροληπτική». Επανέλαβε αυτές τις παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης των περιφερειακών δικαστών, η οποία καταψήφισε την προαγωγή του προσφεύγοντος.

Επέκρινε την έκθεση και πάλι όταν άσκησε έφεση κατά της μεταγενέστερης απόφασης του Εθνικού Συμβουλίου Δικαιοσύνης να μην διαβιβαστεί η υποψηφιότητά του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το Ανώτατο  Δικαστήριο απέρριψε την έφεσή του το Νοέμβριο του 2009.

Στη συνέχεια ασκήθηκε πειθαρχική διαδικασία εναντίον του προσφεύγοντος και τον Μάρτιο του 2011 κρίθηκε ένοχος για ανάρμοστη συμπεριφορά δικαστή και του δόθηκε σύσταση. Η έφεσή του εναντίον της εν λόγω απόφασης και η επακόλουθη συνταγματική καταγγελία ήταν ανεπιτυχείς. Τα δικαστήρια ουσιαστικά έκριναν  ότι η κριτική του προσφεύγοντος παραβίασε τα πρότυπα της δικαστικής αξιοπρέπειας, υπονομεύοντας όχι μόνο τη φήμη του επιθεωρητή δικαστή αλλά και την απονομή της δικαιοσύνης στο σύνολό της.

Βασιζόμενος στο άρθρο 10 (ελευθερία έκφρασης), ο προσφεύγων παραπονέθηκε ότι η καταδίκη του για  πειθαρχικό αδίκημα είχε παραβιάσει το δικαίωμά του να εκφράσει τη γνώμη του για μια έκθεση/αναφορά σχετικά με την εργασία του την οποία θεώρησε ανακριβή. Υποστήριξε συγκεκριμένα ότι τα σχόλιά του δεν ήταν προσβλητικά, η έκθεση  είχε συνταχθεί για εσωτερική χρήση και ότι ήταν προς το δημόσιο συμφέρον να υπερασπιστεί τους κανόνες σχετικά με τη  προαγωγή των δικαστών.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Όσον αφορά την παρούσα υπόθεση, το Δικαστήριο επισήμανε ότι ο προσφεύγων υπέβαλε τις επίμαχες παρατηρήσεις στην απάντησή του στην έκθεση επιθεώρησης  που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας με την οποία ζήτησε να προαχθεί στη θέση του δικαστή στο περιφερειακό δικαστήριο Gliwice.

Το Δικαστήριο επανέλαβε ότι ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία του συστήματος δικαιοσύνης, ενός θεσμού που είναι απαραίτητος για οποιαδήποτε δημοκρατική κοινωνία, εμπίπτουν στο δημόσιο συμφέρον. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να ληφθεί υπόψη ο ειδικός ρόλος του δικαστικού σώματος στην κοινωνία. Ως εγγυητής της δικαιοσύνης, μια θεμελιώδης αξία σε ένα κράτος που διέπεται από το κράτος δικαίου, πρέπει να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του κοινού για να επιτύχει στην εκτέλεση των καθηκόντων της. Το Δικαστήριο σημειώνει επίσης τον ισχυρισμό του προσφεύγοντος ότι οι ενέργειές του υποκινήθηκαν από το δημόσιο συμφέρον για τη διασφάλιση της αξιοκρατίας στην  διαδικασίας προαγωγής.

Όσον αφορά τη φύση των επίμαχων παρατηρήσεων, το Δικαστήριο  σημείωσε τα εξής. Στις γραπτές παρατηρήσεις του σχετικά με την έκθεση του επιθεωρητή, ο προσφεύγων  δήλωσε ότι η αξιολόγηση  του διενεργήθηκε «επιφανειακά, άδικα και μεροληπτικά».

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι τα εγχώρια δικαστήρια εξέτασαν αυτές τις παρατηρήσεις υπό το φως των χαρακτηριστικών που είναι απαραίτητα για τη θέση του δικαστή. Επιπλέον, τα δικαστήρια αναφέρθηκαν στη σχετική εγχώρια νομολογία, υποδεικνύοντας ότι η κριτική που απευθύνεται από έναν δικαστή σε έναν άλλο δικαστή πρέπει να γίνεται με διακριτικό, μετριοπαθή  και μη μειωτικό  τρόπο. Υπό το πρίσμα των προαναφερθεισών υποχρεώσεων, τα εθνικά δικαστήρια διαπίστωσαν ότι ο προσφεύγων υπερέβη τα όρια του δικαιώματός του να εκφράζεται και ότι δεν τήρησε  τα πρότυπα της ευπρέπειας και, με αυτόν τον τρόπο, υπονόμευσε την απονομή της δικαιοσύνης. Επιπροσθέτως  είχε υπονομεύσει τη φήμη του επιθεωρητή δικαστή και την επαγγελματική του θέση.

