Απαράδεκτη προσφυγή λόγω μη εξάντλησης των εσωτερικών ενδίκων μέσων
ΑΠΟΦΑΣΗ
Domján κατά Ουγγαρίας της 23.11.2017 (αριθμ. προσφ. 5433/17)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο προσφεύγων, ο οποίος είναι κρατούμενος έχει εκτίσει την ποινή του σε πέντε διαφορετικές φυλακές στην Ουγγαρία, όπου τα κελιά ήταν υπερπλήρη, είχαν το καθένα από 3 έως 28 κρατουμένους, ο αναλογούν χώρος για κάθε κρατούμενο ήταν μικρότερος των 3 τ.μ., ότι μπορούσε να αθληθεί σε υπαίθριο χώρο μόνο μία ώρα την ημέρα κ.α.. Προσέφυγε στα εθνικά δικαστήρια για τις συνθήκες κράτησης, αλλά η εκδίκαση της εκκρεμούσε ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Λαμβάνοντας υπόψη το ΕΔΔΑ ότι εκκρεμούσε η υπόθεση στα εθνικά δικαστήρια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή του ήταν πρόωρη λόγω μη εξαντλήσεως των εσωτερικών ενδίκων μέσων και συνεπώς την έκρινε απαράδεκτη.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 3
Άρθρο 35
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων Csaba Domján είναι υπήκοος της Ουγγαρίας που γεννήθηκε το 1981 και είναι επί του παρόντος κρατούμενος στη φυλακή Szeged (Ουγγαρία).
Μεταξύ Δεκεμβρίου 2010 και Ιουλίου 2016, ο κ. Domján κρατήθηκε σε πέντε διαφορετικές φυλακές στην Ουγγαρία. Από τον Ιούλιο του 2016 κρατείται στη φυλακή Szeged. Υποστηρίζει ότι σε όλες τις φυλακές κρατήθηκε σε κελιά τα οποία ήταν υπερπλήρη. Συγκεκριμένα, τα κελιά φιλοξενούσαν μεταξύ 3 και 28 κρατουμένων που είχαν – σε όλες εκτός από μία από τις φυλακές – λιγότερα από τρία τετραγωνικά μέτρα χώρου ανά κρατούμενο. Υποστηρίζει επίσης ότι σε αρκετές φυλακές η υπαίθρια άσκηση περιορίζονταν σε μία ώρα την ημέρα και ότι σε μια φυλακή, όπου κρατήθηκε για δέκα μήνες, η τουαλέτα χωρίζονταν από το υπόλοιπο χώρο μόνο από μια κουρτίνα.
Ο κ. Domján υπέβαλε καταγγελία σχετικά με τις συνθήκες κράτησής του στο πλαίσιο των εσωτερικών νομοθεσιών η οποία εκκρεμεί ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Σεζέιν.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Το Δικαστήριο αναφέρθηκε στην πιλοτική του απόφαση της 10ης Μαρτίου 2015 σχετικά με τις συνθήκες κράτησης κατά στην Ουγγαρία (Varga κ.α. κατά Ουγγαρίας, αριθμός 14097/12 κ.α.). Στην απόφαση εκείνη, διαπιστώθηκαν παραβιάσεις των άρθρων 3 και 13 της Σύμβασης, οι οποίες οφείλονται σε ένα ευρύτατο πρόβλημα που απορρέει από την δυσλειτουργία του ουγγρικού σωφρονιστικού συστήματος. Αποφάνθηκε ότι η Ουγγαρία όφειλε να εφαρμόσει προληπτικά και αντισταθμιστικά ένδικα μέσα σε σχέση με εικαζόμενες παραβιάσεις του άρθρου 3 της Σύμβασης λόγω απάνθρωπων και εξευτελιστικών συνθηκών κράτησης.
Το Δικαστήριο έλαβε γνώση ενός Κανονισμού που εγκρίθηκε από το ουγγρικό κοινοβούλιο στις 25 Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την απόφαση στην υπόθεση Varga κ.α. κατά της Ουγγαρίας, με στόχο την εισαγωγή προληπτικών και αντισταθμιστικών ένδικων μέσων σε περιπτώσεις ανεπαρκών συνθηκών κράτησης, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2017. Ήταν ικανοποιημένο από το γεγονός ότι ο νόμος αυτός προσέφερε ένα συνδυασμό διορθωτικών μέτρων, τόσο προληπτικού όσο και αντισταθμιστικού χαρακτήρα, που εγγυάται καταρχήν πραγματική αποκατάσταση αναφορικά με τις παραβιάσεις της σύμβασης λόγω υπερπληθυσμού των φυλακών και άλλων ακατάλληλων συνθηκών κράτησης στην Ουγγαρία.
Όσον αφορά την προληπτική θεραπεία, οι καταγγελίες των σχετικά με τις συνθήκες κράτησης που φέρεται ότι παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα έπρεπε να υποβληθούν στον διοικητή της φυλακής. Εάν ο τελευταίος θεωρούσε ότι η καταγγελία είναι βάσιμη, έπρεπε να αποφανθεί εντός 15 ημερών, σχετικά με τις απαραίτητες ενέργειες όπως τη μετάβαση του κρατουμένου σε άλλο κελί εντός του ιδίου σωφρονιστικού ιδρύματος, ή τη μεταφορά του σε άλλη φυλακή. Ένας επιπρόσθετος δικαστικός έλεγχος της απόφασης του διοικητή της φυλακής παρέχονταν από τον Κανονισμό του 2016. Κατά την άποψη του Δικαστηρίου, δεν αποδεικνύεται ότι ο νέος μηχανισμός καταγγελιών δεν θα παρείχε ρεαλιστικές προοπτικές βελτίωσης των ακατάλληλων συνθηκών κράτησης. Όσον αφορά το αντισταθμιστικό ένδικο βοήθημα, το Δικαστήριο έκρινε ότι το ποσό που δίνονταν – μεταξύ τεσσάρων και πέντε ευρώ για κάθε ημέρα ακατάλληλων συνθηκών κράτησης – δεν ήταν παράλογο, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική πραγματικότητα.
Έχοντας υπόψη το πόρισμα του ότι ο Κανονισμός του 2016 πληρούσε, καταρχήν, τα κριτήρια που έθεσε η πιλοτική απόφαση στην υπόθεση Varga κ.α. κατά Ουγγαρίας, το Δικαστήριο έκρινε ότι ο κ. Domján και άλλοι στη θέση του έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τα διορθωτικά μέτρα που εισήγαγε ο νόμος. Σε απάντησή του σε ένα αίτημα ενημέρωσης του Δικαστηρίου, ο κ. Domján είχε δηλώσει ότι είχε χρησιμοποιήσει τα εν λόγω ένδικα μέσα, αλλά οι επακόλουθες διαδικασίες εκκρεμούσαν ακόμη. Σημειώνοντας ότι είχε τη δυνατότητα να υποβάλει νέα προσφυγή ενώπιον του Δικαστηρίου εάν η προσφυγή του ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων αποτύχει, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή του ήταν πρόωρη και έπρεπε να απορριφθεί βάσει του άρθρου 35 (κριτήρια παραδεκτού).
Λαμβάνοντας υπόψη το πόρισμα ότι τα δύο νέα ένδικα μέσα που προβλέπει ο νόμος του 2016 ήταν αποτελεσματικά, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή του κ. Domján δυνάμει του άρθρου 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής) ήταν προδήλως αβάσιμη και συνεπώς έπρεπε να απορριφθεί(επιμέλεια echrcaselaw.com).