Το Δικαστήριο αναγνώρισε ότι οι δικαστές θα πρέπει να επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση στην άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες είναι πιθανό να τεθούν υπό αμφισβήτηση η αρχή και η αμεροληψία του δικαστικού συστήματος. Ωστόσο, εν προκειμένω, οι παρατηρήσεις του προσφεύγοντος δεν αφορούσαν την άσκηση της δικαστικής λειτουργίας, αλλά αφορούσαν ένα εσωτερικό στάδιο της διαδικασίας προαγωγής κατά την οποία ένας ανώτερος δικαστής αξιολόγησε το έργο του. Παρόλο που μπορεί να αποδειχθεί απαραίτητο για την προστασία του δικαστικού σώματος από σοβαρές επιζήμιες επιθέσεις που είναι ουσιαστικά αβάσιμες, αυτό δεν μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να απαγορευθεί σε άλλους δικαστές να εκφέρουν  τις απόψεις τους.   Στην παρούσα υπόθεση, ο επιθεωρητής δικαστής συνέταξε την έκθεση επιθεώρησης  ενώ ενεργούσε υπό επίσημη ιδιότητα και θα μπορούσε , ως εκ τούτου, να υποβληθεί σε κριτική εντός των επιτρεπόμενων ορίων, και όχι μόνο με θεωρητικό και γενικό τρόπο.

Επιπλέον, το Δικαστήριο επανέλαβε ότι πρέπει να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ κριτικής και προσβολής. Λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις της υπόθεσης, το Δικαστήριο δεν μπορούσε να διακρίνει στις παρατηρήσεις του προσφεύγοντος οποιαδήποτε πρόθεση να προσβάλει τον επιθεωρητή δικαστή.

Το Δικαστήριο συμφώνησε με τα εγχώρια δικαστήρια ότι οι τρεις πρώτες επίμαχες παρατηρήσεις («άδικες», «μεροληπτικές» και «επιφανειακές») ήταν κρίσιμες αξίες. Απέμεινε να εξεταστεί αν η «πραγματική βάση» για αυτές τις σημαντικές αξίες  ήταν επαρκής.

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι η έκθεση περιείχε ορισμένες ανακρίβειες που είχαν διαπιστώσει και τα εγχώρια όργανα.

Από αυτή την άποψη, είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς ο προσφεύγων θα μπορούσε να αποδείξει ότι οι σημαντικές αυτές κρίσεις  είχαν επαρκή πραγματική βάση. Λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις της υπόθεσης, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι επίμαχες παρατηρήσεις, οι οποίες αποτελούσαν κρίσεις αξίας, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι έχουν συγκεκριμένη πραγματική βάση και συνεπώς παρέμειναν εντός των αποδεκτών ορίων.

Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι ο προσφεύγων άσκησε την ελευθερία της έκφρασης με σκοπό την υπεράσπιση των συμφερόντων του στο πλαίσιο της διαδικασίας προαγωγής, υποβάλλοντας παρατηρήσεις σε αρμόδιους φορείς.

Όσον αφορά την επιβληθείσα κύρωση, το Δικαστήριο επανέλαβε ότι, κατά την εκτίμηση της αναλογικότητας της παρέμβασης, η φύση και η σοβαρότητα των κυρώσεων που επιβάλλονται είναι επίσης παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Στην παρούσα υπόθεση, ο προσφεύγων  κρίθηκε ένοχος για το πειθαρχικό αδίκημα της προσβολής του δικαστικού σώματος  και του επιβλήθηκε η ποινή της σύστασης, η οποία είναι η πιο  επιεικής. Οι πληροφορίες σχετικά με την καταδίκη του σε πειθαρχικές διαδικασίες τοποθετήθηκαν στον προσωπικό φάκελό του για περίοδο πέντε ετών.

Το Δικαστήριο είχε τονίσει επανειλημμένα ότι η παρέμβαση στην ελευθερία της έκφρασης μπορεί να έχει τραγικό αποτέλεσμα στην άσκηση αυτής της ελευθερίας. Στην περίπτωση του προσφεύγοντος, η πειθαρχική του καταδίκη μπορεί να είχε επιπτώσεις στις μελλοντικές προοπτικές σταδιοδρομίας του.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, αφενός, τα εθνικά δικαστήρια απέτυχαν να επιτύχουν τη δίκαιη ισορροπία μεταξύ της ανάγκης προστασίας της δικαστικής εξουσίας και της προστασίας της φήμης ή των δικαιωμάτων άλλων και, από την άλλη πλευρά, της ανάγκης προστασίας του δικαιώματος του προσφεύγοντος στην ελευθερία της έκφρασης. Συνεπώς, η παρέμβαση για την οποία διαμαρτυρήθηκε δεν ήταν «απαραίτητη σε μια δημοκρατική κοινωνία».

Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης (άρθρο 10 της Σύμβασης).

Δίκαιη ικανοποίηση: Το ΕΔΔΑ επιδίκασε 6.000 ευρώ για ηθική βλάβη (επιμέλεια echrcaselaw.com).


ECHRCaseLaw
Close Popup

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο. Συμφωνώντας, αποδέχεστε τη χρήση των cookies σύμφωνα με την Πολιτική Cookies.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ρυθμίσεις Απορρήτου

Όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα, μπορεί να λάβει κάποιες βασικές πληροφορίες από τον browser σας, κατά βάση υπό τη μορφή cookies. Εδώ μπορείτε να ρυθμίσετε τη συγκατάθεσή σας σε όλα αυτά.

These cookies allow us to count visits and traffic sources, so we can measure and improve the performance of our site.

Google Analytics
We track anonymized user information to improve our website.
  • _ga
  • _gid
  • _gat

Απορρίψη όλων των υπηρεσιών
Save
Δέχομαι όλες τις υπηρεσίες